Ποτάμια, λίμνες και έλατα στο Μαύρο-Βουνό!

Στα Βαλκάνια με το αυτοκίνητο….ξανά!

2018- Road Trip στα Βαλκάνια, μέρος 10^ο

(Συνέχεια από Κροατία, στην πόλη του Διοκλητιανού!)

 

13-15 Ιουλίου 2018

 

 

Το επόμενο πρωί φορτώσαμε και πήραμε το δρόμο προς τα νότια σε ένα ταξίδι που θα διαρκούσε πάνω από μία εβδομάδα μέχρι το σπίτι μας.

Σχεδόν μιάμιση ώρα μετά και λίγο πάνω από 120χμ φτάσαμε στα σύνορα με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη.

Σε όλες τις διαδρομές σε αυτή τη χώρα θα βλέπαμε μια εικόνα που δείχνει πως οι αντιπαλότητες και τα μίση σε αυτή τη χώρα, δυστυχώς δεν έχουν τελειώσει. Επειδή σ’ αυτή ζουν δύο εθνότητες, οι Βόσνιοι και οι Σέρβοι, όλες οι οδικές πινακίδες είναι γραμμένες και με λατινικό αλφάβητο (για τους Βόσνιους) και με κυριλλικό (για τους Σέρβους). Αν η περιοχή είναι Βοσνιακή είναι πάνω το λατινικό και κάτω το κυριλλικό και το ανάποδο. Σχεδόν σε όλες τις πινακίδες κάποιοι έχουν μουτζουρώσει με σπρέί το «αντίπαλο» όνομα.

Περίπου 45χμ στο Βοσνιακό έδαφος και κάναμε μια μικρή στάση να δούμε και να φωτογραφίσουμε τα τρεχούμενα νερά

και τους μύλους έξω από το Stolac.

Συνεχίζουμε και για αρκετά χιλιόμετρα ο δρόμος πάει δίπλα στον ποταμό Bragava.

Που και που περνάμε χωριά και τα σημάδια της παλιάς Σοσιαλιστικής Γιουγκοσλαβίας μας υπενθυμίζουν την παρουσία της.

Σε περίπου 67χμ από τη στάση μας φτάσαμε στα επόμενα σύνορα, αυτά με το Μαυροβούνιο. Είμασταν πια στη χώρα του επόμενου προορισμού μας για τις επόμενες μέρες.

Προορισμός είναι τα ψηλά βουνά και γι’ αυτό ο δρόμος συνεχώς ανηφορίζει, πότε με ομαλές και πιο συχνά με πολύ κλειστές στροφές.

Σε λίγο μια υπέροχη εικόνα μας «αναγκάζει» να κάνουμε στάση

δίπλα σε ένα κιόσκι, που πουλάει τοπικά προϊόντα, κυρίως ποτά.

Είναι η εικόνα μιας λίμνης. Η λίμνη Slano (Слано језеро) είναι τεχνητή και ανήκει στο δήμο Nikšić (Никшић). Το χαρακτηριστικό της είναι τα πολλά κατάφυτα νησάκια, κάτι που σε όποιον την κοιτά από ψηλά, όπως εμείς χαρίζει μια καταπληκτική εικόνα.

Συνεχίσαμε με ακόμα περισσότερες και πιο κλειστές στροφές. Ανεβαίνουμε στο βουνό Durmitor (Дурмитор) των Δειναρικών Άλπεων, που φτάνει τα 2523μ υψόμετρο.

Αργά το απόγευμα φτάσαμε στην κωμόπολη Žabljak (Жабљак). Βρίσκεται στα 1456μ υψόμετρο και έχει λιγότερους από 2000 κατοίκους. Είναι η «είσοδος» για το Εθνικό Πάρκο Durmitor (Национални парк Дурмитор), για το οποίο είχαμε ανέβει κι εμείς. Η UNESCO περιέλαβε το πάρκο το 1980 στη λίστα της παγκόσμιας κληρονομιάς.

Μέχρι να λύσουμε ένα μπέρδεμα με το δωμάτιο που είχαμε κλείσει και να τακτοποιηθούμε άρχισε να βραδιάζει.

Στο παραδοσιακό εστιατόριο ενός ξενοδοχείου βρήκαμε να απολαύσουμε νόστιμες, ντόπιες γεύσεις.

Οι νυχτερινές εικόνες με την ομίχλη να σκεπάζει τα έλατα ένα γύρω ήταν το μαγικό καληνύχτισμα. Καλώς ήρθαμε στο υπέροχο Μαύρο-Βουνό (Μαυροβούνιο / Црна Гора / Crna Gora).

Το επόμενο πρωί, αφού ψωνίσαμε από ένα σούπερ μάρκετ φάγαμε ένα καλό πρωινό, ήπιαμε τον πρώτο καφέ της ημέρας και ξεκινήσαμε για το βασικό αξιοθέατο της περιοχής, που δεν είναι άλλο από τη Μαύρη Λίμνη (Црно Језеро / Crno jezero).

Είναι η μεγαλύτερη από τις 18 παγετωνικές λίμνες του βουνού Durmitor και πρόκειται στην πραγματικότητα για διπλή λίμνη, τη μικρή και τη μεγάλη, που από το φθινόπωρο και μετά ενώνονται με στενό «κανάλι», ενώ το καλοκαίρι, που πέφτει η στάθμη, το κανάλι ξεραίνεται και αυτές «χωρίζουν».

Έχει σκούρα νερά (εξ’ ου και το όνομα) και περιβάλλεται από ψηλές κορυφές και πανύψηλα δέντρα, που σχηματίζουν πυκνά δάση. Απέχει 3χμ περίπου από το Žabljak. Στην είσοδο αφήνεις το αυτοκίνητο και αφού πληρώσεις για την είσοδο και τη στάθμευση το κόβεις με τα πόδια

μέσα από μια υπέροχη διαδρομή και λίγες εκατοντάδες μέτρα μετά τη βλέπεις.

Είναι μαγικές οι εικόνες. Ο κόσμος αρκετός, αλλά δεν ενοχλεί γιατί σκορπίζει.

Άλλωστε έχουν φροντίσει με τις υποδομές του πάρκου, να «απασχολήσουν» όλους. Μεγάλους και μικρούς, ως και πολύ μικρούς. Η πρόσβαση γενικά είναι αρκετά καλή.

Υπάρχουν μονοπάτια για πεζοπορίες, ακόμα και για τον κύκλο ολόκληρης της λίμνης,

παγκάκια για ξεκούραση,

κατασκευές για διασκέδαση, όπως το ιδιόμορφο Zip line ή Flying Fox ή στα ελληνικά εναέρια τροχαλία, με τα πιτσιρίκια αντί να κρέμονται κάθονται σε μια κατασκευή σαν έλκηθρο.

Υπάρχει και ένα όμορφο ξύλινο καφέ-εστιατόριο, που όμως όταν πήγαμε ήταν κλειστό λόγω εργασιών.

Φυσικά αυτά που είναι μεγαλειώδη είναι η φύση, τα χρώματα, οι εικόνες.

Είδαμε και δύο μνημεία από την περίοδο της Σοσιαλιστικής Γιουγκοσλαβίας και αφορούν κυρίως την περίοδο του Β΄Π.Π.

Περάσαμε κάμποσες ώρες με βόλτες και άραγμα για απόλαυση δροσιάς και εικόνων.

Αργά το μεσημέρι γυρίσαμε στην πόλη και κάτσαμε κάπου να φάμε.

Το Žabljak είναι η ψηλότερη κωμόπολη των Βαλκανίων και λόγω του ότι στον Β΄Π.Π. καταστράφηκε τελείως και στη συνέχεια ξαναχτίστηκε είναι πολύ καινούργια και χωρίς ενδιαφέρον, πέρα από τη θέση της.

Το υπόλοιπο της μέρας το αφιερώσαμε σε ξεκούραση.

Την άλλη μέρα το πρωί φορτώσαμε και ξεκινήσαμε προς τα νοτιοανατολικά και νότια.

Όλες οι διαδρομές και εκείνης της μέρας ήταν πέρα από κάθε φαντασία.

Μοναδικά και πυκνά δάση και ποτάμια, που στις περισσότερες περιπτώσεις σε συνοδεύουν, κοντά ή λίγο πιο μακριά.

Ένα από τα ποτάμια αυτά, που μεγάλο μέρος του διαρρέει το πάρκο Durmitor είναι ο Tara (Тара), ποτάμι μήκους 143χμ, με τα 141 στο Μαυροβούνιο ή στα σύνορα με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Αποτελεί άλλωστε το όριο μεταξύ των δύο χωρών στα βόρεια του Μαυροβουνίου για αρκετά χιλιόμετρα. Σχηματίζει δε ένα φαράγγι, που είναι το βαθύτερο της Ευρώπης (1300μ) και 2^ο στον κόσμο.

23χμ ανατολικά του Žabljak το «συναντήσαμε» εκεί που είναι η γέφυρα Đurđevića Tara (Мост на Ђурђевића Тари).

Η τσιμεντένια αυτή γέφυρα είναι έργο του Mijat Trojanović και κατασκευάστηκε μεταξύ 1937-1940. Έχει μήκος 365μ και στέκει 172μ πάνω από τον Tara, ο οποίος σε αυτό το σημείο σχηματίζει φαράγγι

και τα νερά του είναι ορμητικά. Έχει δηλαδή τις προϋποθέσεις για δύο δραστηριότητες.

Zip line από τη μια πλευρά του φαραγγιού στην άλλη

και ράφτινγκ.

 

Αφού χαζέψαμε κάμποσο τις υπέροχες εικόνες γύρω μας, τους «τρελούς» που περνάγανε κρεμασμένοι στα συρματόσκοινα και το γαλαζοπράσινο ποτάμι που διασχίζει το απέραντο πράσινο, μπήκαμε στο αυτοκίνητο για να συνεχίσουμε σε ένα δρόμο που πάει δίπλα στο ποτάμι για αρκετά χιλιόμετρα. Περίπου 28χμ νοτιοανατολικά είδαμε αρκετά αυτοκίνητα σταματημένα έξω από ένα ξενοδοχείο, σε ένα τοπίο μοναδικό με πολύ ορμητικά νερά.

Το μέρος έχει το όνομα «Πάρκο Ravnjak». 

Κάναμε μια μικρή στάση για να δούμε κι εμείς το τοπίο και συνεχίσαμε και πάλι νοτιοανατολικά σε μια εξίσου εντυπωσιακή διαδρομή,

μέχρι που φτάσαμε, μετά από 40χμ στην κωμόπολη Kolasin (Колашин). Έχει 3000 κάτοικους και είναι έδρα του ομώνυμου δήμου και της ευρύτερης περιοχής του ποταμού Moraca (Морача). Η πόλη αναφέρεται σε έγγραφα από τον μεσαίωνα.

Φτάσαμε στην πόλη, σταματήσαμε στην κεντρική πλατεία την πλατεία Boraca (Трг Бораца) και κατεβήκαμε.

Μέσα στην πλατεία είναι το Μνημείο στους πεσόντες μαχητές του Β Π. Π. (Spomenik Palim Borcima II Svjetskog Rata / Споменик Палим Борцима ИИ Свјетског рата) για τα θύματα της φασιστικής τρομοκρατίας, έργο του γλύπτη Vojin Bakic (Војин Бакић; 1915–1992)

και ένα σιντριβάνι (Фонтан Шар).

Το ξεχωριστό με αυτή την πλατεία είναι πως είναι όλη στρωμένη με ξύλο (!!!!!).

Κάπου εκεί κάτσαμε να τσιμπήσουμε κάτι πρόχειρο

και συνεχίσαμε

προς άλλη μια μικρή πλατεία, την πλατεία Vukmana Kruscica (Трг Вукмана Крушчића)

με το άγαλμα του Γιουγκοσλάβου Κομμουνιστή Στρατιωτικού και πολιτικού Veljko Vlahović (Вељко Влаховић, 1914–1975).

25χμ δυτικά, στην κοιλάδα του ποταμού Morača είναι ένα από τα σημαντικότερα Σέρβικα ορθόδοξα μεσαιωνικά μοναστήρια των Βαλκανίων Το Μοναστήρι Morača (Манастир Морача), του 1252. Τον 15^ο αι ερήμωσε για να ξαναζωντανέψει ένα αιώνα μετά. Έχει δύο ναούς.

Το Καθολικό της μονής, αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου

και ένα μικρότερο αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο.

Και οι δύο φέρουν τοιχογραφίες, εξωτερικά στην πρόσοψη

με αυτές του Αγ. Νικολάου να είναι περισσότερο φθαρμένες. Στο εσωτερικό οι τοιχογραφίες, που καλύπτουν τα πάντα είναι νεότερες. Στο εσωτερικό του καθολικού απαγορεύονταν η φωτογράφιση και ήταν αδύνατο να ξεφύγεις από τον «κέρβερο», που παρακολουθούσε τους πάντες και τα πάντα.

Φωτογραφίες μόνο μέχρι την όμορφη είσοδο του ναού.

Αντίθετα στον Αγ. Νικόλαο φωτογράφισα ελεύθερα.

Ο υπόλοιπος χώρος του μοναστηριού περιλαμβάνει τα κτίρια με τα κελιά,

ένα χαμηλό καμπαναριό,

αν και είδαμε και καμπάνες ακουμπησμένες χάμω, βρύσες,

χώρους ανάπαυσης και πολλά λουλούδια.

Μέχρι και μελίσσια είδαμε.

Τέλος υπάρχουν δύο μνημεία, το ένα μέσα

και το άλλο από πάνω στο δρόμο. Αν κατάλαβα καλά αφορούσαν και αυτά την περίοδο του Β΄Π.Π.

Ο δρόμος για τα επόμενα 50 περίπου χμ που κινείται νότια μέχρι την πρωτεύουσα της χώρας Ποντγκόριτσα (Подгорица/Podgorica) «σέρνεται» μέσα στην κοιλάδα του Morača σε μια διαδρομή απαράμιλλης ομορφιάς.

Ένα χαρακτηριστικό που το βρίσκεις σε όλους τους δρόμους στα Βαλκάνια, κυρίως στην πάλαι ποτέ Γιουγκοσλαβία (όχι βέβαια στους σύγχρονους αυτοκινητόδρομους) είναι τα τούνελ τα σκαμμένα στο βράχο, συνήθως χωρίς επένδυση και χωρίς φως, που είναι αρκετά «σκιαχτικά». Και τέτοια είχε αρκετά (ένα μάλιστα αρκετά μεγάλο) η τελευταία αυτή διαδρομή.

Μ’ αυτά και μ’ αυτά όταν μπήκαμε στην Ποντγκόριτσα ήμασταν στα 45μ πάνω από τη θάλασσα, έχοντας ξεκινήσει από τα 1450μ. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η δροσιά των βουνών να έχει δώσει τη θέση της σε μια διαβολική ζέστη. Έτσι ούτε κουβέντα για βόλτες στην πόλη. Άλλωστε από τις εντυπώσεις άλλων ταξιδιωτών,

αλλά και από μια βόλτα «κονσέρβα» (με το αυτοκίνητο) που κάναμε δεν μας κινήθηκε το ενδιαφέρον για βόλτες.

Αυτό που παρατηρήσαμε είναι πως η πόλη είναι ένα απέραντο πάρκο. Πως είναι οι ελληνικές πόλεις; Καμία σχέση!

Θέλαμε όμως επειγόντως ένα καφέ και μάλιστα κάπου δροσερά. Η λύση ήταν το ξενοδοχείο «Ποντγκόριτσα», που είναι σε ένα σημείο, αν όχι το ωραιότερο, ένα από τα ωραιότερα της πόλης.

Ο Morača διαρρέει την πόλη και συναντά και άλλους μικρότερους ποταμούς, που κι αυτοί διασχίζουν περιοχές της. Ένα από αυτούς είναι ο Ribnica.

Εκεί που κάτσαμε είχαμε απέναντι τη συμβολή των δύο ποταμών, με τα ερείπια του Κάστρου του Ribnica (тврђава Рибница/tvrđava Ribnica), του 15^ου αι, που όμως πιστεύεται πως προϋπήρχε από τον 12^ο αι και ήταν η γενέτειρα του Stefan Nemanja και γι αυτό αποκαλείται και Κάστρο της πόλης του Nemanja (Tvrđava Nemanjin grad / Тврђава Немањин град).

Ακόμα πάνω από τον Ribnica στέκει ένα ρωμαϊκό γεφύρι, ανακατασκευασμένο τον 18^ο αι από τον Adži-paša, γνωστό σαν «Παλιό γεφύρι του Ribnica» (Stari Most na Ribnici / Стари мост на Рибници) ή «γέφυρα Adži-paša» (Аџи-пашин мост / Adži-pašin most). Στο ποτάμι ήταν αρκετοί που κολυμπούσαν.

Αφού ήπιαμε τον καφέ και δροσιστήκαμε κάπως συνεχίσαμε για άλλα περίπου 40χμ δυτικά μέχρι την παλιά πρωτεύουσα της χώρας, το Τσέτινιε, προορισμό μας εκείνης της μέρας. Αλλά αυτά στη συνέχεια.

Καληνύχτα!

 

(το ταξίδι συνεχίζεται Μαυροβούνιο, στην παλιά πρωτεύουσα!)

θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλια σας