Αρχαιολογική βόλτα στο Μενίδι!

11 Ιανουαρίου 2020

Μετά τη Ζηνοβία και τον Ηφαιστίωνα, που μας ταλαιπώρησαν, η πρόβλεψη μίλαγε για ένα Σαββατοκύριακο, ηλιόλουστο, με θερμοκρασίες, χειμωνιάτικες μεν, αλλά αρκετά καλές για βόλτα. Χωρίς δεύτερη σκέψη το αποφασίσαμε. Κάπου όμως κοντά. Εντός Αττικής. Που όμως; Τότε θυμήθηκα τον τάφο.

Εδώ και πάρα πολλά χρόνια ήξερα πως στο Μενίδι υπάρχει ένα Μυκηναϊκός, θολωτός τάφος. Έχουμε δει αρκετούς παρόμοιους σε διάφορα μέρη του τόπου μας. Οι περισσότεροι σε αρκετά κακή κατάσταση, με πεσμένη οροφή και πολλοί χωρίς την εντυπωσιακή είσοδο. Φανταζόμουν λοιπόν, τόσα χρόνια, πως κάτι τέτοιο θα ήταν κι αυτός.

Μπήκα στο ίντερνετ να δω περί τίνος πρόκειται και έπαθα ένα σχετικό σοκ. Εδώ πρόκειται για έναν από τους καλύτερα διατηρημένους Μυκηναϊκούς τάφους της χώρας. Και είναι δίπλα μας. Απαράδεκτο να μην έχουμε πάει μέχρι τώρα.

Μπαίνω στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού για πληροφορίες (διεύθυνση, ωράριο επισκέψεων κλπ). Εκεί μαθαίνω πως λίγο παραπάνω, απέναντι από το Δημαρχείο της πόλης λειτουργεί και ένα μικρό αρχαιολογικό Μουσείο. Για την ακρίβεια η Αρχαιολογική Συλλογή Αχαρνών.

Στο Μενίδι λοιπόν η πρώτη βόλτα της χρονιάς (το Μεγάλο Πεύκο, πριν μερικές μέρες, δεν πιάνεται γιατί απλά πήγαμε για ψαράκι δίπλα στη θάλασσα).

Μενίδι ή αν προτιμάτε, Αχαρνές. Ένας από τους μεγάλους δήμους της πρωτεύουσας με μια μακραίωνη ιστορία.

Λιγότερο από 7χμ από το σπίτι μας και έχει τύχει ελάχιστες φορές να περάσουμε από εκεί. Πόσο μάλλον να το επισκεφτούμε για τα ενδιαφέροντα αξιοθέατα του.

Καλού κακού, πριν φύγουμε κάνω ένα τηλεφώνημα στο Μουσείο και αφού βεβαιώνομαι πως όλα είναι καλά ξεκινάμε. Σε ένα εικοσάλεπτο σταματάμε δίπλα από τον Μυκηναϊκό Θολωτό Τάφο.

Τι εντυπωσιακός που είναι!

Αντιγράφω από τη σελίδα του υπουργείου:

«Ο Θολωτός Τάφος των Αχαρνών (ή του Μενιδίου, όπως είναι γνωστός στη βιβλιογραφία) ανασκάφηκε στα 1879 από το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Αθήνας. Είναι ο καλύτερα διατηρημένος μυκηναϊκός θολωτός τάφος της Αττικής. Χρονολογείται στον 14ο-13ο αι. π.Χ. Κατασκευάστηκε για τα μέλη επιφανούς οικογένειας, πιθανότατα του άρχοντα. Καλύπτεται με τύμβο, που συγκρατείται περιμετρικά με χαμηλό τοιχίο. Αποτελείται κατά το σύνηθες από τον δρόμο, το στόμιο και το θάλαμο. Ο κατηφορικός δρόμος (μήκους 27,72μ., πλάτους 3 μ.) οδηγούσε μέσω του στομίου (βάθους 3,55 μ., πλάτους 1,55 μ.) στον ταφικό θάλαμο.

Ο θάλαμος έχει κυκλική κάτοψη, διαμέτρου 8,35 μ. και κυψελοειδές σχήμα. Τα τοιχώματα είναι κτισμένα κατά το εκφορικό σύστημα, συγκλίνουν δηλαδή σταδιακά προς την κορυφή, όπου η οπή φράσσεται με μεγάλη πλάκα, την κλείδα, σε ύψος 9μ. περίπου από το δάπεδο. Όλα τα τοιχώματα του τάφου είναι κτισμένα με αδρούς λίθους. Το υπέρθυρο του στομίου αποτελείται από τρεις διαδοχικούς μονόλιθους. Πάνω από αυτό εσωτερικά διαπιστώνεται το ανακουφιστικό τρίγωνο,

ενώ εξωτερικά υιοθετήθηκε ένα πρωτότυπο σύστημα με την τοποθέτηση οριζοντίως τεσσάρων μικρότερων λίθων με κενά μεταξύ τους. Αν και ο τάφος είχε συληθεί μάλλον από την αρχαιότητα περιείχε πολυάριθμα ευρήματα, όπως κοσμήματα από χρυσό, άργυρο, χαλκό, ήλεκτρο, υαλόμαζα και φαγεντιανή, σφραγίδες από ημιπολύτιμους λίθους, κράνος κατασκευασμένο από χαυλιόδοντες κάπρου, χάλκινα όπλα και πλήθος αντικειμένων από ελεφαντόδοντο. Από αυτά ξεχωρίζουν δύο λύρες και μία κυλινδρική πυξίδα με ανάγλυφη απεικόνιση κριών. Επίσης βρέθηκαν πήλινα και λίθινα αγγεία. Αξιοσημείωτοι είναι τέσσερις αμφορείς από τη Χαναάν, που μαρτυρούν τις επαφές με τη νοτιοανατολική Μεσόγειο. Τα ευρήματα από την επίχωση του δρόμου του τάφου υποδεικνύουν ότι αποδίδονταν τιμές στους προγόνους στα μετέπειτα χρόνια μέχρι τον 5ο αι. π.Χ. Τα ευρήματα από το Θολωτό Τάφο των Αχαρνών εκτίθενται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο». (Θολωτός τάφος στις Αχαρνές)

Στο εσωτερικό, έχει τοποθετηθεί μια σήτα, γιατί πέφτουν μικρές πέτρες.

Οι πέτρες της κατασκευής του τάφου είναι πιο σκούρες από ένα ύψος και πάνω. Όπως μας είπε η φύλακας αυτό έχει να κάνει με το γεγονός πως ο τάφος πλημυρίζει μέχρι εκείνο το ύψος και σήμερα χρησιμοποιούν αντλία για να βγάλουν τα νερά.

Πάνω από την είσοδο, από τη μέσα μεριά, φαίνεται αμυδρά το ανακουφιστικό τρίγωνο, που λείπει από την έξω.

Αφού βγάλαμε τις φωτογραφίες μας, μπήκαμε πάλι στο αυτοκίνητο και συνεχίσαμε προς το κέντρο της πόλης για επίσκεψη στην Αρχαιολογική Συλλογή Αχαρνών.

Και πάλι από τη σελίδα του υπουργείου:

«Η έκθεση αναπτύσσεται σε δύο ισόγειες αίθουσες.

Περιλαμβάνει κυρίως κτερίσματα από αρχαία νεκροταφεία ή μεμονωμένες ταφές,

αντικείμενα καθημερινής χρήσης από οικίες, εργαστήρια,

αποθέτες, δεξαμενές, δρόμους, αγωγούς και αντικείμενα από ιερά.

Τα εκθέματα παρουσιάζονται μέσα σε προθήκες ως σύνολα από την κάθε ανασκαφή με χρονολογική σειρά

αρχίζοντας από τα προϊστορικά (νεώτερη νεολιθική περίοδος, 5η χιλιετία π.Χ.) έως τα μεσοβυζαντινά χρόνια (12ος μ. Χ. αι.).

Τα γλυπτά και τα μεγάλα πήλινα αγγεία εκτίθενται ελεύθερα εκτός προθηκών σε αυτόνομες βάσεις.

Από τα εκθέματα ξεχωρίζει για τη μοναδικότητά του ο ερυθρόμορφος κρατήρας του ζωγράφου της Φλωρεντίας, στην κύρια όψη του οποίου εικονίζονται Νίκες να βραβεύουν αθλητή νικητή στο πένταθλο (470-460 π.Χ.)».(Αρχαιολογική Συλλογή Αχαρνών)

Η Συλλογή βρίσκεται απέναντι από το εντυπωσιακό, σύγχρονο κτίριο του Δημαρχείου της πόλης.

Η Σαββατιάτικη βόλτα μας τελείωσε σε κρητική ταβέρνα της περιοχής με καλιτσούνια, χοχλιούς μπουμπουριστούς και δυο γουλιές τσικουδιά (μην ξεχνάμε πως πρέπει να οδηγήσω). Πριν ακόμα βραδιάσει φτάσαμε στο σπίτι μας.

Ενδιαφέρουσα η «περιηγητική αρχή» της νέας χρονιάς. Και σε άλλα με υγεία.