«Χθες…ανάμεσα στη Μεσόγειο και τη Βόρεια θάλασσα»!

Φθινόπωρο στην Ελβετία, μέρος 4ο

(συνέχεια από Καλεσμένοι του κυρίου Τσάπλιν!)

 9 Νοεμβρίου 2021

 

Την Τρίτη (6^η ημέρα του ταξιδιού μας) ο Βέρνερ είχε κάποιες δουλειές και γι αυτό θα πηγαίναμε σε κάποιες επισκέψεις με την Ανίτα, με το αυτοκίνητο.

Μετά το πρωινό ξεκινήσαμε για τη λίμνη Neuchâtel και το προάστιο της ομώνυμης πόλης, το Hauterive. Εκεί είναι το μεγαλύτερο αρχαιολογικό μουσείο στην Ελβετία. Το Laténium. Το όνομά του παραπέμπει στη διάσημη κοντινή τοποθεσία La Tène που έδωσε το όνομά της στη δεύτερη ευρωπαϊκή εποχή του σιδήρου. Η μόνιμη έκθεση έχει τον τίτλο «χθες…ανάμεσα στη Μεσόγειο και τη Βόρεια θάλασσα» και παρουσιάζει περίπου 3000 αντικείμενα που καλύπτουν 50.000 χρόνια από το παρελθόν της Ευρώπης.

Το μουσείο και το αρχαιολογικό του πάρκο είναι σε μια ομάδα παρόμοιων που περιλαμβάνονται στη λίστα των Παγκόσμιων Πολιτιστικών Μνημείων της UNESCO («προϊστορικοί οικισμοί πασσαλόπηκτων κατοικιών γύρω από τις Άλπεις»).

Η έκθεση ακολουθεί αντίστροφη, χρονικά πορεία, ξεκινώντας από τον Μεσαίωνα για να φτάσει στα Παλαιολιθικά χρόνια. Δυστυχώς οι ενημερωτικές πινακίδες ήταν μόνο στα γαλλικά και τα γερμανικά. Καμμιά από τις γλώσσες αυτές δεν γνωρίζω και έτσι δυσκολεύτηκα κάπως. Εκ των υστέρων όμως βρήκα πως στην επίσημη ιστοσελίδα του μουσείου οι διάφορες πληροφορίες ήταν και στα αγγλικά και έτσι κατάλαβα περισσότερα για όσα είχα δει.

Φτάσαμε, παρκάραμε και μπήκαμε.

Μετά το ταμείο υπάρχει μια μικρή εισαγωγική έκθεση για την αρχαιολογία, τις ανασκαφές, τις θέσεις, τη χρονολόγηση κλπ. Αμέσως μετά περάσαμε στην έκθεση για τα Μεσαιωνικά χρόνια. Εδώ να πω πως γενικά είχε πολλές μακέτες και αναπαραστάσεις που βοηθάνε πολύ στην κατανόηση αυτών που βλέπει κανείς.

Αρχιτεκτονικά μέλη και λατρευτικά αντικείμενα

από το μεσαιωνικό κάστρο (château) της πόλης Neuchâtel,

κεραμικά διακοσμητικά στοιχεία,

όπως τα 7 πλακίδια με τους μουσικούς,

μια οστέϊνη φλογέρα,

ζωγραφισμένες επιφάνειες,

εξαρτήματα διαφόρων αντικειμένων,

εργαλεία,

γλυπτά

και μια ταφή ήταν μερικά από τα εκθέματα αυτής της ενότητας.

Η επόμενη ενότητα αφορά τη Γαλλο-Ρωμαϊκή περίοδο.

Εκτός των άλλων βλέπουμε γλυπτά,

κομμάτια μωσαϊκών,

αντικείμενα καθημερινής χρήσης,

αρχιτεκτονικά μέλη και μακέτες.

Μια επιβλητική κατασκευή, κάτι σαν παλάτι,

το μαυσωλείο του Wavre (περιοχή στη λίμνη Νεσατέλ)

και αναπαραστάσεις των ζωγραφισμένων τοίχων σπιτιών.  

Της ίδιας εποχής είναι και το “Le chaland de Bevaix” (Η φορτηγίδα του Bevaix). Πρόκειται για ένα μεγάλο σκάφος, πάνω από 20μ μήκος, που βρέθηκε στη λίμνη σε αρκετά καλή κατάσταση στη θέση Bevaix. Είναι ίσως το πιο εντυπωσιακό έκθεμα του μουσείου και αποτελεί το κεντρικό αντικείμενο μιας τρίτης ενότητας με τίτλο «Πέντε χιλιετίες ναυσιπλοΐας». Εδώ να πω πως πραγματικά θαύμασα της ευρηματικότητα αυτών που σχεδίασαν και κατασκεύασαν το μουσείο.

Μπροστά από τη Γαλλο-ρωμαϊκή φορτηγίδα

ο τοίχος είναι μια μεγάλη τζαμαρία, που μπροστά της είναι η λίμνη.

Έχεις την αίσθηση πως στέκεις στην όχθη της και χαζεύεις το φυσικό περιβάλλον.

Ακόμα υπάρχει μια μακέτα λιμναίου οικισμού

και μια ενδιαφέρουσα προσομοίωση της αρχαιολογικής έρευνας στο βυθό. 

Η επόμενη ενότητα μας περνάει στα προχριστιανικά χρόνια με τίτλο «Οι Κέλτες του La Tène», μια έκθεση για τα Κέλτικα φύλα στην περιοχή, που όπως αποδεικνύεται

δεν ήταν μόνο πολεμιστές

αλλά και δημιουργικοί κατασκευαστές αντικειμένων.

Εξαρτήματα κάρων,

διακοσμητικά αντικείμενα,

λατρευτικά (;) αντικείμενα

και προϊόντα

μεταλλοτεχνίας (βρισκόμαστε στην εποχή του σιδήρου).

Σε μια προθήκη βλέπουμε θραύσματα αγγείων που δείχνουν σχέσεις με τη Μεσόγειο Τέλος δύο μακέτες βοηθούν στην κατανόηση αυτών που βλέπουμε.

Της θέσης La Tène

και του οχυρωμένου οικισμού Mont-Vully.

Η επόμενη ενότητα αφορά τους λιμναίους οικισμούς της εποχής του χαλκού και της νεολιθικής εποχής. Είναι η απαρχή της εγκατάστασης των κυνηγών και η δημιουργία οικισμών.

Εργαλεία και όπλα φτιαγμένα από πέτρα,

κόκκαλο, ξύλο

ή συνδυασμό αυτών των υλικών,

αλλά και χάλκινα στη νεότερη εποχή του χαλκού.

Οικιακά σκεύη από διάφορα υλικά,

ρουχισμός από φυτικά υλικά

και κάποια λατρευτικά αντικείμενα βλέπει κανείς μεταξύ άλλων.

Ακόμα και μια ταφή σκύλου(!!!!) 3000χρόνων.

Το πιο εντυπωσιακό, κατά τη γνώμη μου, έκθεμα αυτής της ενότητας είναι ένα ανθρωπόμορφο μενίρ της εποχής του λίθου. Άγνωστο αν παριστά μιαν ανθρώπινη ή μια θεϊκή μορφή.

Ακολουθεί η ενότητα για τον άνθρωπο κυνηγό από τη μεσολιθική στην ανώτερη παλαιολιθική (Μαγδαλήνια) εποχή.

Προσωρινοί καταυλισμοί,

εργαλεία

και όπλα,

μια εστία

και μια ταφή(;) μας δίνουν πολύ παραστατικά στοιχεία της ζωής τους.

« Η Ελβετία κάτω από τον πάγο» είναι ο τίτλος της επόμενης ενότητας και αφορά την εποχή των παγετώνων (13000-40000 π.Χ.).

Βασικά εκθέματα τα απολιθώματα μεγάλων θηλαστικών

όπως ο τραπεζίτης ενός μαμούθ.

Η βασική έκθεση τελειώνει με μια αναπαράσταση της Μουστιαίας περιόδου (100000-40000π.Χ.), όπου κυριαρχεί στην περιοχή η Αρκούδα των σπηλαίων, την οποία έχει να αντιμετωπίσει ο σπηλαιόβιος άνθρωπος του Νεάτερνταλ.

Υπάρχει όμως κι ένας επίλογος της μόνιμης έκθεσης. Σε μια μακριά βιτρίνα, την οποία ακολουθούμε φεύγοντας από το μουσείο, ευθυγραμμίζονται τα κρανία των διαφορετικών τύπων γνωστών ανθρωποειδών, για άλλη μια φορά από το νεότερο μέχρι τον αρχαιότερο. Κάθε ανθρωποειδές παρουσιάζεται με ένα χαρακτηριστικό εργαλείο της εποχής του: ένα ελβετικό μαχαίρι για τον σημερινό άνθρωπο, μια επίπεδη σμίλη για τον άνθρωπο Cro-Magnon, μια ξύστρα για τον άνθρωπο του Νεάντερταλ, ένα τσεκούρι για τον Homo Erectus, ένα μπαλτά για Homo Habilis, και κανένα συγκεκριμένο εργαλείο για τον Αυστραλοπίθηκο, παρόλο που πιθανότατα χρησιμοποιούσε υποτυπώδη εργαλεία

 

Εκεί τελείωσε η επίσκεψη στο μουσείο. Είχαμε όμως ακόμα να δούμε και το αρχαιολογικό πάρκο.

Πριν όμως πάμε κάτσαμε για ένα καφέ και για να ξαποστάσουμε λίγο. 

 

Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970 όλος ο χώρος που καταλαμβάνει το πάρκο και το μουσείο ήταν κάτω από την επιφάνεια του νερού της λίμνης. Οι αρχαιολόγοι όμως ήξεραν πως εκεί υπήρχαν πολλά να βρουν και να δουν μιας και οι υποβρύχιες αρχαιολογικές έρευνες είχαν αρχίσει. Τα πράγματα άλλαξαν όταν άρχισε η κατασκευή στη βόρεια πλευρά της λίμνης του αυτοκινητόδρομου Α5.

Στην ιστοσελίδα του μουσείου διαβάζουμε

[…] το αρχαιολογικό πάρκο Laténium είναι το ιδανικό μέρος για μια βόλτα. Αφηγείται την ιστορία των ακτών της λίμνης Neuchâtel και των ανθρώπων της, από το τέλος της Εποχής των Παγετώνων μέχρι σήμερα. Πολλά διαφορετικά τοπία που εκτίθενται, από την τούνδρα μέχρι τη σημερινή γεωργική γη, δείχνουν τις κλιματικές και περιβαλλοντικές αλλαγές που πέρασε η περιοχή Neuchâtel από το τέλος της Εποχής των Παγετώνων. […]Το αρχαιολογικό πάρκο προηγείται της κατασκευής του μουσείου.

Είναι αρκετά ενδιαφέρον ότι η κατασκευή του μουσείου και της εθνικής οδού αποκάλυψαν τρεις μεγάλους αρχαιολογικούς χώρους: δύο χωριά με σπίτια σε  πασσάλους, το ένα που χρονολογείται από την Εποχή του Χαλκού (1056-871 π.Χ.), το άλλο από τη Νεολιθική (3810-3790 π.Χ.) και ένα καταυλισμό κυνηγών-τροφοσυλλεκτών που χρονολογείται από την Μαγδαλένια περίοδο (περίπου 13000 π.Χ.).

Το τελευταίο είναι το «μεγαμπλοκ του Monruz», βάρους άνω των 400 τόνων, που μεταφέρθηκε στο πάρκο στη δεκαετία του 1990.

Μια ομάδα εξειδικευμένων τεχνιτών κατασκεύασε μια κατοικία σε πασσάλους της Εποχής του Χαλκού και μια ρωμαϊκή φορτηγίδα. […] Άλλες ανακατασκευές προστέθηκαν έκτοτε σε αυτό το «υπαίθριο μουσείο» που είναι το αρχαιολογικό πάρκο.

Το πάρκο είναι ανοιχτό όλο το χρόνο, 7 ημέρες την εβδομάδα και δεν υπάρχει χρέωση εισόδου. Μπορείτε απλά να περπατήσετε,

να αφήσετε τα παιδιά σας στην «προϊστορική παιδική χαρά» του πάρκου και να χαλαρώσετε[…].

 

Στο πάρκο μπορεί κανείς να δει κάποια αυθεντικά εκθέματα. Ο καταυλισμός των κυνηγών-τροφοσυλλεκτών, που καλύπτεται από γυάλινη κατασκευή για προστασία

και στους τοίχους της σκάλας που υπάρχει εκεί έχουν αντιγράψει προϊστορικές βραχογραφίες,

ένα νεολιθικό ντολμέν (ταφικό μνημείο)

και ένα νεολιθικό μενίρ.

Ανακατασκευή εκτός του σπιτιού σε πασσάλους

είναι και τα σπίτια του νεολιθικού χωριού, 6000 χρόνων.

Η βόλτα στο πάρκο δίπλα στη λίμνη και το μικρό λιμανάκι ήταν υπέροχη. Η μέρα όμως είχε προχωρήσει και εμείς δεν είχαμε ακόμα τελειώσει.

 

(το ταξίδι συνεχίζεται )

 

θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλιά σας