Τετάρτη 9 Φεβρουαρίου 2011

Λαύριο, το θησαυροφυλάκιο της Αττικής γης!

5 Φεβρουαρίου 2011


Έρμη Αττική γη! Που σου ’λαχε να πέσεις στα χέρια ημών των Νεοελλήνων για να σε «τακτοποιήσουμε» δεόντως! Σου δώσαμε και κατάλαβες!
Τύχη αγαθή μας χάρισε αυτόν τον ευλογημένο τόπο. Και τι δεν έδωσε αυτός σε αντάλλαγμα! Ταπεινά αγαθά αλλά και πλούτο. Πλούτο μεγάλο ικανό να φτιάξει ολάκερο πολιτισμό. Μνημεία μοναδικής ακτινοβολίας στο χώρο και το χρόνο.

Ασήμι έρευσε άφθονο από τα έγκατά της και έγινε πλοία και αυτά έφεραν νίκες κατά βαρβάρων και εμπόριο και έφεραν κι άλλο πλούτο. Και η μάνα πόλη γέμισε μνημεία και μέγαρα. Και αξίες. Πάνω από 5 αιώνες δούλοι έσκαβαν τη γη και έβγαζαν το αργυρούχο μετάλλευμα. Ώσπου αυτό λιγόστεψε τόσο που έγινε ασύμφορο. Και έτσι τα μεταλλεία του Λαυρίου έπεσαν στην αφάνεια μέχρι τον 19ο αιώνα. Τότε αναβιώνει η εκμετάλλευση γης και ανθρώπων που συρρέουν από όλες τις γύρω περιοχές για το μεροκάματο. Πολλά συνέβησαν από τότε. Και καλά, αλλά κυρίως κακά. Και υπαίτιοι ήταν και ξένοι αλλά και «Έλληνες» που πίνοντας το αίμα του κοσμάκη («Λαυρεωτικά», το πρώτο χρηματιστηριακό σκάνδαλο στην νεώτερη Ελλάδα) τελικά έφτασαν να φιγουράρουν για εθνικοί ευεργέτες. Εδώ και οι απαρχές του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα με αιματηρές κινητοποιήσεις. Τα μεταλλεία λειτούργησαν μέχρι τη δεκαετία του 1980 και έκλεισαν οριστικά το 1992. Από τότε το Λαύριο παρήκμασε και μόνο τα τελευταία χρόνια με κάποιες προσπάθειες ξαναπαίρνει τα πάνω του. Είναι μια πολύ γραφική πόλη με όμορφα νεοκλασικά αλλά και «λαϊκά»-εργατικά κτίρια, που πολλά όμως από αυτά ρημάζουν. Ο δρόμος-συνέχεια της Αττικής οδού, το «έφερε» πολύ κοντά στην πρωτεύουσα. Τα πολλά αξιοθέατά του και η γειτνίαση με άλλα αξιοθέατα πρώτης γραμμής, όπως ο ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο καθώς και η λειτουργία (αλήθεια πότε θα ολοκληρωθεί;) του νέου λιμανιού είναι σοβαρά κίνητρα ανάπτυξης. Αρκεί αυτή να γίνει με σοβαρότητα για να μην καταλήξει κι αυτό σαν τόσα και τόσα «αναπτυγμένα» μέρη του τόπου μας.

Στο Λαύριο έχουμε πάει πολλές φορές. Είναι μια ευχάριστη βόλτα για μας. Τις περισσότερες φορές για φαγητό ή καφέ. Πριν πολλά χρόνια είχα πάει ξανά και ξανά με μαθητές μου σε στοές μεταλλείων και στη δολίνη «Χάος» στα πλαίσια προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Ήξερα ότι στην πόλη μέσα υπάρχει ορυκτολογικό μουσείο αλλά δεν το είχαμε επισκεφτεί. Ακόμα κάποια στιγμή είδα ότι υπάρχει και αρχαιολογικό μουσείο. Ούτε όμως και στο αρχαίο θέατρο του Θορικού είχαμε πάει. Αποφασίσαμε λοιπόν να ξεκινήσουμε να δούμε κάποια πράγματα.
Τρίτη μέρα του νέου χρόνου 2011 πήγαμε να δούμε το ορυκτολογικό μουσείο. Σωστή η μέρα, λάθος η ώρα. Το μουσείο λειτουργεί μόνο τρεις μέρες την εβδομάδα 10-12 το πρωί. Έτσι το βρήκαμε κλειστό μιας και είχε κιόλας μεσημεριάσει.
Έτσι εκείνη τη μέρα περιορίστηκα σε μερικές φωτογραφίες του κτιρίου
και του γύρω χώρου.
Ένα μήνα μετά και πάλι εκεί. Αυτή τη φορά έγκαιρα. Το μουσείο βρίσκεται στο χώρο όπου υπάρχουν τα υπολείμματα των κτιρίων του 19ου αι. Αντιγράφω από την ιστοσελίδα του μουσείου
«Το κτίριο του μουσείου είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής του Λαυρείου του περασμένου αιώνα και ένα από τα λίγα απομεινάρια του εκπληκτικού βιομηχανικού συγκροτήματος των Πλυντηρίων μεταλλεύματος της "Ελληνικής Εταιρείας", που είχε ανεγερθεί λίγο μετά το 1873, σύμφωνα με σχέδια του γερμανού C. Luhrig» (http://www.emel.gr/files/museum.htm).
Μικρό το κτίριο και προβληματικό όσον αφορά το σκοπό του αλλά τόσο ταιριαστό με αυτό που υπηρετεί.
Λίγες οι προθήκες με μοναδικά, απίστευτα όμορφα και τόσα πολλά ορυκτά. Και όλα, μα όλα από τη Λαυρεωτική. 
Είναι τόσα πολλά που κυριολεκτικά πνίγονται.
Ευτυχώς που σε θαμπώνουν με την ομορφιά τους που παραβλέπεις το «πήξιμο».
Σε μια προθήκη υπάρχουν τα εργαλεία που χρησιμοποιούσαν οι μεταλλωρύχοι και μερικοί αρχαίοι λύχνοι που έδιναν το λιγοστό τους φως στα έγκατα της γης στους δούλους αλλοτινών εποχών.
Βγαίνοντας από το Ορυκτολογικό μουσείο πήγαμε σχεδόν απέναντι στο Αρχαιολογικό. Πολύ μικρό μα πολύ ενδιαφέρον.
Μπαίνοντας μια μικρή αίθουσα για τα αρχαία μεταλλεία με ευρήματα και μια αναπαράσταση της διαδικασίας εξόρυξης και μεταλλουργίας.
Στη συνέχεια ένα αίθριο καλυμμένο με τζαμαρία, στο οποίο δεσπόζει το μωσαϊκό δάπεδο μιας παλαιοχριστιανικής βασιλικής του 4ου-5ου μ.Χ. αι.
Γύρω μερικά μαρμάρινα  εκθέματα με σημαντικότερα τις πλάκες της ζωφόρου του ναού του Ποσειδώνα του Σουνίου. Τέλος άλλη μια μικρή αίθουσα με προθήκες από ευρήματα από τις ανασκαφές διαφόρων θέσεων της γύρω περιοχής και που καλύπτουν όλη την αρχαιότητα από τη Νεολιθική κιόλας εποχή.
Σημαντικότερα εδώ κατά τη γνώμη μου τα μικρά αγγεία καλλωπισμού.
Βγήκαμε και από αυτό το μουσείο και επειδή ήταν ακόμα νωρίς για το ψαράκι μας, σειρά είχε το Αρχαίο Θέατρο του Θορικού. Ερχόμενοι από Αθήνα και λίγο πριν το Λαύριο, αριστερά πάνω από τη θάλασσα δεσπόζει το αρχαιότερο σωζόμενο θέατρο της χώρας μας.
Χρονολογείται μεταξύ του 525 και 480 π.Χ. και αποτελείται από ορθογώνια ορχήστρα και 21 σειρές καθισμάτων. Το μισό έχει αναστυλωθεί ενώ το υπόλοιπο περιμένει τα σχετικά κονδύλια (!!). Όλος ο χώρος είναι λίγο παραμελημένος, ανοικτός και χωρίς φύλαξη. Έκανα τις βόλτες μου, έβγαλα αρκετές φωτογραφίες και γυρίσαμε στο λιμάνι για το μεσημεριανό μας. Φυσικά ψαράκι, όπως πάντα.
Γύρω στις 2.30 φύγαμε αφού είχαμε τηλεφωνηθεί με φίλους για ένα καφέ στην Πεντέλη. Φυσικά στην περιοχή της Λαυρεωτικής έχουμε ακόμα πολλά να δούμε. Κάθε φορά που φεύγω από αυτή την πόλη έχω έντονο το συναίσθημα ότι κάτι έχω αφήσει να με περιμένει για την επόμενη φορά. Και κάθε φορά που πάω βρίσκω και κάτι νέο. Φυσικά αυτό που πάντα θα είναι εκεί να μας περιμένει, είναι το φρέσκο ψάρι και οι μοναδικές θαλασσινές εικόνες, δυο βήματα από την πόρτα μας!

Περισσότερες φωτογραφίες: https://picasaweb.google.com/dimoshellas2/Lavrio31522011#

Μερικές ιστοσελίδες για περισσότερες πληροφορίες: 

Λαύριο
Θορικός
Ορυκτολογικό μουσείο
Λαυρεωτικά
Μεταλλεία

1 σχόλιο:

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...