(Κάρυστος, κτίσματα με ιστορία!)
α. Καρυστινό μάρμαρο. Τα λατομεία, οι Κολώνες και το Τσουκάλι
Αν και δεν πρόκειται για χτίσμα
συνδέεται με την κατασκευή κτισμάτων αλλά και με την ιστορία του τόπου.
Πρόκειται κατ’ αρχήν για το Καρυστινό μάρμαρο. Χρώματος γκριζοπράσινου ή
πράσινου, με νερά που δίνουν την εικόνα του κρεμμυδιού (εξ ου και η ονομασία
του μαρμάρου τσιπολίνο από το ιταλικό cipolla=κρεμμύδι). Έχαιρε μεγάλης εκτίμησης από τους Ρωμαίους και
χρησιμοποιήθηκε κυρίως με τη μορφή μονόλιθων (κολώνες κλπ) σε πολλά κτίρια της
Αρχαίας Ρώμης, του Βυζαντίου (Αγία Σοφία) αλλά και νεώτερων (Βιβλιοθήκη της Ν.
Υόρκης).Η περιοχή βόρεια και βορειοανατολικά του χωριού Μύλοι και ανατολικά και
νοτιοανατολικά του χωριού Αετός είναι γεμάτη αρχαία λατομεία, και σίγουρα
υπάρχουν πολλά ακόμα που είναι καταχωμένα και δεν φαίνονται. Στα λατομία αυτά
κόβονταν οι μονόλιθοι, γίνονταν μια πρώτη επεξεργασία και στη συνέχεια με ένα
αρκετά δύσκολο τρόπο κατέβαζαν τους μονόλιθους από το βουνό στο λιμάνι όπου
τους φόρτωναν στα πλοία για όπου χρειάζονταν. Η μεγάλη ακμή των λατομείων ήταν
κατά τους δύο πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες, όταν τα λατομεία έγιναν
αυτοκρατορικά.