Και το όνομα αυτού…Vjosë!

Στο δρόμο του Αώου! Μέρος 10ο

(συνέχεια από Εκεί που σμίγουν οι ποταμοί!)

25-26 Οκτωβρίου 2023

Το επόμενο πρωί φορτώσαμε, χαιρετήσαμε τους ιδιοκτήτες του ξενοδοχείου που μας φιλοξένησε, πήραμε μια σακούλα φρέσκα ακτινίδια, που μας χάρισαν από την ακτινιδιά τους και πήραμε το δρόμο που είχαμε πάρει και την προηγουμένη, μόνο που στο Μπουραζάνι δεν κάναμε δεξιά στη γέφυρα, αλλά συνεχίσαμε μέχρι το μεθοριακό σταθμό της Μέρτζιανης.

Στον ελληνικό σταθμό περάσαμε γρήγορα. Στον Αλβανικό είχαμε μια μικρή καθυστέρηση. Αν σκεφτεί κανείς πως δεν έχει καθόλου κίνηση, μισή ώρα δεν το λες και λίγο. Τέλος πάντων.

Είμαστε πια στην Αλβανία και παίρνουμε το δρόμο δίπλα στον Αώο ή μάλλον δίπλα στον Vjosë, όπως τον λένε οι Αλβανοί. Ο δρόμος καλός ακολουθεί το ποτάμι, πότε λίγο πιο ψηλά, πότε χαμηλά δίπλα του.

Η περιοχή που κινούμαστε είναι αυτή όπου ζει η ελληνική μειονότητα, η Βόρεια Ήπειρος, όπως την ξέρουμε οι Έλληνες.

Γι αυτό και οι πινακίδες στους δρόμους είναι στα Αλβανικά και στα Ελληνικά, όπως αυτή που δείχνει προς το χωριό Βλαχοψηλοτέρα,

έξω από το οποίο περάσαμε.

Συνεχίσαμε και σε περίπου 30χμ από τα σύνορα

φτάσαμε στο χωριό Petran. Με περίπου 1600 κάτοικους είναι πάνω στο ποτάμι

και ξεχωρίζει ένας βράχος, φυσικό μνημείο, που έχει μια σπηλιά και στην κορυφή του υπάρχουν ίχνη οχύρωσης.

Δίπλα στη γέφυρα

είναι ένα “μνημείο” ποδοσφαιρικό με την επιγραφή “Durim Qypi 1953-1993”. Ψάχνοντας βρήκα πως υπάρχει στην Πρεμετή γήπεδο με αυτό το όνομα αλλά πρόσωπο (φαντάζομαι κάποιος ποδοσφαιριστής από εκείνα τα μέρη) δεν βρήκα.

Μετά το Petran έχει μια διασταύρωση προς τις θερμές πηγές Benjë (Μπένια).

Ο δρόμος ακολουθεί το μικρό ποτάμι Lengarica, που έρχεται από το ομώνυμο φαράγγι και χύνεται στον Vjosë.

Στην είσοδο του φαραγγιού στέκει το παλιό, οθωμανικό γεφύρι Kadiut, του 18ου αι.

Δίπλα στο γεφύρι υπάρχουν εγκαταστάσεις για θερμά λουτρά

(μικρές και μεγαλύτερες πισίνες και κάποιες “καλύβες”, ίσως για διαμονή.

Στο πάρκινγκ είχε αρκετά αυτοκίνητα και στις πισίνες αρκετό κόσμο.

Κάποιος καλλιτεχνικός τύπος είχε φτιάξει στοίβες από βότσαλα, κάτι σαν τους λιθοσωρούς στα ορειβατικά μονοπάτια αλλά πολύ καλλιτεχνικά. Μια “γλυπτή εγκατάσταση”.

Περπάτησα μέχρι το γεφύρι, έβγαλα πολλές φωτογραφίες και μπήκαμε στο αυτοκίνητο για τη συνέχεια.

Περίπου 8χμ μετά φτάσαμε στην πόλη Permeti (Πρεμετή για τους Έλληνες).

Μικρή πόλη περίπου 6000 κατοίκων είναι κτισμένη πάνω στον Αώο.

Περάσαμε τη γέφυρα

και ανεβήκαμε στην κεντρική πλατεία της πόλης με τα διάφορα δημόσια και ιδιωτικά κτίρια. Κάπου εκεί κοντά παρκάραμε και κατεβήκαμε να κάνουμε μια βόλτα για να δούμε λίγο την πόλη.

Κάτω από την πλατεία είναι το μνημείο του “Συνεδρίου της Πρεμετής”, που έγινε στις 24 Μαΐου 1944 και εξέλεξε την προσωρινή κυβέρνηση της χώρας, εν όψη της λήξης του πολέμου, που διαφαίνονταν.

Από το επίπεδο της πλατείας κατηφορίζει ένα πάρκο προς το ποτάμι, που έχει το όνομα του Έλληνα-Αρβανίτη ιστορικού από τη Θήβα Αριστείδη Κόλλια (Aristidh Kola, 1944 - 2000), .

Σε κάποιο σημείο υπάρχει μια εξέδρα από την οποία έχει κανείς πολύ ωραία θέα προς το ποτάμι

με τη γέφυρα,

το πάρκο με τα γλυπτά του

και την παιδική χαρά

και στα αριστερά το τζαμί

και τον Βράχο της Πόλης (Guri i Qytetit), στον οποίο έχουν βρεθεί ίχνη οχύρωσης αλλά και κάποια αρχαιολογικά ευρήματα. 

Είχε έρθει η ώρα για να συνεχίσουμε. Η διαδρομή συνεχίζει δίπλα στο ποτάμι και σε λίγο μπαίνει μέσα στα εντυπωσιακά στενά της Κλεισούρας. Και εκεί, όπως και σε όλη την περιοχή που βρισκόμασταν ο ελληνικός στρατός το 1940-41 έδωσε σπουδαίες μάχες εναντίον των Ιταλών και μάλιστα νικηφόρες.

Περίπου 42χμ δυτικά της Πρεμετής είναι μια μικρή, όμορφη και περιποιημένη πόλη, πολύ γνωστή από την ιστορία μας. Είναι το Τεπελένι (Tepelena, που σημαίνει “Λόφος της Ελένης”). Η πατρίδα του Αλή Πασά του Τεπελενλή (1740-1822), του πασά των Ιωαννίνων. Δίπλα στον Αώο, λίγα χιλιόμετρα πριν τη συμβολή του με το Δρίνο, αλλά αρκετά πιο ψηλά, έχει λιγότερους από 4500 κάτοικους, σύμφωνα με τις πρόσφατες απογραφές.

Μπήκαμε και σταματήσαμε μπροστά από το ταχυδρομείο, απέναντι από το κάστρο της. Εκεί που σταματήσαμε έχει ένα όμορφο γλυπτό με τρία αλβανόπουλα, ντυμένα με την παραδοσιακή τους στολή να χορεύουν.

Το κάστρο κατοικείται και στο σημείο εκείνο έχει κάτι σαν προμαχώνα και ένα ανάγλυφο με τον Λόρδο Βύρωνα. Μνημονεύει την επίσκεψή του στον Αλή Πασά το 1809. Ο Μπάυρον έγραψε το ποίημα “Το προσκύνημα του Τσάιλντ Χάρολντ” κάνοντας τον Αλή γνωστό σε όλη την τότε δύση. Η πλατεία εκεί μπροστά φέρει το όνομά του.

Σε αυτή την πλατεία βλέπουν διάφορα δημόσια

ή ιδιωτικά κτίρια, όλα όμορφα

και ο ναός των Αποστόλων Θωμά και Ιωάννη του Θεολόγου.

Έξω από μια είσοδο του κάστρου

έχει ωραία θέα κάτω στο ποτάμι. Στην πλατεία φτάνει η Ruga Ali Pashe Tepelena, ένα ωραίο, ανθοστόλιστο βουλεβάρτο, που ξεκινάει από τον κυκλικό κόμβο στην είσοδο της πόλης

και στον οποίο είναι το άγαλμα του Αλή Πασά.

Κοντά εκεί είναι και το Μουσείο της πόλης.

Κάπου κοντά στο άγαλμα του Αλή κάτσαμε να φάμε. Γυρνώντας για να πάρουμε το αυτοκίνητο, είδαμε λίγες ακόμα εικόνες της πόλης,

μεταξύ αυτών ένα ενδιαφέρον γκράφιτι

και την προτομή της παρτιζάνας και ποιήτριας Nimete Progonati, που σκοτώθηκε το 1944 σε ηλικία μόλις 15 χρόνων (!!!!).

Πήραμε ανάποδα το δρόμο από τον οποίο είχαμε έρθει προς Πρεμετή. Στα 15χμ στρίψαμε δεξιά και από μια μεταλλική γέφυρα περάσαμε τον Αώο και αρχίσαμε να ανηφορίζουμε.

Προορισμός μας το χωριό Peshtan, 2χμ από το ποτάμι, στο οποίο είχαμε κλείσει σε ένα ξενώνα για να μείνουμε εκείνο το βράδυ.

Ένας ξενώνας σκέτο “μικρό σπίτι στο λιβάδι” με δύο ιδιοκτήτες υπέροχους και πολύ δραστήριους. Η ιδιοκτήτρια μιλά πολύ καλά αγγλικά και μαγειρεύει εξαιρετικά. Ακόμα ξεναγεί τους φιλοξενούμενους τους, εφ’ όσον το θελήσουν, στα γύρω βουνά όπου έγιναν οι ιστορικές μάχες του ελληνοιταλικού πολέμου,

και από αυτές τις βόλτες έχει μαζέψει παλιό πολεμικό υλικό, με αποτέλεσμα ο κήπος του ξενώνα να μοιάζει με ένα μικρό πολεμικό μουσείο.

Το δείπνο που μας ετοίμασαν ήταν εξαιρετικό. Τη νύχτα είχε μια καταιγίδα, που όμοια της μάλλον δεν έχω ξαναζήσει. Τόσο δυνατή που φοβήθηκα πως το πρωί δεν θα έβρισκα το αυτοκίνητο, που είχα παρκάρει εκεί μπροστά στον κατηφορικό δρόμο. Ευτυχώς οι φόβοι μου δεν επαληθεύτηκαν 

Το πρωί ο καιρός είχε ανοίξει και μόνο κάποια χαμηλά σύννεφα σέρνονταν στο βουνό. Μετά το πρωινό, που ήταν κι αυτό εξαιρετικό, ξεκινήσαμε. Περίπου 120χμ βορειοδυτικά και σχεδόν 2 ώρες δρόμο μπήκαμε στην Αυλώνα. Βρήκαμε απίστευτη κίνηση. Κάναμε σχεδόν μία ώρα μέχρι να φτάσουμε στο ξενοδοχείο μας στο λιμάνι.

Δίπλα στο ξενοδοχείο είναι ένα ιδιόμορφο πάρκο με κάποιες κυκλικές κατασκευές,

όπως η λεγόμενη “πυραμίδα” (στην πραγματικότητα κώνος).

Δίπλα της είναι ένα μικρό δίπατο σπίτι. Σε αυτό το σπίτι ανακηρύχθηκε η ανεξαρτησία της Αλβανίας από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1912 και η πρώτη κυβέρνηση υπό τον Ismail Qemali (1844-1919). Έτσι η Αυλώνα έγινε η πρώτη πρωτεύουσα της Αλβανίας. Από το 1936 το σπίτι αυτό έχει γίνει το Εθνικό Μουσείο της Ανεξαρτησίας.

Το άγαλμα του Qemali στέκει ακριβώς απέναντι από το ξενοδοχείο μας.

Αργά μεσημέρι κάτσαμε στη βεράντα του ξενοδοχείου για φαγητό.

Δοκιμάσαμε και την πολύ καλή μπύρα Korça (Κορυτσά).

Ήμασταν στη 10η μέρα του ταξιδιού και αισθανόμασταν αρκετά κουρασμένοι. Έτσι αποφασίσαμε να μην βγούμε το απόγευμα. Το βραδάκι κάτσαμε στο μπαλκόνι απολαμβάνοντας

τις βραδινές εικόνες

απέναντι και δίπλα μας.

Δεν είχαμε σκοπό να κάνουμε επίσκεψη στα αξιοθέατα της Αυλώνας, αλλά να κάνουμε κάποια εκδρομή εκτός της πόλης.

Βρισκόμαστε πια στην περιοχή που ο Αώος θα συναντήσει την Αδριατική. Θα τον συναντούσαμε ξανά τις επόμενες δύο μέρες, τις τελευταίες του ταξιδιού μας στην Αλβανία.

Καληνύχτα!

Το ταξίδι αυτών των δύο ημερών

(το ταξίδι συνεχίζεται )

θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλιά σας