Παλάτια, Ναοί και αλχημιστές!

Φθινόπωρο στην Πράγα, μέρος 6ο

(συνέχεια από H Βιβλιοθήκη σώζει το μοναστήρι!)

19 Οκτωβρίου 2014

Pražký Hrad. Το Κάστρο της Πράγας. Ένα κάστρο που κατοικείται ασταμάτητα από τον 9^ο αι. Τα τελευταία 100 χρόνια είναι η έδρα της Προεδρίας της Τσέχικής (και της κάποτε Τσεχοσλοβάκικης) Δημοκρατίας. Ένα κάστρο που δεν σταμάτησε ποτέ να χτίζεται, να ανακαινίζεται, να επεκτείνεται. Το σημερινό αποτέλεσμα είναι ένα συγκρότημα κτιρίων, μια πόλη μέσα στην πόλη, ίσως το μεγαλύτερο εν ενεργεία κάστρο της Ευρώπης (όπως διάβασα κάπου).

Είμαστε στην πλατεία, στη δυτική πλευρά του κάστρου, την Hradčanské náměsti,

μπροστά στην εντυπωσιακή πύλη, με την περίτεχνη, επίχρυση, μεταλλική διακόσμηση από πάνω, τους δύο γίγαντες δεξιά και αριστερά

και από κάτω, τους δύο φρουρούς με τιε μπλε στολές.

Περνώντας την πύλη μπήκαμε στην πρώτη, την πιο μικρή αυλή (Prvni nádvoří).

Απέναντι η Πύλη του Ματθαίου (Matyášova brǎna)

οδηγεί στην δεύτερη αυλή (Druhé nádvoří), περνώντας κάτω από κτίρια της Προεδρίας. Η αυλή αυτή είναι αρκετά μεγαλύτερη από την πρώτη.

Δεξιά είναι η εκκλησία του Εσταυρωμένου (Kapel sv. Kříže)

ενώ αριστερά βρίσκεται η κρήνη Kohl (Kohlova kašna)

και δίπλα της ένα πηγάδι με περίτεχνο κάγκελο-κάλυμμα.

Από μια πόρτα περάσαμε στην Τρίτη αυλή (Třetí nádvoří), τη μεγάλη αυλή του κάστρου με τα περισσότερα αξιοθέατα.

Μπαίνοντας αναγκάζεσαι να σηκώσεις ψηλά το κεφάλι, μήπως μπορέσεις και δεις τον Άγιο Βίτο, σε όλο του ύψος, πράγμα μάλλον αδύνατον.

Καθεδρικός του Αγίου Βίτου (Katedrala svatého Víta).

Μία από τις πιο μεγαλοπρεπείς καθολικές εκκλησίες όλης της Ευρώπης. Άρχισε να χτίζεται το 1344, στα χρόνια του Καρόλου Δ΄, που ήθελε ένα μεγαλοπρεπή ναό για την σπουδαία πρωτεύουσα που ονειρευόταν. Χρειάστηκαν έξι ολόκληροι αιώνες για να τελειώσει ο ναός και να γίνει ο καθαγιασμός του στις 12 Μαΐου του 1929, ενώ μέχρι το 1956 συνεχίζονταν κάποια έργα,

όπως τα «έργα των μηνών»,

τα ανάγλυφα με τις αγροτικές εργασίες κατά τη διάρκεια των διαφόρων μηνών (10 συνολικά ανάγλυφα)

και τα σύμβολα των ζωδίων

(λείπει αυτό του λέοντα)

στο κιγκλίδωμα της Χρυσής Πύλης, της για πολλά χρόνια επίσημης εισόδου του ναού (νότια πύλη).

Δίπλα της είναι ο εντυπωσιακός γοτθικός πύργος-κωδωνοστάσιο των 96 μ.

Στη θέση του σημερινού ναού προϋπήρχαν, αρχικά μια ροτόντα του 10^ου αι και μια μεταγενέστερη ρωμανική βασιλική.

Στη δυτική πλευρά του ναού, αυτά που δεσπόζουν και σε καθηλώνουν με το μέγεθός τους, είναι οι δύο πύργοι.

Ανάμεσά τους μια όμορφη ροζέτα

και από κάτω η δυτική πύλη, σημερινή είσοδος στο ναό.

Τα δύο φύλλα της πόρτας είναι μπρούτζινα και ανάγλυφα,

ενώ ένα πέτρινο ανάγλυφο, που εξιστορεί τα θεία πάθη αποτελεί το υπέρθυρο.

Οι περίτεχνες ανάγλυφες διακοσμήσεις είναι ένα γύρω σε όλες τις πλευρές του,

ενώ ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η πίσω (ανατολική) πλευρά.

Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι το εσωτερικό του ναού. 

Μπαίνοντας, μπροστά σου «απλώνεται» σε όλη του τη μεγαλοπρέπεια, το μεγάλο σε μήκος και ύψος κεντρικό κλίτος, που καταλήγει στο ιερό

με τον βωμό

και το εξαιρετικό βιτρώ από πάνω του.

Σε διάφορα σημεία του ναού υπάρχουν εξαιρετικά γλυπτά,

ένας πολύ όμορφος άμβωνας,

το όργανο

και διάφορα διακοσμητικά στοιχεία (ανάγλυφα, ταπισερί, γλυπτά κλπ).

Σηκώνοντας τα μάτια ψηλά εντυπωσιάζεσαι από τα πολύ όμορφα βιτρώ που είναι ένα γύρω. Θα σταθώ σε δύο από αυτά.

Σε αυτό της ροζέτας, που εντυπωσιάζει, κυρίως λόγω σχήματος

και αυτό που περιγράφει τη ζωή των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου, έργο του σπουδαίου Αρ Νουβό καλλιτέχνη Alfons Mucha, το μουσείο του οποίου είχαμε επισκεφτεί 3 μέρες πριν (βλ. https://disaki.blogspot.com/2018/08/blog-post_29.html).

Ένα πολύ σπουδαίο δρύινο ανάγλυφο, που όμως οι περισσότεροι προσπερνούν χωρίς καν να του ρίξουν μια ματιά είναι αυτό με την Πράγα μετά τον πόλεμο του Λευκού Όρους (1620). Μια εξαιρετικά πιστή απεικόνιση της Πράγας του 17^ου αι. και γι αυτό τόσο σημαντική.

Δύο μαυσωλεία εντυπωσιάζουν μέσα στο χώρο του ναού.

Το βασιλικό, με τις μορφές του Φερδινάνδου Α΄, της συζύγου και του γιου του

και το ακόμα πιο εντυπωσιακό, που είναι ο τάφος του Αγίου Ιωάννη του Νέπομουκ, με το άγαλμα του αγίου και όλα τα υπόλοιπα αγάλματα ουρανίων δυνάμεων. Και όλα αυτά από ατόφιο ασήμι (!!!)

Ένα γύρω στο ναό υπάρχουν πολλά και όμορφα παρεκκλήσια.

Αυτό που ξεχωρίζει είναι αυτό του Αγίου Βεγκέσλαου, του αγίου των Τσέχων. Είναι ίσως το πιο όμορφο απ’ όλα και η πιο εντυπωσιακή «γωνιά» ολόκληρου του ναού. Οι τοίχοι έχουν σκηνές από τη βίβλο και το άγαλμα του αγίου με δόρυ και ασπίδα και έχουν ένθετες πολύτιμες και ημιπολύτιμες πέτρες και χρυσό.

Ο τάφος

και έργα τέχνης συμπληρώνουν το υπέροχο αυτό παρεκκλήσι.

Λίγο πριν βγούμε ξανά στην αυλή είδαμε ένα σύνολο μοντέρνων γλυπτών. Αυτά μαζί με το βιτρώ του Mucha, δείχνουν ξεκάθαρα την εξέλιξη στην κατασκευή του ναού, που χρειάστηκε τόσους αιώνες για να ολοκληρωθεί.

Βγαίνοντας από το ναό, στην νοτιοδυτική του γωνία υπάρχει ένα πολύ ενδιαφέρον κτίριο. Είναι το Σπίτι του Γέρο Προβόστ (Staré probostštví), ένα κτίριο του 17^ου αι, αν και πρωτοκτίστηκε τον 11^ο. Ήταν το παλιό παλάτι του Επισκόπου της Πράγας.

Στην νότια πλευρά της πλατείας είναι το βασιλικό ανάκτορο (Starý Kárlovský Palác) και ανάμεσα σ’ αυτό και τον Άγιο Βίτο

είναι το γοτθικό άγαλμα του Αγίου Γεωργίου (Soha sv Jiří), του 14^ου αι.

Τα κτίρια του παλατιού ενώνονται με την εκκλησία και εκεί τελειώνει η τρίτη πλατεία. Μια πύλη οδηγεί στην πλατεία του Αγίου Γεωργίου (Náměsti U sv Jiří).

Περνώντας την πύλη, απέναντι μας είναι η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου (Basilika sv Jiří)

και αριστερά το ομώνυμο μοναστήρι (Jiřský klašter).

Η βασιλική του Αγίου Γεωργίου ιδρύθηκε το 915. Είναι πολύ πιο παλιά από τον Άγιο Βίτο. Αυτό σημαίνει πως για 4 αιώνες, αυτός ήταν ο κύριος ναός του κάστρου.

Αν και η πρόσοψη είναι μπαρόκ, του 17^ου αι., οι δύο πύργοι, ρωμανικού ρυθμού και το προσεχτικά συντηρημένο εσωτερικό προδίδουν την «ηλικία» της.

Σήμερα είναι αίθουσα συναυλιών, ενώ το μοναστήρι, που ιδρύθηκε κι αυτό τον 10^ο αι, μερικές δεκαετίες αργότερα από την εκκλησία, στεγάζει σήμερα μέρος της Εθνικής Πινακοθήκης.

Πριν πάμε να δούμε το ναό, πήγαμε να δούμε τον πύργο της πυρίτιδας (Prašná věž Mihulka), του 15^ου αι.

Είναι προμαχώνας στη βόρεια πλευρά του κάστρου, που βλέπει στην τάφρο των ελαφιών και υπήρξε σε διάφορες εποχές, αποθήκη μπαρουτιού, εργαστήριο αλχημιστών και κατασκευής καμπανών κ.ά.

Διάφορα διακοσμητικά στοιχεία, παραδοσιακά και σύγχρονα, βλέπεις σε διάφορα σημεία κοντά στον πύργο.

Ήρθε όμως η ώρα να πάμε στο Αη Γιώργη. Μπαίνοντας από τη δυτική πόρτα, το πρώτο πράγμα που σου κάνει εντύπωση είναι η λιτότητα.

Μια εικόνα που έρχεται σε αντίθεση με τη χλιδή στον Άγιο Βίτο, αλλά και σε άλλες εκκλησίες που είχαμε δει. Φυσικά αυτή η λιτότητα έχει να κάνει και με την παλαιότητα της εκκλησίας.

Κάποτε πρέπει να υπήρχαν παντού τοιχογραφίες, κάτι που συμπεραίνεται από τα λίγα τμήματα που έχουν διατηρηθεί,

όπως αυτό στην αψίδα του ιερού.

Στο ιερό,

ο σύγχρονος βωμός με το ανάγλυφο του Αγίου, είναι κι αυτός λιτός.

Κάποια αγάλματα, παλαιότερα, αλλά και σύγχρονα, υπάρχουν σε διάφορα σημεία, στον ναό

και στην κρύπτη.

Μέσα στο ναό υπάρχουν διάφοροι τάφοι της δυναστείας των Πρεμυσλιδών (περίπου 900-1306),

όπως αυτός του Βραδίσλαου στα δεξιά του ιερού

και απέναντί του αυτός του Βολέσλαου Β΄.

Βγήκαμε από τη νότια πύλη.

Εκεί στον τοίχο, υπάρχει μια «γοτθική» επιγραφή και ένα όμορφο υπέρθυρο του Αγίου Γεωργίου.

Από εκεί ξεκινά η Jiřská, ο κεντρικός δρόμος που διασχίζει κατά μήκος αυτό το τελευταίο, ανατολικό κομμάτι του κάστρου, μέχρι την ανατολική πύλη.

Εμείς όμως, στρίψαμε αριστερά με προορισμό το Χρυσό Σοκάκι (Zlatá ulička). Είναι ένα μικρό και στενό δρομάκι, ανάμεσα στα κτίρια της βόρειας πλευράς του κάστρου και των τειχών. Μέσα στα τείχη υπάρχει μια σειρά από μικρά, πολύχρωμα σπιτάκια. Κάποτε ήταν κατοικίες εργατών, φρουρών και χρυσοχόων, οι οποίοι και φιλοδώρησαν το δρομάκι με το όνομά του.

Για να μπεις στο Χρυσό Σοκάκι περνάς κάτι σαν πύλη.

Αριστερά είναι ένα μικρό κομμάτι, που τελειώνει σε ένα μικρό πλάτωμα στη βάση του Λευκού Πύργου.

Εκεί κάτω από τα δεντράκια είναι 4-5 κανόνια.

Δεξιά είναι κυρίως το σοκάκι.

Τα σπίτια είναι αριθμημένα και στεγάζουν καταστήματα αναμνηστικών, έργων τέχνης, βιβλιοπωλεία κ.ά.

Στο Νο 22 έζησε ένα διάστημα ο Κάφκα, ενώ και άλλοι καλλιτέχνες έμειναν για κάποιο διάστημα σε κάποιο από αυτά.

Στο Νο 12, εκεί που τελειώνει ο δρόμος έζησε ο ερασιτέχνης ιστορικός και συλλέκτης κινηματογραφικών ταινιών J. Kazda. Σήμερα στο δίπατο αυτό σπιτάκι υπάρχει μια μεγάλη συλλογή κινηματογραφικών ταινιών και μηχανών προβολής.

Εκεί μια σκάλα, που περνά κάτω από τα κτίρια, οδηγεί προς το τέλος του κάστρου. Εμείς, λόγω προβλήματος, δεν μπορούσαμε να κατέβουμε τη σκάλα και έτσι γυρίσαμε πίσω και πήραμε την Jiřská. Λίγο πριν τελειώσει ο δρόμος,

αριστερά είναι η Οικία Burgave (Nejvyšší purkrabství), που στεγάζει το Μουσείο Παιγνιδιών (Musea hraček).

Στην ίδια αυλή βλέπει ο Μαύρος Πύργος (Černá věž), του 1135.

Η ώρα είχε περάσει, είμασταν πολύ κουρασμένοι και πεινάγαμε. Έτσι κάτσαμε εκεί στην αυλή, να φάμε τα σάντουιτς που είχαμε μαζί, να πιούμε μια γουλιά νερό και να ξαποστάσουμε.

Ο Πύργος φαίνεται πως πήρε το όνομά του επειδή μετά την πυρκαγιά του 1541, έμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα μαύρος από την καπνιά. 

Εφάπτεται του Παλατιού Lobkowicz (Lobkowiczký palác), του 16^ου αι.

Κάτω από τον πύργο είναι η ανατολική πύλη του κάστρου.

Βγαίνοντας η θέα είναι ανεπανάληπτη. Κυριολεκτικά σου κόβει την ανάσα.

Σαν βρεθείς εκεί έχεις δύο επιλογές.

Αριστερά μια μεγάλη σκάλα κατεβαίνει στο σταθμό του ΜΕΤΡΟ Malostranská

και δεξιά, το κατηφορικό δρομάκι πηγαίνει στους κήπους του κάστρου.  

Σέρνοντας τα βήματά μας από παγκάκι σε παγκάκι πήραμε τον κατήφορο για τους κήπους.

Αν και ψόφιοι, από τη μια η σκιά και η δροσιά

και από την άλλη η εκπληκτική θέα προς τα νότια της πόλης, κάπως βοηθούσαν να πάρουμε δυνάμεις για να συνεχίσουμε.

Από τα δεξιά μας τα κτιριακά συγκροτήματα του κάστρου, μας πρόσφεραν μια άλλη εικόνα. Αλλάζει βλέπεις η οπτική γωνία.

Πρώτα το Παλάτι Rozmberk (Rožmperský palác) που κάποτε στέγασε ένα Ινστιτούτο για τις κοπέλες της αριστοκρατίας (Ústav šlechtičen)

και στη συνέχεια το Βασιλικό Ανάκτορο.

Και φτάσαμε στο τέλος, ελπίζοντας πως θα μπορούσαμε να βγούμε στην Hradčanské náměsti. Μπίνγκο!! Σκαλιά, πολλά σκαλιά. Και ράμπα για το αναπηρικό καροτσάκι πουθενά. Την γκαντεμιά μας!!

Κάτσαμε σε ένα παγκάκι να ξεκουραστούμε για λίγο. Και μετά πίσω. Τους κήπους σε όλο τους το μήκος, στο κάστρο από την ανατολική πύλη, όλο το κάστρο κατά μήκος προς τα δυτικά και να που φτάσαμε στην Hradčanské náměsti.

Πήραμε τον κατήφορο και στρίψαμε αριστερά στην Nerudova, προς το Μικρό Μέρος. Ο δρόμος αυτός έχει πολλά ενδιαφέροντα κτίρια

και το χαρακτηριστικό τους είναι τα σήματα που έχουν πάνω από τις πόρτες τους αντί αριθμών.

(Βλ. https://disaki.blogspot.com/2018/09/blog-post.html).  

Κατεβαίνοντας το δρόμο φάγαμε ένα Trdelnik (αυτό το γλυκό που θυμίζει κάπως ντόνατς αλλά φτιάχνεται σε μια ξύλινη σούβλα),

χαζέψαμε τις πολύ όμορφες βιτρίνες, κυρίως με κούκλες,

τα σήματα στις προσόψεις των σπιτιών

και φτάσαμε στην πλατεία του Μικρού Μέρους. Αλλάξαμε λίγο συνάλλαγμα για την επομένη και κάτσαμε για ένα καφέ.

Νωρίς το βράδυ φτάσαμε στο ξενοδοχείο. Η μέρα ήταν πολύ «μεγάλη». Πάρα πολλά τα αξιοθέατα και πολλές ώρες ορθοστασία και περπάτημα. Ήταν τέτοια η κούραση, που με το ζόρι φάγαμε κάτι στο εστιατόριο και αρκετά νωρίς πέσαμε για ύπνο. Την επομένη, προτελευταία μέρα του ταξιδιού, θα κάναμε μια εκδρομή εκτός Πράγας και θέλαμε να ξεκουραστούμε.

Με το καλό οι νέες εικόνες που μας περιμένουν αύριο!

  

(το ταξίδι συνεχίζεται Η Αγία των Ορυχείων!)

Θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλια σας