Εκεί που το ποτάμι σμίγει με την Αδριατική!

Στο δρόμο του Αώου! Μέρος 11ο

(συνέχεια από Και το όνομα αυτού…Vjosë!)

27 Οκτωβρίου 2023

Το επόμενο πρωί έκανα μια βόλτα στο πάρκο δίπλα,

που κάποιες από τις κυκλικές κατασκευές που είχα δει από το μπαλκόνι είναι παιδικές χαρές.

Πέρασα έξω από το Μουσείο Ανεξαρτησίας

και έφτασα μέχρι το λιμάνι με την κάπως αγριεμένη θάλασσα.

Μερικές ακόμα εικόνες από το πάρκο

και ένα γύρω και γύρισα στο δωμάτιο. Κατεβήκαμε για πρωινό και λίγο μετά μπήκαμε στο αυτοκίνητο για τη βόλτα της ημέρας.

Διασχίσαμε τη βόρεια πλευρά της πόλης και μπήκαμε στον καινούριο αυτοκινητόδρομο, που πάει για Τίρανα. Εξαιρετικός, αλλά δεν ξέρω αν έχει τελειώσει. Σχεδόν 30χμ από το ξεκίνημά μας, περάσαμε γι άλλη μια φορά τον Αώο, στην περιοχή λίγο πριν τις εκβολές του στη θάλασσα της Αδριατικής (το σημείο των εκβολών δεν ήταν προσβάσιμο από αυτοκίνητο) και λίγο μετά βγήκαμε. Λίγα χιλιόμετρα μετά φτάσαμε σε έναν από τους σπουδαιότερους αρχαιολογικούς χώρους της Αλβανίας.

Το Αρχαιολογικό Πάρκο Απολλωνίας (Parku Arkeologjik i Apollonisë).

Στη γύρω περιοχή είδαμε κάποιο από τα χιλιάδες τσιμεντένια μπούνκερ (πολυβολείο) με τα οποία “στόλισε” τη χώρα του ο Ε. Χότζα.

Η Απολλωνία η “προς Επίδαμνον ή Ηπειρωτική” βρίσκεται σε απόσταση 12χμ περίπου από την πόλη του Fier, σε ένα λόφο 100μ πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Η περιοχή της αρχαίας πόλης είναι τεράστια. Υπολογίζεται σε 100-120 εκτάρια. Όμως μόνο ένα πολύ μικρό μέρος (περίπου 10%) έχει ανασκαφεί. Κάπου διάβασα πως γι αυτό το λόγο τη λένε και “Πομπηία της Αλβανίας”.

Μπαίνοντας στα δεξιά είναι το Βυζαντινό Μοναστήρι της Παναγίας

και ευθεία το σημαντικότερο από τα ανασκαμμένα, συντηρημένα και αναστηλωμένα τμήματα. Το κέντρο της πόλης.

Φτάνοντας βλέπουμε αριστερά του δρόμου το Βουλευτήριο (το μέγαρο συνεδριάσεων της βουλής της πόλης) και δεξιά τη στοά με τα καταστήματα και τη συνέχειά της, τα ερείπια της βιβλιοθήκης. Ο δρόμος κλείνει από τα θεμέλια της θριαμβικής αψίδας, ενώ στη συνέχεια και απέναντι από το βουλευτήριο είναι το ωδείο.

Δίπλα στο βουλευτήριο, προς τα βορειοδυτικά είναι τα ερείπια του ναού.

Το πιο εντυπωσιακό βέβαια είναι το Βουλευτήριο, με την πρόσοψη που θυμίζει ναό, με την κλίμακα, τους έξι κορινθιακούς κίονες, που στηρίζουν το αέτωμα στη βάση του οποίου υπήρχε αφιερωματική επιγραφή, στα ελληνικά, από τον αγωνοθέτη της πόλης (των υπεύθυνο των σημαντικών αγώνων), γι αυτό και συχνά το κτίριο ονομάζεται “του Αγωνοθέτη”.

Η πρόσοψη αυτή είναι και ο λογότυπος των υπηρεσιών αρχαιοτήτων της Αλβανίας. Το κτίριο στο πίσω (νοτιοδυτικό) μέρος του είναι ημικυκλικό με κερκίδες για τα μέλη της βουλής, που συνεδρίαζαν. Ομολογώ πως κάτι παρόμοιο δεν έχω ξαναδεί. Κι εγώ, όπως και πολλοί άλλοι, μεταξύ των οποίων και ιστοσελίδες, πίστεψα αρχικά πως πρόκειται για ναό.

Στο Ωδείο, όταν φτάσαμε ήταν μια ομάδα μαθητών, κάποιοι με παραδοσιακές φορεσιές και παρουσίαζαν κάτι. Φυσικά δεν κατάλαβα τι.

Είχε έρθει όμως η ώρα να επισκεφτούμε το μοναστήρι, αφ’ ενός για το ίδιο το μνημείο, αφ’ ετέρου γιατί σε αυτό στεγάζεται το Αρχαιολογικό Μουσείο της Απολλωνίας. 

Το μοναστήρι είναι του 13ου αι και ο ναός του 14ου.

Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε αρχιτεκτονικό υλικό από το ευρύτερο χώρο των αρχαίων ερειπίων.

Στο ναό, που είναι σταυροειδής με τρούλο,

υπάρχουν λίγα σπαράγματα τοιχογραφιών

και ένα ενδιαφέρον ξυλόγλυπτο τέμπλο,

που μοιάζει να είναι πολύ νεώτερο του ναού.

Εξωτερικά, εκτός από το αρχαίο υλικό, βλέπουμε στο τοίχο επιγραφές στα ελληνικά,

ανάγλυφα λαϊκής τέχνης

και μια μικρή στοά

με τους κίονες να έχουν λαϊκότροπα κιονόκρανα.

Κάτω από το ναό υπάρχουν ερείπια παλαιότερου του 4ου αι. με ψηφιδωτό δάπεδο.

Στην Τράπεζα (τραπεζαρία) της μονής έχουν διατηρηθεί αρκετές τοιχογραφίες.

Ξεχωριστά από τον ναό στέκει το καμπαναριό, προφανώς μεταγενέστερο.

Στα γύρω κτίρια του μοναστηριού στεγάζεται το μουσείο.

Σε μια στοά στο ισόγειο είναι αρκετά γλυπτά. Σαρκοφάγοι, επιτύμβιες στήλες, αρχιτεκτονικά μέλη

και αγάλματα.

Και άλλα γλυπτά (στήλες, επιτύμβια, επιγραφές κλπ) υπάρχουν και στη στοά έξω από τις κυρίως αίθουσες του μουσείου στον όροφο,

στον οποίο ανεβήκαμε από μεγάλη πέτρινη σκάλα. 

Έξι αίθουσες αποτελούν το κύριο χώρο του μουσείου.

Εκεί εκτίθενται έργα κεραμικής όλων των εποχών,

από την προϊστορία,

τα κλασσικά χρόνια

ή την Ελληνιστική περίοδο (εδώλια μικρά και τύπου “ταναγραίας”),

έργα μεταλλοτεχνίας και χρυσοχοΐας,

αντικείμενα καλλωπισμού,

όπλα

και πολλά μικρά γλυπτά,

όπως προτομές,

στήλες με μυθολογικές ή κοινές μορφές

και διακοσμητικά. Οι πληροφορίες ήταν στα αλβανικά και τα αγγλικά και ήταν σχετικά κατατοπιστικές.

Κάπου εκεί τελειώσαμε με το μουσείο και βγήκαμε.

Ο χώρος γενικά προσφέρεται για φωτογράφιση και απόδειξη ήταν το νιόπαντρο ζευγάρι, που περιφέρονταν και φωτογραφίζονταν από τη φωτογράφο του.

Έξω από το μοναστήρι είναι το αναψυκτήριο του χώρου, όπου κάτσαμε για ένα αναψυκτικό και ένα σνακ.

Μέχρι να έρθουν πετάχτηκα να φωτογραφίσω το Ωδείο, τώρα που οι μαθητές είχαν φύγει. 

Ήπιαμε το αναψυκτικό μας, ξεκουραστήκαμε και σηκωθήκαμε. Πήραμε το δρόμο της επιστροφής, αλλά δεν είχαμε σκοπό να γυρίσουμε στο ξενοδοχείο.

Στη βόρεια πλευρά της Αυλώνας είναι μια λιμνοθάλασσα. Η λιμνοθάλασσα Narta.

Στη δυτική μεριά της, κοντά στην έξοδο προς την Αδριατική είναι το νησί της Σβέρνιτσας (Zvërnec‎‎), ένα μικρό νησί με μήκος 430μ και μέγιστο πλάτος 300μ,

που ενώνεται με τη στεριά με μια ξύλινη γέφυρα 270μ, που μάλιστα σε κάποιο σημείο διακλαδίζεται προς τα δεξιά μέχρι μια μικρή αποβάθρα.

Στο κατάφυτο με πεύκα αυτό νησί είναι ένα βυζαντινό μοναστήρι του 13ου-14ου αι, Η Μονή της Αγίας Μαρίας (Παναγίας) του Zvërnec.

Για εκεί ξεκινήσαμε. 33Χμ από την Απολλωνία και πριν μπούμε στην Αυλώνα κάναμε δεξιά. Περίπου 10χμ ακόμα και φτάσαμε. 

Αφήσαμε το αυτοκίνητο εκεί που είναι μια καντίνα και ξεκινήσαμε.

Στην αρχή της γέφυρας είναι μια πινακίδα που δίνει πληροφορίες για το νησί και το μοναστήρι.

Απέναντι, σε μια τσιμεντένια πλατφόρμα, μέσα στο νερό είναι μια γλυπτή σύνθεση από 17 μεταλλικά “φλαμίνγκο”.

Ακολουθήσαμε τη γέφυρα και σε λίγο φτάσαμε στο νησί και στην είσοδο του μοναστηριού,

που αποτελείται από τον ναό και

κάποια ακόμα κτίρια.

Ανάψαμε ένα κερί και μπήκαμε μέσα.

Δεν υπάρχουν τοιχογραφίες παρά μόνο ένα ξυλόγλυπτο τέμπλο και φορητές εικόνες. Σαν κτίριο είναι πολύ καλά διατηρημένο και προφανών συντηρημένο. Γενικά είναι πολύ ωραίο το περιβάλλον και όποιος βρεθεί στην Αυλώνα καλό θα ήταν να το επισκεφτεί.

Είχε αρκετούς επισκέπτες, ανάμεσά τους και μια παρέα Έλληνες.

Γυρίσαμε στο αυτοκίνητο και 11χμ μετά φτάσαμε στο ξενοδοχείο. Το απόγευμα είχε προχωρήσει και κάτσαμε να ξεκουραστούμε. Δεν βγήκαμε άλλο, παρά μόνο νωρίς το βράδυ κάτσαμε για φαγητό.

Άφησα τη Σοφία στο δωμάτιο και πετάχτηκα μέχρι ένα σούπερ μάρκετ για να πάρω ένα κιβώτιο μπύρες Korça για το σπίτι.

Αποφασίσαμε να μην ασχοληθούμε με την Αυλώνα και το αφήσαμε για κάποια άλλη φορά. Άλλωστε κοντά είναι. Το ταξίδι μας παρέα με τον Αώο, από τις πηγές ως την περιοχή των εκβολών του είχε φτάσει στο τέλος του. Την επομένη φεύγαμε για την Ελλάδα. Θα μέναμε δύο βράδια κοντά στην Άρτα για να δούμε κάποια πράγματα ακόμα, πριν γυρίσουμε στο σπίτι μας.

Καλή μας συνέχεια!

Οι διαδρομές της ημέρας

(το ταξίδι συνεχίζεται )

θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλιά σας