Στα μέρη της Κολχίδας!

2024-Road Trip σε Γεωργία και Αρμενία, μέρος 5^ο

(συνέχεια από Στη Batumi Boulevard…..υπό βροχή!)

 

6-7 Μαΐου 2024

 

Κάποτε στον Ορχομενό της Βοιωτίας βασίλευε ο Αθάμαντας. Παντρεύτηκε τη θεά Νεφέλη και έκανε μαζί της τον Φρίξο και την Έλλη. Όμως τη χώρισε και παντρεύτηκε την Ινώ. Αυτή με δόλιο τρόπο τον έπεισε να θυσιάσει τα παιδιά της Νεφέλης για να ξανακαρπίσει, τάχα, η γη. Η Νεφέλη όμως πρόλαβε και έστειλε ένα κριάρι με χρυσό μαλλί να πάρει τα παιδιά. Το ταξίδι τους ήταν μακρινό και πάνω από τα στενά που ενώνουν το Αιγαίο με την Προποντίδα η Έλλη έπεσε και πνίγηκε. Από τότε τα στενά τα είπανε Ελλήσποντο. Ο Φρίξος έφτασε με το χρυσόμαλλο κριάρι στη μακρινή Κολχίδα, στην άλλη άκρη της Μαύρης Θάλασσας (Εύξεινου Πόντου), όπου ο βασιλιάς Αιήτης τον καλοδέχτηκε δίνοντάς του για γυναίκα την κόρη του Χαλκιόπη. Ο Φρίξος θυσίασε το κριάρι και χάρισε το χρυσόμαλλο δέρας (την προβιά του δηλ.) στον Αιήτη. Αυτός το κρέμασε σε μια βελανιδιά στο δάσος του θεού Άρη και έβαλε έναν ακοίμητο δράκο να το φυλάσσει.
Αυτός είναι ο μύθος του «Χρυσόμαλλου Δέρατος».
Έχουμε όμως άλλον ένα μύθο, που συνδέεται όπως θα δούμε με την περιοχή που βρισκόμασταν.
Έχουμε και λέμε λοιπόν. Στην Ιωλκό της Θεσσαλίας ήταν βασιλιάς ο Αίσονας, τον οποίο με κάποιο τρόπο ανέτρεψε ο ετεροθαλής αδερφός του Πελίας (όπως βλέπουμε χαμός γινόταν με τα σόγια και τότε). Ο Αίσονας είχε στείλει το μικρό γιό του Ιάσωνα στο Πήλιο για να τον αναθρέψει ο Κένταυρος Χείρωνας, που του δίδαξε την ιατρική (Ιάσων=αυτός που θεραπεύει). Όταν ο Ιάσωνας μεγάλωσε γύρισε να διεκδικήσει το θρόνο από τον θείο του. Πηγαίνοντας έχασε το ένα του σανδάλι. Όταν τον είδε ο Πελίας, που ένας χρησμός έλεγε πως πρέπει να φοβάται τον μονοσάνδαλο, φοβήθηκε και προσπάθησε να τον ξεφορτωθεί με την υπόσχεση πως αν του έφερνε το χρυσόμαλλο δέρας από την Κολχίδα θα του παρέδιδε το θρόνο. Ο Ιάσωνας μαζεύει την αφρόκρεμα των Ελλήνων ηρώων, αναθέτει σε ένα μεγάλο ναυπηγό, τον Άργο να του φτιάξει ένα καράβι, που το ονόμασε Αργώ και ξεκίνησε. Μετά από πολλές περιπέτειες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού αλλά και στην Κολχίδα τα καταφέρνει με τη βοήθεια της Μήδειας, της μάγισσας κόρης του Αιήτη, που τον ερωτεύτηκε. Έτσι γύρισε και πάλι μετά από περιπέτειες, στην Ιωλκό. Το τι έγινε από εκεί και πέρα και τι έγινε ανάμεσα στον Ιάσωνα και τη Μήδεια είναι θέματα άλλων μύθων, που δεν μας ενδιαφέρουν εδώ.
Αυτός είναι λοιπόν ο μύθος της Αργοναυτικής Εκστρατείας η οποία και εκφράζει αλληγορικά τη δεύτερη ιστορική μεγάλη αποίκηση των Ελλήνων στον Εύξεινο Πόντο.
Πως όμως συνδέονται οι δύο αυτοί μύθοι με την περιοχή της δυτικής Γεωργίας; Απλά εκεί βρισκόταν η Κολχίδα.
Η Κολχίδα ήταν ένα αρχαίο βασίλειο, στη σημερινή δυτική Γεωργία, στα ανατολικά παράλια του Ευξείνου Πόντου και νότια του Καυκάσου. Γεωγραφικά, η περιοχή περιλαμβάνει τις περιοχές της σημερινής Αμπχαζίας και του Μπατούμι (αρχ.: Βάθυς) στη δυτική Γεωργία, και της Ριζούντας στην Τουρκία.
Στην περιοχή αυτή και κυρίως στα πιο ορεινά, στην περιοχή Σβανέτι είναι γνωστό πως υπάρχουν κοιτάσματα χρυσού στις πετρώδεις περιοχές αλλά και στα ρυάκια. Οι ντόπιοι συνήθιζαν (μέχρι και πριν λίγες δεκαετίες) να βυθίζουν προβιές μέσα στα ρυάκια για να παγιδεύουν τα ψήγματα χρυσού, φτιάχνοντας έτσι «χρυσές προβιές». Αυτή η τεχνική, που εφαρμόζεται εδώ και χιλιάδες χρόνια, οδηγεί τους γεωλόγους και τους ιστορικούς στο συμπέρασμα ότι η περιοχή είναι η ίδια περιοχή με την αρχαία Κολχίδα που αναφέρεται στον μύθο με το χρυσόμαλλο δέρας.
Οι αποικισμοί ως γνωστό είχαν κατά κύριο λόγο πολιτικά, δημογραφικά και κυρίως οικονομικά κίνητρα (εμπόρειο). Η ύπαρξη χρυσού στην περιοχή και η αναζήτηση των μυστικών εξόρυξης (προβιές γεμάτες με ψήγματα χρυσού) κάνουν σοβαρό το ενδεχόμενο ο μύθος του Ιάσονα και των Αργοναυτών να βασίζεται σε αληθινή αποστολή των αρχαίων με αυτό το σκοπό.