Κίεβο, η κοιτίδα του Πολιτισμού των Ρως! Β΄

Ρως, Κοζάκοι και τα τελευταία σφυροδρέπανα!

Ταξίδι στην Ουκρανία και τη Λευκορωσία, μέρος 2^ο

(συνέχεια από Κίεβο, η κοιτίδα του Πολιτισμού των Ρως! Α΄)

2-3 Ιουνίου 2019

Το επόμενο πρωί, φάγαμε το πρωινό μας και με ένα ταξί πήγαμε να δούμε το Μοναστήρι των Σπηλαίων ή Λαύρα των Σπηλαίων (Ки́єво-Пече́рська ла́вра). Πρόκειται για ένα συγκρότημα μοναστηριών της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας (Πατριαρχείο Μόσχας), που ιδρύθηκε το 1051, στις δασώδεις πλαγιές πάνω από τον Δνείπερο, νότια του Μοναστηριού του Αγίου Μιχαήλ. Καταλαμβάνει μια έκταση 22 εκταρίων, περιλαμβάνει πάνω από 140 κτίρια (σπήλαια, ναοί, μουσεία και εκθεσιακοί χώροι κλπ) και είναι ενεργό. Από το 1990 είναι στη λίστα της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, ενώ από το 1996 είναι Εθνικό Ιστορικό-Πολιτιστικό Μνημείο. Αρχιτεκτονικά, τα περισσότερα κτίρια ανήκουν στον Ουκρανικό μπαρόκ ρυθμό του 18^ου αι. Ο χώρος περιβάλλεται από τείχη με πύργους και πύλες κατά διαστήματα.

Όλη η ευρύτερη περιοχή Kyiv-Perchersk είναι προστατευόμενη.

Το ταξί μας άφησε μπροστά στο μικρό Ναό της Ανάστασης, του 19^ου αι., που όπως μας πληροφορεί σχετική πινακίδα είναι ναός-μνημείο αφιερωμένος στα θύματα του πολέμου του Αφγανιστάν (1979-89).

Περνώντας από την πύλη με τους ψηφιδωτούς αρχάγγελους Μιχαήλ και Γαβριήλ,

έχουν ένα μνημείο με φωτογραφίες θυμάτων.

Μπήκαμε στο ναό, που εκείνη τη στιγμή είχε κάποια λειτουργία.

Αριστερά του ναού είναι η Δυτική Πύλη, του 1852, απ’ όπου μπήκαμε στο συγκρότημα.

Ένας κατηφορικός δρόμος χωρίζει την Άνω (αριστερά) από την Κάτω Λαύρα (δεξιά), στην οποία βρίσκονται οι σπηλιές.

Πήραμε να κατηφορίζουμε.

Όπου και να κοιτάξεις, δεξιά ή αριστερά, βλέπεις τρούλους από εκκλησίες.

Σε μια στιγμή στα δεξιά, φεύγει ο δρόμος που οδηγεί στα Σπήλαια,

ενώ στο βάθος φάνηκαν οι τρούλοι του Ναού της Γεννήσεως της Θεοτόκου και το καμπαναριό των Μακρινών Σπηλαίων.

Περάσαμε άλλη μια πύλη

και συνεχίσαμε. Κάπου εκεί τελειώνει ο δρόμος που ακολουθούσαμε και στρίβει αριστερά.

Εκεί είναι ένα πλάτωμα με υπέροχη θέα προς το ποτάμι.

Περάσαμε άλλες δύο πύλες

και στη 2^η (Νότια Πύλη, του 1795) βγάλαμε τα εισιτήρια.

Έχουμε μπει πια στους χώρους της Άνω Λαύρας

και πηγαίνουμε προς τον χώρο που βρίσκονται τα κύρια μνημεία του τμήματος αυτού.

Αυτό που είδαμε πρώτα ήταν το πίσω μέρος του Καθεδρικού της Κοίμησης, με τους χρυσούς τρούλους. Ο ναός κατασκευάστηκε τον 11^ο αι αλλά καταστράφηκε το 1941,στη διάρκεια του Β.Π.Π. Ξαναχτίστηκε το 1995.

Λευκές και χρυσές γύψινες γιρλάντες περιβάλουν δεκάδες εικόνες εξωτερικά από αυτή την πλευρά.

Η διακόσμηση αυτή συνεχίζεται και στην πρόσοψη, ακόμα πιο εντυπωσιακή,

με τις πλούσια διακοσμημένες πόρτες

και την υπέροχη κεντρική πόρτα του.

Μέσα έχει πολύ ωραία εικονογράφηση

και ο χρυσός είναι παντού. Δυστυχώς απαγορεύεται η φωτογράφιση. Λίγες, λαθραίες οι φωτογραφίες και οι περισσότερες απλά δεν βλέπονται.

Έξω και απέναντι δεξιά κάτω από ένα περίτεχνο κιόσκι, είναι ένα τμήμα από το αρχικό κτίσμα, των αρχών του 11^ου αι.

Αριστερά είναι το κωδωνοστάσιο. Κατασκευάστηκε μεταξύ 1731 και 1745 και έχει ύψος 96,5μ.

Μπροστά στο βάθος, μπανταρισμένη είναι η υπό συντήρηση, κύρια πύλη του συγκροτήματος, η Πύλη της Αγίας; Τριάδας.

Δεξιά της πύλης είναι διάφορα κτίρια, όπου ξεχωρίζει ο ναός του Αγίου Νικολάου, του 17^ου αι, με τον «έναστρο» τρούλο.

Άλλος ένας ναός είναι αυτός των Αγίων Πάντων (1696-98), που είναι χτισμένος πάνω από μια ακόμα πύλη. 

Μέσα στους χώρους της Λαύρας, εκτός από ναούς και άλλα μοναστηριακά κτίρια, στεγάζονται και κάποια μουσεία, και δεν εννοώ εκκλησιαστικά μουσεία. Π.χ. υπάρχει Μουσείο Θεάτρου και Κινηματογράφου (!!!!!!).

Πίσω από τον Καθεδρικό, εκεί που κάποτε ήταν οι φούρνοι του μοναστηριού (17^ος-18^ος αι), στεγάζεται σήμερα ένα εξαιρετικό μουσείο με μοναδικά εκθέματα.

Είναι το Μουσείο Ιστορικών Θησαυρών της Ουκρανίας (Музей історичних коштовностей України).

Τα εκθέματα είναι έργα φτιαγμένα από πολύτιμα και ημιπολύτιμα υλικά και λίθους,

έργα κυρίως των αρχαίων Σκυθών (το μουσείο είναι γνωστό και σαν «Μουσείο Σκυθικού Χρυσού»), των Σαρματών, των αρχαίων Σλάβων,

των Ρως, αλλά και Ουκρανών και Ρώσων καλλιτεχνών παλαιότερων και νεώτερων. Με λίγα λόγια χρυσός, ασήμι και πολύτιμοι λίθοι από την 3^η χιλιετία π.Χ. μέχρι τον 20^ο αι.

Αυτό το μουσείο είχε σειρά στην επίσκεψή μας. Επειδή η Σοφία δεν μπορούσε να έλθει, την άφησα κάτω από τη δροσερή σκιά ενός δέντρου και πήγα μόνος. Μετά το ταμείο ανεβαίνεις στον όροφο

και αρχίζεις να θαμπώνεσαι από την ομορφιά των εκθεμάτων.

Θυμάμαι, όταν ήμουν φοιτητής και είχε πέσει στα χέρια μου ένα σοβιετικό βιβλίο με τους θησαυρούς των Σκυθών, πόσο είχα μαγευτεί.

Και να, τώρα τους είχα μπροστά μου. Ένοιωθα πραγματικά ευλογημένος.

Η μερίδα του λέοντος, όπως είπαμε, ανήκει στα έργα των Σκυθών. Έργα των 6^ου-4^ου αι π.Χ. 

Κοσμήματα,

εντυπωσιακά στολισμένα όπλα

και εξαρτήματα όπλων,

όπως οι Γωρυτοί

(σκυθικές θήκες για τα βέλη και το τόξο των ιππέων, από δέρμα ή ξύλο καλυμμένες από χρυσά ελάσματα. Το 1977 ένας γωρυτός βρέθηκε στη Βεργίνα, κάτι που ενισχύει την άποψη πως οι Έλληνες τεχνίτες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στα έργα των Σκυθών),

αλλά και αντικείμενα καθημερινής χρήσης.

Το ίδιο εντυπωσιακά είναι και τα μεταγενέστερα έργα,

όπως τα όπλα του 11^ου-13^ου αι

ή τα χριστιανικά θρησκευτικά αντικείμενα. Εδώ τελείωσαν οι εκθέσεις στον όροφο.

Από το πλατύσκαλο της σκάλας που σε κατεβάζει στο ισόγειο, έχεις μια πανοραμική θέα της αίθουσας με τα εκκλησιαστικά έργα τέχνης.

Χρυσοδεμένα Ευαγγέλια,

Σταυροί, λατρευτικά αντικείμενα

και Μητροπολιτικές μήτρες είναι μερικά από τα πολλά καλλιτεχνήματα της αίθουσας.

Βγαίνοντας από το μουσείο βλέπεις απέναντι τον εντυπωσιακό τρούλο του ναού των Αγίων Αντωνίου και Θεοδοσίου, που είναι ενωμένος με την παλιά τραπεζαρία (Τράπεζα, όπως λένε στα μοναστήρια). Εκεί πήγαμε στη συνέχεια.

Ο τρούλος είναι το ίδιο εντυπωσιακός και από μέσα,

ενώ το τέμπλο είναι πολύ όμορφο.

Γενικά ο ναός είναι κατάγραφος,

αλλά το ίδιο είναι και η τράπεζα.

Απ’ όπου και να την κοιτάξεις είναι πολύ όμορφη, με τους τοίχους και την οροφή, γεμάτους με πίνακες.

Βγήκαμε και από εκεί.

Στη βάση του κωδωνοστασίου κάποιες κυρίες είχαν στήσει τους πάγκους τους και πούλαγαν τα χειροτεχνήματα, που έφτιαχναν.

Κάτσαμε κάτω από ένα δέντρο για λίγη δροσιά πριν φύγουμε. Δεν θα πηγαίναμε στα Σπήλαια. Τα αφήναμε για κάποια άλλη φορά.

Βγήκαμε από την πύλη της Αγίας Τριάδας και στρίψαμε αριστερά ακολουθώντας τα τείχη.

Στα δεξιά περάσαμε την Μονή του Αγίου Θεοδοσίου

και στα αριστερά τον ναό του Αγίου Σέργιου Ραντονέσκο. Συνεχίσαμε προς τα νότια, μέχρι εκεί που τελειώνουν τα τείχη της Λαύρας και μπήκαμε στο τεράστιο πάρκο.

Εκεί είναι σε διάφορα σημεία άρματα μάχης και άλλα στρατιωτικά οχήματα. Αποτελούν μέρος του Μουσείου του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου της Ουκρανίας (Меморіальний комплекс Національний музей історії Великої Вітчизняної війни).

Στον τεράστιο αυτό χώρο δεσπόζει το Τεράστιο Άγαλμα της Μητέρας Πατρίδας (Батьківщина-Мати). 

 Με ένα ταξί φτάσαμε στην πλατεία της Ανεξαρτησίας.

Βρήκαμε κάπου να κάτσουμε να φάμε στην αρχή της λεωφόρου Khreschatyk. Στο κτίριο που κάτσαμε είχε στο πάτωμα κάτι σαν τα αστέρια της Λεωφόρου της δόξας του Χόλυγουντ.

Αστέρια με ονόματα αθλητών, όπως του μεγάλου επικοντιστή Σεργκέι Μπούμπκα και της σπουδαίας κολυμβήτριας Λαρίσα Λατίνινα

και καλλιτεχνών, όπως του συνθέτη και διευθυντή ορχήστρας Anatoliy Avdiyevsky και των ηθοποιών Bogdan Stupka και Ada Rogovsteva.

Μετά το φαΐ και τον καφέ ξεκινήσαμε για την επόμενη δραστηριότητα της μέρας.

Από την Αθήνα ακόμα είχα ψάξει για κάποια συναυλία στο Κίεβο ή τις άλλες πόλεις του ταξιδιού. Δυστυχώς τις μέρες που ήμασταν στο Κίεβο και αργότερα στη Λβιβ, η όπερα δεν είχε παράσταση. Είχε όμως μια συναυλία στη Φιλαρμονική, που φαινόταν πολύ ενδιαφέρουσα. Έτσι την προηγούμενη, που περάσαμε από τη Φιλαρμονική βγάλαμε εισιτήρια.

Το Εθνικό Σύνολο Σολίστ «Καμεράτα του Κιέβου» με διευθυντή τον Valeriy Matyukhin θα συνόδευε τον Ουκρανογάλλο Τζάζ πιανίστα Dimitri Naϊditch (ДМИТРО НАЙДИЧ), σε μια συναυλία με τίτλο «SymphoJazz».

Περάσαμε την πλατεία Ανεξαρτησίας και συνεχίσαμε στην Khreschatyk. 

Σε κάποιο σημείο 4 χορευτές, ντυμένοι με στολές της Γεωργίας, χορεύανε χορούς της πατρίδας τους.

Προχωρήσαμε προς τη Φιλαρμονική. Κυριακή απόγευμα και είχε πολύ κόσμο παντού.

Φτάσαμε νωρίτερα και ανεβήκαμε να δούμε το μνημείο της Φιλίας των Λαών, άλλη μια φορά. Όταν άνοιξε η Φιλαρμονική μπήκαμε και κάτσαμε στις θέσεις μας.

Εκείνη την ώρα κουρντίζανε το πιάνο.

Είχε αρκετή ώρα μέχρι τη συναυλία και κατέβηκα στο φουαγιέ για λίγες φωτογραφίες.

Η συναυλία ήταν καταπληκτική, ο Naϊditch απίθανος, όλο μπρίο και χιούμορ,

ερμήνευσε γνωστά κλασσικά κομμάτια σε ύφος τζαζ και τα απογείωσε.

Στο τέλος της συναυλίας το χειροκρότημα δεν έλεγε να πάψει.

Έτσι βγήκε και ξαναβγήκε, χαρίζοντάς μας λίγες ακόμα υπέροχες στιγμές.

Είχε νυχτώσει για τα καλά σαν βγήκαμε από εκείνη τη μυσταγωγία. Οι νυχτερινές εικόνες του Κιέβου ήταν μαγικές.

Μνημείο της Φιλίας των Λαών,

πλατεία της Ανεξαρτησίας

και τα γύρω κτίρια,

κτίρια στην Khreschatyk

και τέλος η Χρυσή Πύλη, στο δρόμο για το ξενοδοχείο μας.

Άλλη μια πολύ ενδιαφέρουσα και πολύ κουραστική μέρα έφτασε στο τέλος της. Η επόμενη προβλεπόταν χαλαρή μιας και αργά το απόγευμα φεύγαμε για Λβιβ. Η ζέστη ήταν αφόρητη και μιας και θα γυρνάγαμε και πάλι στο Κίεβο είπαμε να μην «τα δώσουμε όλα» αυτή τη φορά.

Ώρα για ξεκούραση. Λίγη δουλειά στον υπολογιστή και ύπνο να συνέλθουμε λίγο.
Καληνύχτα!

Το άλλο πρωί, φάγαμε το πρωινό μας και χαλαρά ξεκινήσαμε. Βγαίνοντας από το ξενοδοχείο η ζέστη μας «χτύπησε στη μούρη». Ωχ, Παναγίτσα μου!

Πήραμε τη λεωφόρο Taras Shevchenko προς το κέντρο και απέναντι από το Ναό του Βλαδίμηρου, μπήκαμε στο Βοτανικό κήπο Φόμιν (Ботанічний сад ім. акад. О. В. Фоміна) του Πανεπιστημίου.

Πυκνό, δασώδες πράσινο και δροσιά.

Διασχίζοντάς τον βλέπαμε κάποια από τα πανεπιστημιακά κτίρια. Βγήκαμε και λίγο παρακάτω μπήκαμε σε ένα πάρκο.

Είναι το Πάρκο Taras Shevchenko (Парк імені Тараса Шевченка), απέναντι από το ομώνυμο πανεπιστήμιο.

Στο κέντρο του πάρκου είναι ένα μεγάλο άγαλμα του σπουδαίου αυτού άντρα της χώρας. Εκτός του αγάλματος του Shevchenko, στο πάρκο υπάρχουν ακόμα κάποια γλυπτά,

άλλα παραδοσιακά

και άλλα πολύ μοντέρνα.

Ένα παλιό βαγόνι τραμ εκτελεί χρέη καφέ.

Ιδιόμορφες κατασκευές,

περίεργα παγκάκια,

ζαρντινιέρες με Πασχαλινή διακόσμηση,

ένα ξύλινο σπιτάκι για να αφήνεις όποιο βιβλίο θέλεις και να πάρεις αν θέλεις κάποιο (όταν πήγαμε δεν είχε κανένα μέσα, εκτός από δύο των Μαρτύρων Ιεχωβά).

Πολύ εντυπωσιακή είναι η εικόνα του ολοκόκκινου κτιρίου του Πανεπιστημίου.

Μέσα στο πάρκο είναι και ένα ωραίο εστιατόριο με παραδοσιακή, ουκρανική κουζίνα. Εκεί κάτσαμε για φαΐ και το ευχαριστηθήκαμε.

Βγαίνοντας, μια «Ουκρανή γιαγιά» σε ένα παγκάκι μας αποχαιρέτησε.

Γυρίσαμε στο δωμάτιο να μαζέψουμε και να ξεκουραστούμε. Σε 8 μέρες θα ήμασταν και πάλι στο Κίεβο για λίγες ακόμα μέρες. Τώρα όμως μας περίμενε το Λβιβ, στα δυτικά της χώρας, σχεδόν πάνω στα σύνορα με την Πολωνία.

Καλό ταξίδι νάχουμε και καλά να περάσουμε!

(το ταξίδι συνεχίζεται Λβιβ, μια «Πολωνέζα»…στην Ουκρανία! Α΄)

θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλιά σας