Βίλνιους, η Ιερουσαλήμ του βορρά! β΄

Λευκές Νύχτες, Μέρος 8^ο

(συνέχεια από Βίλνιους, η Ιερουσαλήμ του βορρά! α΄)

26 Ιουνίου 2015

Φεύγοντας από τη «Δημοκρατία του Užupis»

περάσαμε τη γέφυρα πάνω από τον ποταμό Vilnia, που χωρίζει τη συνοικία από την υπόλοιπη πόλη, βγήκαμε στη Maironio gatvè και στρίψαμε δεξιά.

Απέναντι είναι το Μουσείο Εκκλησιαστικής Κληρονομιάς (Bažnytinio Paveldo Muziejus) που στεγάζεται στην παλιά εκκλησία του Αρχάγγελου Μιχαήλ (Šv. Arkangelo Mykolo bažnyčia) του τέλους του 16^ου αι.

Δεξιά μας και απέναντι από το Μουσείο είναι ένα σύνολο αξιοθέατων.

Πρώτα στην πλατεία είναι το μνημείο του Adam Bernard Mickiewicz (Adomas Bernardas Mickevičius, 1798-1855), του μεγάλου Πολωνού ποιητή, που όμως έζησε μεγάλο διάστημα στο Βίλνιους και ήταν από τους πρωτεργάτες της Αφύπνισης. Το μνημείο, που δείχνει τον ποιητή να ακουμπά σκυφτός πάνω σε μια στήλη, σχεδιάστηκε από τον γλύπτη Gediminas Jokūbonis και τα αποκαλυπτήρια του έγιναν το 1984.

Το 1996 δίπλα του τοποθετήθηκαν οι πλάκες, που ήταν μέρος του 2^ου μνημείου που είχε σχεδιαστεί πριν τον Β΄ Π.Π. από τον Πολωνό Henryk Kuna. Υπήρξε και προγενέστερο σχέδιο, του 1925, που όμως δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.

Δίπλα στην πλατεία με το μνημείο του Mickiewicz είναι το συγκρότημα δύο εκκλησιών, των αρχών του 16^ου αι.

Είναι ο Καθολικός Ναός των Αγίων Φραγκίσκου της Ασίζης και Αγίου Βερναρδίνου της Σιένας (Šv. Pranciškaus Asyžiečio ir Sienos Šv. Bernardino bažnyčia), του 1516. Ο ναός αυτός ήταν μέρος του μοναστηριού του τάγματος των Βερναρδίνων. 

Δίπλα του είναι η γοτθική εκκλησία της Αγίας Άννας (Šv. Onos bažnyčia), του 1500. Ο ρυθμός αυτού του ναού είναι ένα μίγμα δύο γοτθικών ρυθμών. Αυτού που άνθισε στη Γαλλία στα τέλη του μεσαίων και είναι γνωστός σαν Flamboyant και του ρυθμού των βόρειων χωρών, κυρίως αυτών γύρω από τη Βαλτική και το κύριο χαρακτηριστικό του είναι τα τούβλα με τα οποία είναι φτιαγμένος.

Υπάρχει μια ενδιαφέρουσα παράδοση. Το 1812, στη διάρκεια του Γαλλο-Ρωσικού πολέμου, την είδε ο Ναπολέοντας και τόσο πολύ του άρεσε, που ευχήθηκε να μπορούσε να την πάρει στην παλάμη του και να τη μεταφέρει στο Παρίσι.

Μπήκαμε πρώτα στην πρώτη εκκλησία.

Αρκετά εντυπωσιακή

με το βωμό,

τον άμβωνα,

και δυο σειρές εικονοστάσια, όλα όμορφα ξυλόγλυπτα,

τοιχογραφίες,

κάποιους τάφους στους τοίχους

και ένα εντυπωσιακό όργανο.

Βγαίνοντας είδαμε μια μεγάλη συρμάτινη καρδιά, φορτωμένη με δεκάδες μικρά, χάρτινα πουλιά, να κρέμεται από την οροφή.

Σειρά είχε η Αγία Άννα. Πιο λιτό εσωτερικό, θάλεγα πιο «γοτθικό», με τα τούβλα στους τοίχους να δίνουν μια ιδιαίτερη εικόνα.

Τα εικονοστάσια,

οι εικόνες,

τα ξυλόγλυπτα

και το όργανο είναι όλα διαφορετικά, αλλά πολύ όμορφα.

Ακόμα και η πύλη, εξωτερικά είναι πιο λιτή.

Βγαίνοντας από την Αγ. Άννα και συνεχίζοντας προς τον Καθεδρικό

είδαμε δεξιά και ψηλά στον «Φαλακρό λόφο» (Plikasis kalnas), στο πάρκο Kalnai τους Τρεις Σταυρούς (Trys kryžiai), ένα μνημείο που φτιάχτηκε το 1989 σε αντικατάσταση παλιότερων. Φτιάχτηκε στο σημείο, που σύμφωνα με το μύθο αποκεφαλίστηκαν τον 14^ο αι επτά Φραγκισκανοί μοναχοί.

Δίπλα από αυτόν το λόφο είναι ο Λόφος του Gediminas (Gedimino kalnas). Στην κορυφή του ο Gediminas, ο Μεγάλος Δούκας της Λιθουανίας, έφτιαξε το πρώτο ξύλινο κάστρο. Το 1409, ο Μεγάλος Δούκας Vytautas το μετέτρεψε σε τούβλινο. Στο διάβα της ιστορίας το κάστρο καταστράφηκε. Μερικά μόνο κομμάτια, αναστηλωμένα διατηρούνται.

Το κυριότερο είναι ο Πύργος (Gedimino pilies bokštas), αναστηλωμένος από το 1933 από τον Πολωνό αρχιτέκτονα Jan Borowski.

Στους πρόποδες αυτού του λόφου είναι ένα πολύ όμορφο πάρκο. Εκεί κάτσαμε να ξαποστάσουμε και να φάμε κάτι σάντουιτς και ένα παγωτό.

Αφού πήραμε δυνάμεις συνεχίσαμε μέχρι που φτάσαμε στην πλατεία του Καθεδρικού (Katedros aikštė).

Στην πλατεία δεσπόζει η βασιλική του Καθολικού Καθεδρικού Ναού της πόλης. Είναι κτισμένος σε νέοκλασσικό ρυθμό και τιμά τους Αγίους Στανισλάου και Λαντισλάου (Vilniaus Šv. Stanislovo ir Šv. Vladislovo arkikatedra bazilika). 

Είναι λευκός και η πρόσοψή του θυμίζει αρχαιοελληνικό ναό, που έχει στην κορυφή 3 αγάλματα.

Στο κέντρο της Αγίας Ελένης και στις δύο άκρες των Αγίων Καζίμιρου και Στανισλάου.

Αριστερά και δεξιά της εισόδου έχει τα αγάλματα των ευαγγελιστών.

Φαίνεται πως στα προ-Χριστιανικά χρόνια, λατρευόταν σε αυτή το σημείο ο Perkūnas, ο Θεός του κεραυνού και της βροντής των παγανιστών. Το 1251 ο βασιλιάς Mindaugas ασπάστηκε το Χριστιανισμό και παράγγειλε να κτιστεί ο πρώτος, ξύλινος ναός, που μετά το θάνατό του, το 1263, έγινε και πάλι παγανιστικός. Το 1397 η Λιθουανία γίνεται επίσημα Χριστιανικό βασίλειο και αρχίζει να χτίζεται ο δεύτερος ναός. Από τότε ο ναός καταστράφηκε από διάφορες αιτίες και ξανακτίστηκε, ουκ ολίγες φορές. Τη σημερινή, νεοκλασσική του μορφή, πήρε στα τέλη του 18^ου αι. σε σχέδια του Laurynas Gucevičius, του ίδιου που έφτιαξε και το Δημαρχείο (γι αυτό μοιάζουνε σαν αδερφάκια).

Ένα ακόμα ξεχωριστό (κυριολεκτικά) χαρακτηριστικό του ναού είναι το καμπαναριό, που δεν είναι ενσωματωμένο με τον κυρίως ναό, ως είθισται, αλλά στέκει μόνο του μέσα στην πλατεία, μερικά μέτρα απέναντι από την πρόσοψη. Θυμίζει μάλιστα φάρο (!!!).

Πίσω από το ναό είναι το μεγάλο παλάτι των Δουκών (Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės valdovų rūmai Vilniaus žemutinėje pilyje). Είναι σε φάση ανακατασκευής και γι αυτό δεν είναι επισκέψιμο, παρά μόνο κάποια κτίρια δίπλα στο ποτάμι, στα οποία στεγάζεται το Εθνικό Μουσείο της Λιθουανίας και που σκοπεύαμε να το επισκεφτούμε τις επόμενες μέρες.

Μέσα στην πλατεία είναι και ένα μνημείο (Paminklas Lietuvos didžiajam kunigaikščiui Gediminui). Το άγαλμα ενός όρθιου ιππότη με το άλογό πίσω του. Είναι ο μεγάλος Δούκας Gediminas (1275-1341), αυτός που μετέφερε την πρωτεύουσα του Μεγάλου Δουκάτου, από το Trakai στο Vilnius και έφτιαξε τις οχυρώσεις. Το μνημείο έγινε το 1996 από τους Vytautas Kašuba και Mindaugas Šnipas.

Μπήκαμε στο ναό. Το εσωτερικό του είναι αρκετά μπαρόκ,

με ένα ιερό, που και πάλι μιμείται πρόσοψη αρχαιοελληνικού ή ρωμαϊκού ναού,

ένα εντυπωσιακό, μπαρόκ όργανο, πίνακες στους τοίχους,

και κάποια παρεκκλήσια,

με σημαντικότερο αυτό του Αγίου Καζίμιρου,

όπου υπάρχει η λάρνακά του. Είναι ένα μικρός ναός, μέσα στο ναό. Έντονα μπαρόκ διακόσμηση

με αγάλματα

και γλυπτές παραστάσεις,

πίνακες,

τοιχογραφίες

και τρούλο.

Βγήκαμε ξανά στην πλατεία και ψάξαμε να βρούμε «το θαύμα»! Δεν κουραστήκαμε και πολύ να το βρούμε, μιας και ήταν αρκετοί μαζεμένοι γύρω του.

Μια από τις πλάκες της πλατείας έχει άλλο χρώμα και ένα αστέρι. Κυκλικά έχει τη λέξη stebuklas (το θαύμα), με το αρχικό και το τελικό s να συμπίπτουν σε ένα. Σύμφωνα με τον αστικό μύθο το 1989, η ανθρώπινη αλυσίδα, που ένωσε τις τρεις πρωτεύουσες των χωρών της Βαλτικής και που σκοπό είχε την ανεξαρτητοποίηση από τη Σοβιετική Ένωση, που έπνεε τα λοίσθια, άρχιζε (ή κατέληγε) σε αυτό ακριβώς το σημείο. Σύμφωνα με τον ίδιο μύθο, αν κάποιος σταθεί πάνω της και φέρει τρεις φορές το γύρο του εαυτού του, θα πραγματοποιηθεί κάθε του ευχή. Με μια προϋπόθεση. Να μη σου δείξουν που είναι, αλλά να ψάξεις μόνος να τη βρεις, κάτι όμως που δύσκολα συμβαίνει, μιας και πάντα υπάρχει κόσμος γύρω.

Τη «βρήκαμε» κι εμείς, την είδαμε, τη φωτογραφίσαμε, αλλά μιας και δεν τη βρήκαμε μόνοι μας, δεν μπήκαμε στον κόπο να «χορέψουμε ζεϊμπέκικο» πάνω της.

Απέναντι από την πλατεία ξεκινά ένας πεζόδρομος. Είναι η Οδός του Κάστρου (Pilies gatvè), που με κατεύθυνση νότια γίνεται Didžioji gatvè (αυτή που είχαμε περπατήσει λίγες ώρες νωρίτερα) και φτάνει στο Δημαρχείο. Είναι η κύρια είσοδος στην παλιά πόλη από την πλατεία του καθεδρικού.

Εμείς δεν ανεβήκαμε τόσο,

αλλά σταματήσαμε σε μια πλατεία, την Sirvydo aikštė. Εκεί κάτσαμε για ένα καφέ.

Στην πλατεία βλέπει μια ρωσοορθόδοξη εκκλησία. Είναι η Αγία Παρασκευή (Šv. Paraskevijos cerkvė). Σύμφωνα με όσα γράφει μια πινακίδα δίπλα στην είσοδό της, το 1345 η σύζυγος του μεγάλου Δούκα Algirdas, Marija, έφτιαξε τον πρώτο ναό στη θέση που λατρεύονταν ο Θεός των Παγανιστών Ragutis. Όπως και άλλοι ναοί της πόλης, γκρεμίστηκε και χτίστηκε πολλές φορές. Ο σημερινός ναός είναι του 1865. Το 1705 και το 1708, επισκέφτηκε το ναό ο Τσάρος Πέτρος (ο μεγάλος), παρουσιάζοντας τις Σουηδικές σημαίες-λάφυρα μαχών, που είχε κερδίσει. Λέγεται πως βάφτισε εκεί τον Αφρικανό προστατευόμενο του Hannibal, που αργότερα παντρεύτηκε μια Ρωσίδα Ευγενή και είναι ο προπάππους του μεγάλου Αλεξάντερ Πούσκιν. Πολύ κουτσομπολιό οι πινακίδες πληροφοριών (!!!).

Μέσα στην πλατεία ένα ντουέτο έδινε το κονσέρτο του.

Ένας νέος άντρας έπαιζε ηλεκτρική κιθάρα και ένας πιτσιρίκος, όχι μεγαλύτερος από 10-11 χρόνων,

έπαιζε εξαιρετικό σαξόφωνο.

 Εμείς και πολλοί άλλοι είχαμε κάτσει και ακούγαμε με ανοικτό στόμα.

Η Pilies g. έχει σε όλο της το μήκος εστιατόρια, καφέ, σουβενιράδικα, πάγκους μικροπωλητών και μουσικούς του δρόμου.

Είναι ο δρόμος χαρά του ταξιδιώτη.

Σε κάποιους πάγκους πουλούσαν αντικείμενα από τη Σοβιετική εποχή. Γραμματόσημα, νομίσματα, μετάλλια και άλλα πολλά. Εκεί ψώνισα μερικά «διαφορετικά» δωράκια για φίλους. Για τον αδελφό, που είναι φωτογράφος, πήρα μια υπέροχη σοβιετική φωτογραφική μηχανή, με δερμάτινη θήκη, στην τιμή των 20 ΕΥΡΩ (!!!!). (Στην Αθήνα τη δοκιμάσαμε και βγάζει εξαιρετικές αναλογικές φωτογραφίες). 

Αφού ξεκουραστήκαμε, δροσιστήκαμε, ψωνίσαμε και χορτάσαμε εικόνες και ήχους, σηκωθήκαμε για να συνεχίσουμε για λίγο ακόμα και να επιστρέψουμε στο ξενοδοχείο. Έτσι κι αλλιώς το απόγευμα είχε προχωρήσει αρκετά.

Στη δυτική άκρη της πλατείας

στρίψαμε αριστερά και πήραμε την οδό Dominikonų. Σε αυτό το δρόμο έχει δύο εκκλησίες.

Ο Ναός του Θείου Ελέους (Vilniaus Dievo Gailestingumo šventovė)

και ο μπαρόκ Δομινικανός Ναός του Αγίου Πνεύματος (Šventosios Dvasios Bažnyčia), στον οποίο και μπήκαμε.

Βγήκαμε στην Vilniaus g. και είδαμε αριστερά το Μουσείο Λιθουανικού θεάτρου, μουσικής και κινηματογράφου (Lietuvos teatro, muzikos ir kino muziejus)

και δεξιά την εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης (Šv. Kotrynos bažnyčia). Είπαμε, πολλές εκκλησίες στο Βίλνιους!! Εκεί κάτσαμε για λίγο σε ένα παγκάκι. Είχε αρκετό κόσμο απ’ έξω (έμοιαζε να είναι καλεσμένοι σε κάποιο γάμο), που μας περιεργάζονταν σαν περίεργα αξιοθέατα.

Σε λίγο φτάσαμε στο αυτοκίνητο και γυρίσαμε πολύ κουρασμένοι στο δωμάτιο. Η Σοφία ξάπλωσε, εγώ πετάχτηκα μέχρι το Σ.Μ. και γυρίζοντας έκατσα να κάνω λίγη δουλειά στον υπολογιστή. Πέρασμα φωτογραφιών από τη μηχανή, γράψιμο του ημερολογίου της ημέρας, αλληλογραφία και χάζεμα στο ίντερνετ για να μάθουμε κανένα νέο από την πατρίδα της κρίσης και του ΣΥΡΙΖΑ. Το βράδυ βγήκαμε σε ένα εμπορικό κέντρο εκεί δίπλα και φάγαμε σε ένα ταχυφαγείο (φαστφουντάδικο, όπως λένε στο χωριό μου!!!!). Γυρίσαμε να κοιμηθούμε. Την άλλη μέρα είχαμε εκδρομή στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, το Κάουνας. Καλά να περάσουμε και καλή μας ξεκούραση!

 (το ταξίδι συνεχίζεται Γάμοι, πολλοί γάμοι στο Κάουνας!)

Θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλια σας.