Καλαμάτα, εικόνες του παρελθόντος!

Μεσσηνία. Στη γη που «άρχισε και τελείωσε» η Επανάσταση!, Μέρος 1ο

26 Αυγούστου 2015

Κάποτε σε ένα φυλλάδιο της νομαρχίας Μεσσηνίας για την προβολή του νομού, διάβασα: «Ελάτε στη γη που άρχισε και τελείωσε η Επανάσταση του 1821».

Όσον αφορά την αρχή το ισχυρίζονται μιας και στην Καλαμάτα κηρύξανε την επανάσταση στις 23 Μαρτίου 1821 (βέβαια οι Μανιάτες λένε πως αυτοί την ξεκίνησαν στην Αρεόπολη στις 17 Μαρτίου. Τρέχα γύρευε!!). Αν και το οριστικό τέλος της απαιτούσε ακόμα αγώνες, η Ναυμαχία του Ναυαρίνου (20 Οκτωβρίου 1827) σήμανε ουσιαστικά την αρχή του τέλους της και αυτή έγινε στη Μεσσηνία, χωρίς καμιά αμφισβήτηση!! Πέρα όμως από την εποχή και τα γεγονότα στη διάρκεια της επανάστασης, η Μεσσηνία έχει πλούσια ιστορία, χιλιάδων χρόνων και αυτό φαίνεται παντού.

Στη Μεσσηνία έχουμε πάει κάποιες φορές στο παρελθόν, αλλά μιας και είχαν περάσει κάποια χρόνια από την τελευταία φορά (η ημερήσια επίσκεψη στη Μεσσηνιακή Μάνη 2 χρόνια πριν http://disaki.blogspot.gr/2014/02/2.html , έγινε από τη Μάνη, οπότε δεν τη λογαριάζουμε) είπαμε με τους φίλους μας να περάσουμε εκεί την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου. Είχαν περάσει και κάποια άσχημα γεγονότα τις τελευταίες μέρες και το είχαμε μεγάλη ανάγκη.

Το ταξίδι αυτό δεν ήταν «τουριστικό» αλλά χαλάρωσης. Φυσικά δεν έλειψαν κάποιες επισκέψεις σε αξιοθέατα που δεν είχαμε δει παλιότερα, ή που δεν τα θυμόμασταν. Σε αυτά τα αξιοθέατα θα αναφερθώ, χωρίς να παραλείψω και κάποιες σκόρπιες εικόνες από τις μέρες εκείνες. 

α. Καλαμάτα

Η μέρα που κάναμε τις βόλτες μας στην Καλαμάτα περιλάμβανε μόνο το Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσηνίας και την πλατεία 23^ης Μαρτίου 1821 που είναι μαζί και στη συνέχεια το Δημοτικό Πάρκο Σιδηροδρόμων.

Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσηνίας

Στην πλατεία 23^ης Μαρτίου 1821, στην καρδιά του ιστορικού κέντρου της πόλης,

βρίσκεται ο βυζαντινός ναός των Αγίων Αποστόλων, όπου, σύμφωνα με την παράδοση, έγινε η δοξολογία για την αναίμακτη απελευθέρωση της πόλης στις 23 Μαρτίου 1821, αρχή της Επανάστασης, για του Μεσσήνιους. Απέναντι , στη βόρεια πλευρά της πλατείας έστεκε μέχρι το σεισμό του 1986 η παλιά αγορά της πόλης. Οι ζημιές ήταν ανεπανόρθωτες και γι αυτό κατεδαφίστηκε και στη θέση της χτίστηκε το καλαίσθητο κτίριο του Αρχαιολογικού Μουσείου. Σύγχρονο μουσείο, φτιαγμένο με όλες τις σύγχρονες μουσειακές αντιλήψεις, είναι το πιο «περίεργα» φτιαγμένο μουσείο που έχω δει. Η καλύτερη περιγραφή του είναι αυτή που βρήκα στην ιστοσελίδα του υπουργείου Πολιτισμού (http://odysseus.culture.gr/h/1/gh151.jsp?obj_id=3440), την οποία και αντιγράφω:

«Ακολουθώντας την παλιά γεωγραφική διαίρεση του νομού σε τέσσερις επαρχίες, Καλαμάτας, Μεσσήνης, Πυλίας και Τριφυλίας, η έκθεση αναπτύσσεται σε αντίστοιχες μεγάλες γεωγραφικές ενότητες, μέσα στις οποίες εντάσσονται οι σημαντικότερες αρχαιολογικές θέσεις με αντιπροσωπευτικά ευρήματα, που προέρχονται είτε από ανασκαφές, είτε από επιφανειακές έρευνες ή ακόμη και από τυχαίες παραδόσεις αρχαίων, από τους απλούς πολίτες.

Προκειμένου ο επισκέπτης να "διεισδύσει" στις γεωγραφικές ενότητες, ακολουθεί μια κεντρική "οδική αρτηρία", ανάμεσα στις προθήκες και τα εκθέματα, θυμίζοντας τη ροή του ποταμού Παμίσου, που διατρέχει μεγάλο μέρος της Μεσσηνίας και εκβάλει στο Μεσσηνιακό κόλπο.

Από την κεντρική κυκλοφοριακή αρτηρία διακλαδώνονται οι δευτερεύοντες δρόμοι που οδηγούν στις τέσσερις ενότητες των επαρχιών. Κάθε ενότητα παρουσιάζει αυτοτέλεια και ο επισκέπτης μπορεί επιλεκτικά να δει μέρος της έκθεσης, χωρίς να ακολουθήσει ολόκληρη την πορεία της κεντρικής αρτηρίας.»

Χαθήκαμε κι εμείς μέσα σε αυτή την περίεργη διαρρύθμιση και βλέπαμε πολύ ενδιαφέροντα εκθέματα, χωρίς να είμαστε σίγουροι σε ποια επαρχία της Μεσσηνίας «βρισκόμασταν» (!!!)

Μεταξύ άλλων, εντύπωση μου έκαναν

ο Ιππόκαμπος, μυθικό ον, σύμβολο του Ποσειδώνα του 5^ου-1^ου αι π.Χ.,

το γουδί, με το γουδοχέρι σε σχήμα δάκτυλου του 1^ου π.Χ.-1^ου μ.Χ. αι.,

το κάτω μέρος προσώπου γενειοφόρου άνδρα, πιθανά προσωπείο από το Θέατρο της Αρχ. Μεσσήνης του 2^ου αι. π.Χ.,

η Οινοχόη σε σχήμα κεφαλής Διονύσου από την Αρχ. Μεσσήνη, του 1^ου αι. π.Χ.,

το ειδώλιο Πάνα σε βράχο του 4^ου-1^ου αι. π.Χ.,

τα αφιερωματικά πλακίδια από την Άνθεια, του 4^ου αι. π.Χ.,

το νεολιθικό ειδώλιο, από τη Μάλθη, της 5^ης-4^ης χιλιετίας π.Χ.

και τα ψηφιδωτά.

Βγήκαμε από το μουσείο, χαζέψαμε στην πλατεία γραφικά κτίρια,

όμορφα καφέ και φαγάδικα και πήραμε το αυτοκίνητο για να πάμε στον επόμενο προορισμό μας.

Δημοτικό Πάρκο Σιδηροδρόμων

«Το Δημοτικό Πάρκο Σιδηροδρόμων Καλαμάτας είναι το μοναδικό στο είδος του υπαίθριο μουσείο στην Ελλάδα.

Ιδρύθηκε τον Σεπτέμβριο του 1986, αλλά λόγω του καταστρεπτικού σεισμού που έπληξε την πόλη το ίδιο διάστημα, η ολοκλήρωσή του έγινε το 1990.

Ο χώρος που επιλέχθηκε για να δημιουργηθεί το ανοιχτό αυτό μουσείο – εκθετήριο, ήταν ο παλαιός σταθμός «Καλαμάτα - Λιμήν» και οι γύρω χώροι.

Στα εκθέματα του Μουσείου περιλαμβάνονται ο σταθμός και η περιοχή του, με διώροφο οικίσκο σταθμαρχείου, τέσσερις πλατφόρμες επιβίβασης με περίπτερο εισόδου, o υδατόπυργος, τρεις κρουνοί ατμαμαξών και τιμονιέρες, μεταλλική πεζογέφυρα μήκους 28 μ., καθώς και μικροστοιχεία οργάνωσης του σιδηροδρομικού τοπίου (κλειδιά αλλαγής, φανοί, στάνζες). Εκτίθενται επτά ατμάμαξες και μια ντηζελάμαξα, ένα χειροκίνητο γερανό (1890), δύο δραιζίνες (ποδήλατη και χειροκίνητη), τρία επιβατηγά οχήματα Α' θέσης, πέντε Α'-Β' θέσης (1885), οκτώ φορτηγά οχήματα διαφόρων τύπων (1885-1947).
Όλο το τροχαίο υλικό προέρχεται από τον ΟΣΕ Α.Ε. (από το δίκτυο της Πελοποννήσου και της Θεσσαλίας), εκτός από τον συρμό του ΗΣΑΠ, και έχει παραχωρηθεί στο Δήμο Καλαμάτας με καθεστώς χρησιδανείου.

Επίσης στο σημείο στεγάζονται και διάφοροι σύλλογοι όπως ο Σύλλογος Φίλων Σιδηροδρόμου Μεσσηνίας (ΣΦΣΜ), είτε στα σιδηροδρομικά οχήματα του πάρκου είτε στα κτίρια αυτού.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το βασικό κτίριο του πάρκου είναι ο ανακαινισμένος σταθμός «Καλαμάτα - Λιμήν» που σήμερα εκτελεί χρέη αναψυκτήριου στο ισόγειο και την έδρα του ΣΦΣΜ στον όροφο και έχει παραχωρηθεί για χρήση από την Λέσχη Σιδηροδρομικών και τον ΟΣΕ Α.Ε.»

(όλες οι παραπάνω πληροφορίες προέρχονται από την ιστοσελίδα του ΟΣΕ

http://www.ose.gr/el/%CF%83%CE%B9%CE%B4%CE%B7%CF%81%CE%BF%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CF%80%CE%AC%CF%81%CE%BA%CE%B1/27-%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%80%CE%AC%CF%81%CE%BA%CE%BF-%CF%83%CE%B9%CE%B4%CE%B7%CF%81%CE%BF%CE%B4%CF%81%CF%8C%CE%BC%CF%89%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%84%CE%B1%CF%82http://www.ose.gr/el/%CF%83%CE%B9%CE%B4%CE%B7%CF%81%CE%BF%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CF%80%CE%AC%CF%81%CE%BA%CE%B1/27-%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%80%CE%AC%CF%81%CE%BA%CE%BF-%CF%83%CE%B9%CE%B4%CE%B7%CF%81%CE%BF%CE%B4%CF%81%CF%8C%CE%BC%CF%89%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%84%CE%B1%CF%82 )

Το πάρκο βρίσκεται πολύ κοντά στο λιμάνι και σε λίγα λεπτά είχαμε φτάσει.

Ήταν καταμεσήμερο και ίσα που προλάβαμε το καφέ του σταθμού πριν κλείσει για μεσημέρι. Κάτι σάντουιτς και καφέδες και βγάλαμε τις δύσκολες ώρες του μεσημεριού, στη σκιά των πυκνών δέντρων.

Είδαμε μηχανές διαφόρων τύπων και εποχών,

αμαξοστοιχίες

και βαγόνια επιβατικά

(σε κάποια στεγάζονται σύλλογοι)

και εμπορικά,

διάφορα μηχανήματα, όπως τον γερανό, την πεζογέφυρα,

τον υδατόπυργο,

αλλά και ένα όμορφο μοντέρνο γλυπτό μέσα σε ένα σιντριβάνι.

Στον τοίχο ενός κτιρίου απέναντι, το γκράφιτι του καλλιτέχνη SKITSOFRENIS, με την ωραία, αλλά βανδαλισμένη γυναικεία φιγούρα και την ποιητική προτροπή

«αν βαρέθηκες τους υπαινιγμούς, καιρός να μάθεις να λες και κάνα όχι…

αν φοβάσαι τους απότομους γκρεμούς, καιρός να μάθεις να λες και κάνα όχι…», ομόρφυνε κι άλλο το απομεσήμερο, λίγο πριν την αναχώρησή μας.

Το απόγευμα είχε προχωρήσει για τα καλά όταν αφήσαμε την Καλαμάτα για να γυρίσουμε στα δωμάτιά μας στη Μεθώνη.

Περισσότερες φωτογραφίες: https://picasaweb.google.com/106934190911586551442/Messinia25302015?noredirect=1

(Το ταξίδι συνεχίζεται στην Ενετική Μεθώνη!)

Θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλιά σας