Κόνιτσα, Enduro μηχανές και Οθωμανικά μνημεία!

Στο δρόμο του Αώου! Μέρος 6ο

(συνέχεια από Στα χωριά του Σαραντάπορου! Α΄)

 

22 Οκτωβρίου 2023

Ξημέρωσε η Κυριακή και εκείνο το πρωινό είχαμε προγραμματίσει να γνωρίσουμε την Κόνιτσα.

Η Κόνιτσα είναι μια κωμόπολη χτισμένη αμφιθεατρικά στις πλαγιές του βουνού Τραπεζίτσα της Πίνδου, περίπου στα 600μ, με έντονες κλίσεις στους δρόμους της και «κοιτά» την πεδιάδα μπροστά της, που διαρρέεται από τον Αώο και τους παραπόταμούς του Βοϊδομάτη και Σαραντάπορο με τους οποίους ενώνεται σε αυτήν. Έχει κάτι περισσότερους από 2500 κάτοικους και βρίσκεται πολύ κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα. Στα αρχαία χρόνια κατοικούσαν στην περιοχή οι Μολοσσοί, οι αρχαίοι Ηπειρώτες, ενώ στα Βυζαντινά χρόνια γίνεται κομμάτι του Δεσποτάτου της Ηπείρου και τον 15^ο αι. καταλαμβάνεται από τους Οθωμανούς.

Αν και μικρή πόλη έχει αρκετά να δει ο επισκέπτης. Εκτός του κέντρου, κατά τη γνώμη μου, τα πιο ενδιαφέροντα επικεντρώνονται σε τρεις περιοχές. Την Πάνω Κόνιτσα, το Οθωμανικό σύνολο και το Γεφύρι με το ποτάμι. (περισσότερα εδώ)

Πριν ξεκινήσουμε την περιήγησή μας να πούμε πως εκείνη τη μέρα στην Κόνιτσα και τη γύρω περιοχή γινόταν το «Enduro Κόνιτσα 2023», μια δραστηριότητα με Enduro μηχανές μέσα και έξω απ’ αυτήν.

Σε όλη μας τη βόλτα πετάγονταν σα «διάβολοι» τρέχοντας σαν τρελοί στα στενά καλντερίμια.

Όλη η δραστηριότητα άρχιζε και τελείωνε στην πλατεία Φριζή, λίγο πιο κάτω από την κεντρική πλατεία της πόλης.

Ένα μέρος της περιήγησης αφορούσε την «εύρεση» και φωτογράφιση των έργων σύγχρονης γλυπτικής, που δημιουργήθηκαν το 1995 κατά τη διάρκεια του Συμποσίου Γλυπτικής εκείνης της χρονιάς στη Κόνιτσα, 

όπως αυτά στην πλατεία των γλυπτών. Περισσότερα και παρουσίαση των γλυπτών μπορεί να δει κανείς στην παρουσίασή μου Σύγχρονη γλυπτική στην Κόνιτσα!.

Ξεκινήσαμε από την Πάνω Κόνιτσα.

Ανηφορίσαμε στα στενά καλντερίμια

και σταθήκαμε πρώτα στο παλιό σχολείο.

Είναι το 1^ο Δημοτικό από το 1700, πριν από τα χρόνια του Αλή Πασά.

Από πάνω στέκει ο ναός του Αγίου Νικολάου, του 1842.

Όση ώρα είμασταν έξω από το σχολείο πέρασαν κάποιες μηχανές μιας και η διαδρομή τους περιλάμβανε και τα καλντερίμια της Πάνω Κόνιτσας.

Η θέα από εκεί πάνω, προς τον κάμπο είναι υπέροχη.

Σε μικρή σχετικά απόσταση βλέπαμε τον επόμενο προορισμό μας το Οικιστικό συγκρότημα της Χάμκως,

στο οποίο και φτάσαμε μετά από λίγο. Στην ιστοσελίδα του Δήμου Κόνιτσας διαβάζουμε:

Πρόκειται για σύνθετο συγκρότημα κτιρίων του 18^ου και 19^ου αιώνα, ελάχιστα από τα οποία σώζονται σήμερα και τα οποία αποτελούσαν το σεράϊ του Ζεϊνέλ Μπέη, παππού του Αλή Πασά από την πλευρά της μητέρας του, τη Χάμκω.

Τα κτίρια περιέβαλε ψηλός περίβολος με πολεμίστρες και μυστικές εισόδους.

Η φρουριακή δομή του οικιστικού συγκροτήματος και η επιβλητική κατασκευή των κτιρίων φανέρωνε τον πλούτο και τη δύναμη της ισχυρής αυτής οικογένειας που ήταν η επιφανέστερη των μουσουλμάνων της Κόνιτσας με μεγάλη περιουσία στην περιοχή και τσιφλίκια στη Θεσσαλία.

Σήμερα ο επισκέπτης στην Επάνω Κόνιτσα, από τα μεγαλεία του παρελθόντος,

θα δει μόνο την επιβλητική τοξωτή είσοδο,

τον υπερηψωμένο πύργο (κούλια)

και κάποια βοηθητικά κτίρια, καθώς και τμήματα από τον πανύψηλο περίβολο του συγκροτήματος.

Επειδή ο χώρος δεν είναι προσβάσιμος σε άτομα με κινητικά θέματα, άφησα τη Σοφία στο αυτοκίνητο και μπήκα να δω ότι μπορεί να δει κανείς.

Στην αυλή στέκουν σε καλή κατάσταση, μάλλον αναστηλωμένα κάποια τμήματα του συγκροτήματος, όπως η πύλη

και η βρύση.

Το κύριο μέρος του συγκροτήματος, ένα συμπαγές σύνολο, αποτελούμενο από τον πύργο και κάποια δωμάτιο και αυτά προφανώς αναστηλωμένα, με πολύ ωραία λιθοδομή

και κάποια ενδιαφέροντα λιθανάγλυφα, λαϊκής τέχνης (άλλωστε στον τόπο των «πελεκάνων» βρισκόμαστε), στέκει εντυπωσιακό,

να αγναντεύει την πόλη που «κατρακυλά» κάτω του και στο βάθος τον κάμπο με τα ποτάμια του.

Ο πύργος ήταν ανοικτός και μπήκα.

Μια ξύλινη σκάλα οδηγεί

στους πάνω, καλοσυντηρημένους αλλά άδειους ορόφους.

Από τα καγκελόφραχτα παράθυρα έχεις πολύ όμορφες εικόνες ένα γύρω. 

Γύρισα στο αυτοκίνητο για να συνεχίσουμε.

Λίγα μέτρα παρακάτω σταμάτησα και πάλι εκεί που είναι τα ερείπια του σπιτιού του Χουσεΐν Σίσκου, του 1845. Τα είχα δει και λίγο πριν από τον Πύργο.

Συνεχίσαμε, περάσαμε από την περιοχή του Δημαρχείου και από την πλατεία Φριζή για να χαζέψουμε τους μοτοσικλετιστές και φτάσαμε στο πάρκο των γλυπτών για να τα δούμε και να τα φωτογραφίσουμε. Στο πάρκο αυτό βλέπουν δύο πολύ ενδιαφέροντα κτίρια.

Αυτό της «Κιβωτού του Κόσμου Ηπείρου» (έχει γίνει πολύς ντόρος τα τελευταία χρόνια) σε ηπειρώτικο ύφος

και το πετρόκτιστο κτίριο του Γυμνασίου και του Λυκείου της πόλης.

Συνεχίζοντας κάναμε άλλη μια στάση να δούμε ένα μνημείο, που είναι σε ένα σταυροδρόμι. Αφιερωμένο στους Καππαδόκες πρόσφυγες από τα Φάρασα είναι έργο του Χρήστου Λάμπρου του 2002.

Επόμενη στάση έξω από τον «Ιστορικό χώρο της Κόνιτσας», που αναφέρεται σε όλους τους οδηγούς σαν «Οθωμανικό Σύνολο».

Σε κείμενο που υπάρχει σε αυτό το χώρο διαβάζουμε πως σε αυτή τη θέση θεωρείται πως ξεκίνησε ο πρώτος οικιστικός πυρήνας της πόλης. Σήμερα σώζονται σε καλή ή κακή κατάσταση τρία κτίσματα της τουρκοκρατίας.

«Τέμενος σουλτάν Σουλεϊμάν» (όπως αναφέρεται σε έγγραφο του 19^ου αι). Σύμφωνα με την παράδοση φτιάχτηκε από τον Σουλτάνο Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή μετά το 1536. Το κτίριο είναι σε ερειπιώδη κατάσταση και μόνο ο μιναρές σώζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό.

«Τουρμπές (Μαυσωλείο)». Εξαγωνικό κτίσμα που χτιζόταν πάνω από τον τάφο επιφανούς προσώπου των Μουσουλμάνων. Εκτός από αυτόν, που είναι σε καλή κατάσταση υπάρχουν και άλλοι στην Κόνιτσα. Χρονολογούνται στον 18^ο και 19^ο αι.

«Μεντρεσές (Ιεροδιδασκαλείο)». Διώροφο κτίσμα, που φτιάχτηκε από τον Σεΐχη Ζουραμπή το 1869. Μετά την απελευθέρωση λειτούργησε για πολλά χρόνια σαν νηπιαγωγείο, ενώ τα τελευταία χρόνια φιλοξενεί «Φωτογραφική έκθεση των μνημείων της περιοχής».

Ο χώρος είναι ανοικτός χωρίς φύλαξη αλλά η φωτογραφική έκθεση, αν και Κτυριακή και η περιοχή είχε κόσμο, ήταν κλειστή.

Τουλάχιστον από τον όροφο, που ανέβηκα για να δω αν είναι ανοικτά, είχε ωραία θέα προς την πόλη.

Έξω από το χώρο στέκει ένας κουτσουρεμένος πλάτανος με μια εικόνα του Αγίου Παΐσιου έχοντας ένα μικρό περίβολο με λουλούδια.

Φεύγοντας, σε ένα χώρο είδαμε άλλο ένα εξαγωνικό κτίσμα σε κακή κατάσταση. Μάλλον κι αυτό τουρμπές, αλλά δεν βρήκα πουθενά πληροφορίες.

Φτάσαμε και πάλι στο χώρο του Γεφυριού.

Λόγω της ημέρας είχε πολύ κόσμο.

Εκεί κοντά είναι και ένα εκκλησάκι, που αν και μοιάζει για παλιό είναι μάλλον καινούριο.

Αποφασίσαμε να βγούμε εκτός και να πάμε να δούμε κάποια ακόμα μαστοροχώρια. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. 

  

(το ταξίδι συνεχίζεται )

 

θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλιά σας