Η Πυθία, ο Ηνίοχος και η Σφίγγα!

Τρεις ανοιξιάτικες μέρες στη Φωκίδα, μέρος 4^ο

(συνέχεια από Στο δρόμο για τους Δελφούς!)

 19 Απριλίου 2023

 

12χμ ανατολικά από το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία σταματήσαμε έξω από το Αρχαιολογικό Μουσείο των Δελφών. Πρόκειται για ένα από τα σπουδαιότερα αρχαιολογικά μουσεία του τόπου μας και θα έλεγα ένα από τα σπουδαιότερα παγκοσμίως. Η επίσκεψη σε αυτό, σε συνδυασμό δε με τον μοναδικό αρχαιολογικό χώρο και την ενέργεια που αυτός εκπέμπει είναι εμπειρία ζωής.

Εγώ έχω επισκεφτεί τον χώρο τουλάχιστον τρεις φορές, αλλά το μουσείο μόνο μία και αυτή πριν την τελευταία επανέκθεση του 1999, ενώ η Σοφία δεν έχει επισκεφτεί κανένα από τα δύο. Ευκαιρία λοιπόν να δούμε και οι δύο το μουσείο, μιας και ο χώρος είναι πολύ προβληματικός όσον αφορά άτομα με κινητικά προβλήματα.

Οι Δελφοί ήταν στα αρχαία χρόνια ίσως το σημαντικότερο μαντείο του τότε γνωστού κόσμου. Απλοί θνητοί ή σημαίνοντα πρόσωπα, πριν από κάθε μεγάλη απόφαση ή σημαντική ενέργεια θεωρούσαν απαραίτητο να πάρουν χρησμό από την Πυθία, την μάντισσα των Δελφών, που χαμένη μέσα στο σύννεφο καπνού από τα φύλλα δάφνης που καίγονταν ή σε κατάσταση έκστασης από το μάσημα των φύλλων της, έδινε ένα, συνήθως ακατάληπτο χρησμό, τον οποίο καλούνταν να ερμηνεύσουν οι ιερείς του Απόλλωνα. Ο χρησμός ήταν τόσο ισχυρός που αποτελούσε «νόμο». Το μαντείο ήταν ξακουστό και πέρα από τον τότε ελληνικό χώρο. Η ίδρυσή του εικάζεται πως έγινε στα μυκηναϊκά χρόνια και έκλεισε οριστικά τον 4^ο αι μ.Χ. με διάταγμα του Θεοδόσιου Α΄.

Το μουσείο που είχαμε έρθει να δούμε έχει ακριβώς σαν θέμα την ιστορία του ιερού και μαντείου των Δελφών.

Η μόνιμη έκθεση αναπτύσσεται σε 14 αίθουσες και αποτελείται από εκθέματα που καλύπτουν το χρονικό διάστημα από την προϊστορία μέχρι την ύστερη αρχαιότητα. Τα περισσότερα είναι προσφορές των πιστών στο ιερό και χρονολογούνται στην περίοδο ακμής του, από την αρχαϊκή έως τη ρωμαϊκή εποχή.

Η έκθεση ξεκινά με τα μυκηναϊκά αναθήματα της προ της λατρείας του Απόλλωνα εποχής για να ακολουθήσουν τα αφιερώματα στη νέα θεότητα των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (8^ος - 6^ος αι π.Χ.), πολλά από τα οποία είναι χάλκινα.

Τρίποδες,

εδώλια,

οπλισμός, με κάποια από αυτά να προέρχονται από εκτός Ελλαδικού χώρου περιοχές (σημερινή Μέση ανατολή κλπ)

Φυσικά δεν λείπουν και τα λίθινα και μαρμάρινα αναθήματα της ίδιας περιόδου

με τους δίδυμους κούρους να δεσπόζουν. Τα σχεδόν δύο μέτρων ύψους αγάλματα εικάζεται πως παριστούν τους αδερφούς Κλέοβη και Βίτωνα, από το Άργος ή τους Διόσκουρους Κάστορα και Πολυδεύκη και χρονολογούνται από το 610π.Χ. (περισσότερα εδώ).

Τμήματα αρχιτεκτονικής και πλαστικής διακόσμησης του θησαυρού των Σιφνίων, όπως η ζωφόρος,

το ανατολικό αέτωμα,

το περίθυρο, οι καρυάτιδες,

καθώς και η σφίγγα των Ναξίων (560 π.Χ.)

εκτίθενται στη συνέχεια

Σε επόμενη αίθουσα είδαμε τμήματα από τα αετώματα των ναών του Απόλλωνα,

του αρχαϊκού

και του κλασσικού

και κάποια αρχιτεκτονικά γλυπτά.

Τη μακέτα του ιερού,

εξαρτήματα από χάλκινα τελετουργικά σκεύη και ένα πάρα πολύ γνωστό έκθεμα.

Τη λευκή αθηναϊκή κύλικα του 480-470 π.Χ. με τον Απόλλωνα, που κρατά λύρα και κάνει σπονδή.

Στις επόμενες αίθουσες είδαμε τις μετόπες

και αρχιτεκτονικά γλυπτά του Θησαυρού των Αθηναίων.

Η συνέχεια είχε αναθήματα του 5^ου π.Χ. αι με τμήματα από πήλινη κεράμωση και πλαστική διακόσμηση διαφόρων κτιρίων

και τμήματα γλυπτών από τους δύο θησαυρούς του Ιερού της Αθηνάς Προναίας,

το θησαυρό των Μασσαλιωτών

και το Δωρικό θησαυρό, για τον οποίο δεν είναι γνωστή η πόλη που τον ανέθεσε.

Στον ίδιο χώρο, εκτός της προθήκης με έργα χαλκοπλαστικής ξεχωρίζουν τα τρία χάλκινα αγαλμάτια,

  

η πεπλοφόρος με το θυμιατήρι, ο αυλητής και το σύμπλεγμα των δύο αθλητών.

Η επόμενη αίθουσα είναι αφιερωμένη στο κυκλικό οικοδόμημα του ιερού της Προναίας, τη θόλο.

Στα εκθέματα περιλαμβάνονται αρχιτεκτονικά μέλη του κτηρίου και τμήματα του γλυπτού του διακόσμου

Στην αίθουσα με τα υστεροκλασικά και ελληνιστικά αγάλματα, που δίνουν την εικόνα του πλήθους των αφιερωμάτων του ιερού, αυτά που τραβούν το βλέμμα είναι ο ομφαλός, σύμβολο της δελφικής μαντείας, δίπλα στον ακανθωτό κίονα με τις χορεύτριες.

Στην αίθουσα με τα αφιερώματα των ρωμαϊκών χρόνων

ξεχωρίζει το άγαλμα του εραστή του αυτοκράτορα Αδριανού, του Αντίνοου.

Τελευταία στην επίσκεψή μας ήταν η αίθουσα του Ηνιόχου.

Το διαχρονικό σύμβολο των Δελφών, το χάλκινο άγαλμα του νέου με τα ίσως πιο ζωντανά και εκφραστικά μάτια που φτιάχτηκαν ποτέ είναι ένα από τα μεγαλύτερα αριστουργήματα της παγκόσμιας γλυπτικής τέχνης.

Από όπου και αν τον κοιτάξεις η τέχνη του είναι μοναδική. Στο χέρι του κρατά τα ηνία από το τέθριππο άρμα που οδηγούσε.

Τα σπαράγματα αυτού του άρματος που βρέθηκαν είναι σε προθήκη στην ίδια αίθουσα, τοποθετημένα με τρόπο, που το αναπαριστά κάπως.

Εκεί τελείωσε η επίσκεψη στο μοναδικό αυτό μουσείο.

Βγαίνοντας έβρεχε και μιας και δεν είχαμε πιει καφέ, κάτσαμε στο καφέ του μουσείου. Όταν βγήκαμε η βροχή είχε σχεδόν σταματήσει. Οι λίγες ψιχάλες δεν μας εμπόδισαν να πάρουμε το πλακόστρωτο που ενώνει το μουσείο με τον αρχαιολογικό χώρο. Ανεξάρτητα αν σκοπεύεις να πας για επίσκεψη στο χώρο,

η βόλτα αυτή δίπλα σε διάφορα αρχαία αντικείμενα

και θέα προς τη Θόλο, αξίζει.

Στην είσοδο του χώρου ρίξαμε μια ματιά προς τα πάνω, όπου ξεχωρίζουν τα ερείπια του Ναού του Απόλλωνα και γυρίσαμε για να πάμε στο αυτοκίνητο και να φύγουμε. Μια μικρή στάση σε ένα σημείο

που φαίνονταν η θόλος

και ο Ναός

και άλλη μία κάπου για να θαυμάσουμε ένα ουράνιο τόξο που μας αποχαιρετούσε και συνεχίσαμε να κατηφορίζουμε προς τον ελαιώνα. Είχαμε κάποια πράγματα να δούμε ακόμα πριν γυρίσουμε στο δωμάτιό μας. 

  

(το ταξίδι συνεχίζεται )

θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλια σας