Ταναγραίες και ιππόκαμποι!

16 Φεβρουαρίου 2014

 

Ταναγραίες κόρες είναι περίφημα αρχαία Ελληνικά έργα πλαστικής τέχνης από τερακότα.

Παρουσιάζουν γυναίκες σε όρθια ή καθιστή στάση που προέρχονται από τα κοροπλαστικά εργαστήρια της Τανάγρας της αρχαίας Βοιωτίας. Το μέγεθός τους κυμαίνεται από 15 ως 35 εκατοστά και χρησίμευαν ως ταφικά κτερίσματα ή ως γούρια στον κάτοχό τους. Ήταν πολύ δημοφιλείς στους Έλληνες του 4ου και 3ου αιώνα π.Χ., και το εμπόριό τους ήταν πολύ διαδεδομένο σε όλη την Ελληνιστική επικράτεια. Η παραδοσιακή τέχνη των Ταναγραίων κορών ξεκινάει τουλάχιστον από τον 5ο αι. π.Χ. (από την wikidedia).

Η μεγάλη εμπορική επιτυχία των εδωλίων αυτών κάνει φανερό πως η Τανάγρα κάποια στιγμή «έχασε το copyright» και άλλες περιοχές του τότε αρχαίου κόσμου αντέγραψαν και παρήγαγαν παρόμοια εδώλια. Η Βοιωτία όμως διατήρησε ένα άτυπο Π.Ο.Π. (Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης) από τα χρόνια εκείνα. Και έτσι μέχρι σήμερα μιλάμε για Ταναγραίες, ανεξάρτητα του τόπου κατασκευής τους.

Ταναγραίες έχουμε δει σε πάρα πολλά ελληνικά αρχαιολογικά μουσεία, αλλά και σε μουσεία του εξωτερικού που διαθέτουν κάποια μικρή ή μεγάλη Αρχαιοελληνική συλλογή.

Έχουμε δει σε πολλά μουσεία αλλά σε αυτό της Τανάγρας; Υπάρχει άραγε μουσείο στην Τανάγρα; Ψάχνοντας, είδα πως στην Τανάγρα δεν έχει μουσείο αλλά στο κοντινό της Σχηματάρι ναι. Και είναι σε αυτό που έχουν μαζευτεί οι αρχαιότητες που έχουν βρεθεί στη γύρω περιοχή (καλά, υπάρχουν και στα Αρχαιολογικά της Αθήνας και Θηβών).

Για εκεί ξεκινήσαμε κι εμείς μια ηλιόλουστη Κυριακή του Φλεβάρη. Αλλά «όταν ο άνθρωπος κάνει σχέδια, ο Θεός γελάει». Έτσι και στην περίπτωσή μας.

Σαν φτάσαμε βρήκαμε το μουσείο κλειστό αν και θα έπρεπε να είναι ανοικτό. Όταν ρωτήσαμε εκεί γύρω μας είπαν πως στην κωμόπολη υπήρχε γενικό blackout και ο φύλακας είχε πάει να δει τι γίνεται. Σε λίγο φάνηκε και μας είπε πως λόγω της διακοπής του ρεύματος δεν θα μπορούσαμε να δούμε τίποτα (τα εκθέματα φωτίζονται με φωτισμό που υπάρχει μέσα στις προθήκες). Όταν είδε στα πρόσωπά μας την απογοήτευση είχε την ευγένεια να μας προτείνει να ανοίξει τα παράθυρα και να δούμε, όσο και ότι μπορούσαμε με το φυσικό φως.

Το αποτέλεσμα ήταν να δούμε μεν τα εκθέματα, αλλά υποφωτισμένα, με έντονες αντανακλάσεις στα τζάμια των προθηκών οι περισσότερες φωτογραφίες που έβγαλα να μην βλέπονται.

Τα πιο εντυπωσιακά εκθέματα από αυτά που είδαμε ήταν οι δύο Μυκηναϊκές ζωγραφιστές λάρνακες.

Έστω όμως κι έτσι το είδαμε το μουσείο δίνοντας υπόσχεση να ξαναπάμε για να το δούμε και πάλι, με πιο φυσιολογικές συνθήκες.

Από την ιστοσελίδα του Αρχαιολογικού Μουσείου Θηβών αντιγράφω για το Μουσείο στο Σχηματάρι:

«ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΧΗΜΑΤΑΡΙΟΥ

Στο ανατολικό άκρο του νομού Βοιωτίας, στο Σχηματάρι, βρίσκεται το παλαιότερο μουσείο της Βοιωτίας, χτισμένο το 1890 και ανακαινισμένο το 2006. Το μουσείο ιδρύθηκε για να φιλοξενήσει τα ευρήματα των ανασκαφών της αρχαίας Τανάγρας. Μέσα από τα εκθέματα αποτυπώνεται η εξέλιξη της ταναιγρικής τέχνης, μέσα στο χρόνο.

Το μουσείο περιλαμβάνει ξεχωριστές αίθουσες για τους προϊστορικούς,

τους αρχαϊκούς, τους κλασσικούς, τους ελληνιστικούς και τους ρωμαϊκούς χρόνους.

Στα εκθέματα συμπεριλαμβάνονται επιτύμβια μνημεία, μαρμάρινες ανάγλυφες στήλες, γλυπτά. Υπάρχουν επίσης αγγεία, κοσμήματα,

εδώλια και μικροαντικείμενα. Πολύ σημαντικά είναι τα ευρήματα από ρωμαϊκούς τάφους της περιοχής.

Στον αύλειο χώρο εκτίθενται επιτύμβια μνημεία και τμήματα κτισμάτων και ιερών, καθώς και δύο χριστιανικές επιγραφές.

Το μουσείο περιέχει ζωντανά στοιχεία για την μακρά ιστορία του τόπου και οι σύγχρονες έρευνες προσθέτουν διαρκώς νέα στοιχεία για την ιστορική τοπογραφία της περιοχής».

Φεύγοντας από το Μουσείο είπαμε να κάνουμε μια βόλτα στα γύρω χωριά.

Στην Τανάγρα είδαμε το εντυπωσιακό μνημείο για τον Ανθυποσμηναγό Κωνσταντίνο Μπεσίρη και όλους τους πεσόντες αεροπόρους.

Περάσαμε από τα χωριά Άρμα, Ασωπία, Κλειδί και Άγιο Θωμα.

Η Βοιωτική ύπαιθρος στα καλύτερά της

με τις αμυγδαλιές ανθισμένες να μας χαρίζουν υπέροχες εικόνες.

Από εκεί κατεβήκαμε στο Δήλεσι για φαΐ. Το αρχαίο Δήλιο, το επίνειο της Τανάγρας, 

ερείπια του οποίου βλέπει κανείς στην παραλία,

μέσα και έξω από τη θάλασσα. Το Δήλεσι σήμερα είναι ένας παραθεριστικός οικισμός της Βοιωτίας στα σύνορα με την Αττική και αυτό σημαίνει πως είναι πολυσύχναστος.

Έχει ένα λιμάνι για τις ψαρόβαρκες και στη μέση του λιμανιού,

πάνω σε μια ξέρα έχουν στήσει ένα γλυπτό (σε κάπως χάλια κατάσταση όταν το είδαμε) ενός ιππόκαμπου που έχει στη ράχη του ένα παιδί.

Η βόλτα μας στη Βοιωτία εκείνη τη μέρα τελείωσε εκεί. Μπήκαμε στην Αττική και κάτσαμε στο Χαλκούτσι για καφέ.

Εδώ στο λιμάνι έχει μια όμορφη παιδική χαρά αλλά

και μια ξεχωριστή μικρή ανταλλακτική βιβλιοθήκη, όπου άφηνες κάποιο βιβλίο και έπαιρνες όποιο από αυτά που υπήρχαν μέσα.

Βραδάκι γυρίσαμε στο σπίτι μας.

Όμορφα περάσαμε και σήμερα. Ευτυχώς που οι κοντινές μας περιοχές έχουν ακόμα πολλά ενδιαφέροντα να μας δείξουν. Όρεξη νάχουμε (που έχουμε δηλαδή) και την υγειά μας να κάνουμε βόλτες.

θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλια σας