Καθαρά Δευτέρα, 2 Μαρτίου 1998
Ένα παλιό αποκριάτικο έθιμο της Νότιας Εύβοιας που δυστυχώς δεν υπάρχει σήμερα είναι το έθιμο του «Μακαρούνα».
Σύμφωνα με το έθιμο ο «Μακαρούνας» ήταν ένας άντρας με πολύ ανεπτυγμένη σεξουαλική δράση που προφανώς οφείλονταν σε ανάλογες ικανότητες. Δεν άφηνε παραπονεμένη καμία γυναίκα. Όλες είχαν περάσει από τα χέρια του. Ανύπαντρες, παντρεμένες, χήρες και ζωντοχήρες, νέες, μεσόκοπες και γριές. Όλες είχαν να λένε μόνο καλά λόγια για τις επιδόσεις του.
Ήρθε όμως η τελευταία Κυριακή της αποκριάς και σύμφωνα με τα έθιμα του τόπου μας που προστάζουν ζυμαρικό (μακαρούνες δηλ.), ο «Μακαρούνας» του έδωσε και κατάλαβε. Μόνο που απ' ότι φαίνεται υπερέβαλε και εδώ με τραγικό αποτέλεσμα.
Έσκασε από το πολύ φαΐ. Μέγας θρήνος ανάμεσα στο γυναικείο πληθυσμό.
Στο ξόδι που ακολουθεί όλες παρούσες να μοιρολογούν τις χαρές που έχασαν.
Αυτά όσον αφορά τον μύθο που συνοδεύει το έθιμο.
Κάθε Καθαρή Δευτέρα λοιπόν μια ομάδα από καρναβαλιστές έφτιαχνε το «Μακαρούνα».Πάνω σε ένα πρόχειρο φορείο (π.χ. μια ξύλινη σκάλα) φτιάχνανε ένα σκιάχτρο με παλιά ρούχα παραγεμισμένα με άχυρα ή κουρέλια. Αυτό ήταν το πτώμα του «Μακαρούνα».
Για να τονίσουν το κωμικό μέρος του εθίμου φρόντιζαν να έχει μια τεράστια κοιλιά από το πολύ φαΐ, μακαρόνια να ξεχειλίζουν από παντού, ένα τεράστιο (συνήθως ξύλινο) πέος να βγαίνει μέσα από το ξεκούμπωτο παντελόνι και πολλές φορές ένα τσιγάρο να είναι σφηνωμένο ανάμεσα στα δόντια του νεκρού. Φυσικά τίποτα σε αυτά τα έθιμα δεν είναι δεδομένο και κάθε φορά η φαντασία των δημιουργών έδινε το δικό της στίγμα. Αφού ετοιμάζανε τον νεκρό για το ξόδι του ετοιμάζονταν και οι «γυναίκες» που θα τον μοιρολογούσαν. Όπως γίνεται συνήθως σε τέτοια έθιμα είναι άντρες ντυμένοι με πλερέζες.
Ακολουθούν την πομπή στην οποία προηγείται ο παπάς και οι ψαλτάδες που ψέλνουν νεκρώσιμα μεν αλλά παραλλαγμένα με πολύ καυστικό τρόπο πίνοντας και οδυρόμενοι.
Το γέλιο από το πλήθος που συνοδεύει το «νεκρό» δεν περιγράφεται.
Εκεί που έχουν κανονίσει οι καρναβαλιστές στήνεται τρικούβερτο γλέντι. Χορεύουν κρατώντας το «νεκρό» ψηλά και πίνοντας μέχρι τελικής πτώσεως.
Μια προσπάθεια που έγινε από κάποιους πολιτιστικούς συλλόγους για την αναβίωση του εθίμου δεν είχε συνέχεια. Δύο-τρεις χρόνιες και τέλος. Δυστυχώς γιατί ήταν ένα πολύ όμορφο έθιμο. Οι φωτογραφίες εδώ είναι κυρίως από την πρώτη χρονιά που αναβίωσε το έθιμο, το 1998 στην Κάρυστο.
Στην τελευταία φωτό προσπάθεια αναβίωσης από παρέα Καρυστινών σε στενό οικογενειακό κύκλο το 1994
Περισσότερες φωτογραφίες:
https://picasaweb.google.com/olddiaries/Karystos1431994231998#
Πρώτη δημοσίευση:
http://www.fotoartmagazine.gr/articles/reportaz/laografia/makarounas/index.htm
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου