Κατάδυση στην Αρμένικη Ιστορία!

2024-Road Trip σε Γεωργία και Αρμενία, μέρος 11^ο

(συνέχεια από Πρωινή βόλτα στα σιντριβάνια του Ερεβάν!)

 

11 Μαΐου 2024

 

Φτάσαμε στο Μουσείο Ιστορίας της Αρμενίας,

που συστεγάζεται με την Εθνική Πινακοθήκη στο υπέροχο κτίριο της πλατείας Δημοκρατίας. Ιδρύθηκε το 1919 και σήμερα οι μόνιμες συλλογές του περιλαμβάνουν περίπου 400.000 αντικείμενα, που καλύπτουν την ιστορία της χώρας από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι σήμερα. 

Μπήκαμε, πήραμε τα εισιτήριά μας και με το ασανσέρ φτάσαμε στον 3^ο όροφο από όπου ξεκινά η μόνιμη έκθεση για να συνεχιστεί μετά στους παρακάτω ορόφους, από τα αρχαιότερα στα νεότερα χρόνια.

 

Οι βασικές ενότητες είναι:

α. Στα βήματα του πρώιμου ανθρώπου-Εποχή του Λίθου (1.800.000-4000 π.Χ.)

Στην αρχή βλέπουμε βραχογραφίες με ανθρώπινη φιγούρα (αριστερά) και φιγούρα ελαφιού (δεξιά)

και στη συνέχεια εκθέματα από την Παλαιολιθική 

και τη Νεολιθική εποχή.

Ίσως το πιο εντυπωσιακό έκθεμα αυτής της ενότητας είναι το παπούτσι που βρέθηκε σε σπήλαιο. Ένα αντίγραφο του μας κατατοπίζει πολύ καλά γι αυτό.

 

β. Εποχή του Χαλκού, που χωρίζεται σε τρεις υποενότητες:

-Πρώιμη (35^ος-24^ος αι. π.Χ.)

Εδώ βλέπουμε πέτρινα,

κεραμικά και τα πρώτα χάλκινα αντικείμενα.

-Μέση (23^ος-16^ος αι. π.Χ.)

Εκτίθενται χρηστικά αντικείμενα, όπλα και

αγαλματίδια με μορφή ζώων και σκηνών κυνηγιού, 

ενώ τα πιο εντυπωσιακά εκθέματα είναι τα χρυσά κοσμήματα από τάφους. 

-Ύστερη (15^ος-13^ος αι. π.Χ.)

Και εδώ υπάρχουν χρηστικά αντικείμενα,

κοσμήματα και όπλα

με τα πιο εντυπωσιακά εκθέματα τα δύο ξύλινα κάρα.  

γ. Εποχή του Σιδήρου (12^ος-9^ος αι. π.Χ.)

Εδώ είδαμε κεραμικά αντικείμενα,

λίθινα ανθρωπόμορφα και φαλλόμορφα γλυπτά

και μεταλλικά αντικείμενα,

όπως οι τελετουργικές ζώνες.

 

δ. Το Βασίλειο των Θεών: URARTU/BIAINILI. Το Βασίλειο του Βαν (9^ος-6^ος αι. π.Χ.)

Τον 9^ο αι π.Χ. ένα πολύ ισχυρό βασίλειο της Εγγύς Ανατολής ήταν αυτό που ονομάζεται Ουράρτου.

Οι Ουράρτιοι ονόμαζαν τη χώρα τους Biainili, ενώ στη Βίβλο αναφέρεται σαν το Βασίλειο του Αραράτ. Εμφανίζεται σε Ασσυριακές επιγραφές τον 13^ο αι π.Χ. με την ονομασία Uruatri,

αλλά παίρνει τη μορφή του Ουράρτου τον 9^ο αι π.Χ. Στα 585 π.Χ. κατέρρευσε νικημένο από τις επιθέσεις των Μήδων, Σκυθών και Βαβυλωνίων. Στην ίδια επικράτεια σχηματίστηκε το βασίλειο των Αρμενίων Γερβανδίδων (Οροντιδών). 

 

Παραδείγματα μεταλλοτεχνίας, κοσμημάτων,

κεραμικής,

τοιχογραφίες,

χάλκινα, πήλινα και ξύλινα ειδώλια,

διάφορα είδη όπλων και πανοπλίες,

σφηνοειδής επιγραφές των Ουραρτίων,

μεταξύ τους και αυτή που αναφέρει ότι η πόλη του Yerevan ιδρύθηκε το 782 π.Χ., 

αλλά και από τις γύρω περιοχές. 

ε. Δύναμη και Ομορφιά: Αρχαία Αρμενία (4^ος αι. π.Χ.-3^ος αι. μ.Χ.)

Το 331 π.Χ., η αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών κατέρρευσε με τη νίκη του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Η Αρμενία έγινε ανεξάρτητη και χωρίστηκε σε δύο βασίλεια: τη Μεγάλη Αρμενία (Μεγάλη Αρμενία) και τη Μικρή Αρμενία (Μικρά Αρμενία).

Το 201 π.Χ., ο Αρτάσης Α' κήρυξε την ανεξαρτησία της Μεγάλης Αρμενίας και ίδρυσε την πρωτεύουσα του Αρτασάτ το 189 π.Χ. Ο πιο εξέχων βασιλιάς της δυναστείας των Αρταξιάδων ήταν ο Τιγράνης Β' ο Μέγας. Συνεχίζοντας την πολιτική του Αρτάση Α', ένωσε τη Σοφένη και την Καππαδοκία στο Βασίλειο της Μεγάλης Αρμενίας, ενώνοντας όλα τα αρμενικά εδάφη σε ένα κράτος. Στις δεκαετίες 80 και 70 π.Χ., η κυριαρχία του Τιγράνη επεκτάθηκε από την Κασπία Θάλασσα μέχρι τις ακτές της Μεσογείου και από τον Ευρύτερο Καύκασο έως την Ερυθρά Θάλασσα. Κράτησε τον τίτλο «Βασιλιάς των Βασιλέων». 

Τα ασημένια και χάλκινα νομίσματα του Μεγάλου Τιγράνη, που κόπηκαν στις πόλεις του απέραντου βασιλείου του, έφεραν την ελληνική επιγραφή: «ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΒΑΣΙΛΕΩΝ ΤΙΓΡΑΝΟΥ».

Ευρήματα από το Garni (μακέτα του ναού και κομμάτια από μωσαϊκά δαπέδων λουτρών της περιοχής),

αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες, γλυπτά,

παραδείγματα κοσμημάτων, ειδώλια από τερακότα,

μαρμάρινα αγάλματα,

κεραμικά αγγεία και γυάλινες φιάλες.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν μια πήλινη σαρκοφάγος

και το αντίγραφο θρόνου.

  

στ. Χριστιανική Αρμενία (4^ος – 9^ος αι.)

Ο 4ος αιώνας σηματοδότησε ένα σημαντικό ιστορικό γεγονός στη ζωή του αρμενικού λαού.

Το 301, επί βασιλιά Trdat III, ο Χριστιανισμός ανακηρύχθηκε κρατική θρησκεία. Η Αρμενία έγινε η πρώτη χώρα που υιοθέτησε επίσημα τον Χριστιανισμό.

Το 303 ιδρύθηκε η Μητέρα Έδρα του Αγίου Ετσμιατζίν, το πνευματικό κέντρο της Αρμενίας στην πρωτεύουσα Βαγκαρσαπάτ.

Το 405, ο Mesrop Mashtots, δημιούργησε το αρμενικό αλφάβητο.

Εδώ βλέπουμε όμορφα ανάγλυφα,

κάποια με παραστάσεις αμπελιού

και κυρίως χατσκάρ, τις αρμένικες σταυρόπετρες.

 

ζ. Dvin. Η Αρμενία τον 7^ο-13^ο αι.

Από τις αρχές του 8ου αιώνα, επί αραβικής κυριαρχίας, το Ντβίν ήταν το κέντρο της διοικητικής ενότητας «Αρμίνια»,

μια πόλη ακμάζουσας βιοτεχνίας,

γεμάτη αγαθά και ζωηρό εμπόριο. Αρμενικές και ξένες γραπτές πηγές αποκαλούν το Ντβίν, που είχε πολυεθνικό πληθυσμό περίπου 100.000 ανθρώπων, «Μεγάλη Πρωτεύουσα» και «Σαχαστάν».

Εκτίθενται, εκτός των άλλων, χρυσά,

γυάλινα

και κεραμικά αντικείμενα,

όπως το φλασκί με τη μορφή του Απόστολου Ανδρέα και την επιγραφή στα ελληνικά.

  

Κάπου εδώ τελείωσε το αρχαιολογικό και Ιστορικό κομμάτι του μουσείου και η συνέχεια αφορά το εθνογραφικό με δύο ενότητες.

 

η. Αρμένικες Εθνικές Φορεσιές (18^ος-19^ος αι.)

Αρκετές φορεσιές

και κάποιες φωτογραφίες των αρχών του 20^ου αι παρουσιάζονται σε αυτή την έκθεση.

 

θ. Τέχνη Αρμένικου Χαλιού (14^ος-20^ος αι.)

Μαζί με τη γλυπτική και τη μινιατούρα, τα χαλιά είναι μια από τις καλύτερες εκδηλώσεις του ξεχωριστού πολιτισμού του αρμενικού λαού.

Τα αρμενικά χαλιά είναι διακοσμητικά «κείμενα»,

στα οποία έχουν διατηρηθεί τα αγιασμένα σύμβολα των πεποιθήσεων, της λατρείας και των θρησκευτικών αντιλήψεων,

που προέρχονται από τα βάθη χιλιετιών.

Πραγματικά τεράστιος αριθμός χαλιών, όλων των ειδών και μεγεθών. Όλα εξαιρετικά δεν μπορούσες να ξεχωρίσεις κάποιο. Ξεχώρισα μόνο δύο για ιδιαίτερους λόγους.

Το ένα γιατί περιέχει κείμενο (στην αρμένικη γραφή προφανώς) αφιερωματικού περιεχομένου

και το άλλο «τύπου ροζέτας» από το Χαλέπι της Συρίας, μεταξωτό του 1918.

Σε κάποιο σημείο της έκθεση μια κυρία ύφαινε σε κάθετο αργαλειό ένα χαλί.

Εκεί υπήρχαν και φωτογραφίες, αλλά και μια προθήκη με τα εργαλεία υφαντικής. (Οι περισσότερες πληροφορίες για τις μόνιμες εκθέσεις είναι από τη σελίδα του Μουσείου)

 

Τελειώνοντας με τις μόνιμες εκθέσεις είδαμε πως υπήρχε και μια περιοδική για τα ευρήματα ενός από τους σπουδαιότερους προϊστορικούς αρχαιολογικούς χώρους της Αρμενίας, με τίτλο «Lchashen, βυθισμένος θησαυρός».

Το χωριό Lchashen βρίσκεται στη Β.Δ. όχθη της μεγαλύτερης λίμνης του Κάυκασου, της λίμνης Σεβάν. Εκεί βρέθηκαν τα ερείπια ενός προϊστορικού οικισμού.

Ο οικισμός χρονολογείται στην 3η χιλιετία π.Χ. Έχει ένα νεκροταφείο της Εποχής του Χαλκού και ένα φρούριο της Εποχής του Σιδήρου.

Για αιώνες ο οικισμός ήταν κάτω από το νερό της λίμνης. Στα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης η υπεράντληση των νερών είχε σαν αποτέλεσμα το χαμήλωμα της στάθμης της λίμνης και την αποκάλυψη ενός προϊστορικού νεκροταφείου.

Οι ανασκαφές που ακολούθησαν έδωσαν ένα σπουδαίο «θησαυρό» ευρημάτων, διατηρημένων σε πολύ καλή κατάσταση και με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τέτοια, που πια μιλάμε για ένα ιδιαίτερο πολιτισμό. Τον πολιτισμό Lchashen-Metsamor. Ένα από τα σπουδαιότερα ευρήματα είχαμε δει στην έκθεση της ύστερης εποχής του χαλκού. Είναι το ένα από τα δύο κάρα (το αριστερά), που είναι το παλιότερο γνωστό κάρο στον κόσμο και έχει ηλικία 3.500-4.000 χρόνια. Είναι από ξύλο δρυός και είναι εξαιρετικά καλά διατηρημένο.

Στην έκθεση αυτή βλέπει κανείς μεταλλικά αντικείμενα,

όπως τη σκηνή κυνηγιού,

όπλα (ξίφη, μαχαίρια, στιλέτα, τσεκούρια, βέλη, μια τρίαινα και μια φαρέτρα),

αλλά και αγκίστρια (μην ξεχνάμε πως πρόκειται για παραλίμνιο οικισμό) και κοσμήματα με χάντρες.

 

Εκεί τελείωσε η επίσκεψή μας στο Μουσείο Ιστορίας της Αρμενίας, η «Κατάδυση στην Αρμένικη Ιστορία». Βγήκαμε πολύ κουρασμένοι αλλά και πολύ «πλούσιοι» σε εντυπώσεις, εικόνες και κυρίως γνώση για την ιστορία ενός λαού, με τον οποίο έχουμε πολλά κοινά και μια πολύ δυνατή φιλία.

Από εκεί κατεβήκαμε να δούμε τα σιντριβάνια, που τώρα δούλευαν κανονικά και τα πάρκα ήταν γεμάτα κόσμο.

Φάγαμε στο πάρκο του παιδιού και γυρίσαμε χωρίς να ξαναβγούμε μιας και ο καιρός μας τα έκανε μούσκεμα, κυριολεκτικά.

Καληνύχτα σας!

 (το ταξίδι συνεχίζεται Το «Νέο Μοναστήρι» με τη διώροφη εκκλησία!)

θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλια σας