Ajlun και Αντιόχεια η επί Χρυσορρόη!

Αμμωνίτες, Ναβαταίοι και Άγιοι Τόποι! -Ταξίδι στην Ιορδανία 3^ο μέρος

(συνέχεια από Rabbath Ammon-Φιλαδέλφεια-Αμμάν!)

9 Μαρτίου 2019

Λίγο παραπάνω από 50χμ βόρεια του Αμμάν είναι η Jerash (Γέρασα). Πόλη με πληθυσμό περίπου 50.000 ψυχών, είναι γνωστή για την αρχαία της πρόγονο με το ίδιο όνομα.

Λίγο περισσότερο από 20χμ βορειοδυτικά της Γέρασας, είναι μια μικρότερη πόλη των 10.000 περίπου κατοίκων, η Ajlun. Είναι γνωστή για ένα σπουδαίο κάστρο, που βρίσκεται στην περιοχή της και φέρνει το όνομά της.

Για εκεί κινήσαμε αφού τελειώσαμε με τα αρχαιολογικά αξιοθέατα του Αμμάν.

Περάσαμε ένα μικρό ποτάμι με καταπράσινες όχθες, περάσαμε μέσα από τη Jerash, χωρίς να σταματήσουμε, φτάσαμε στην Ajlun

και καταλήξαμε κάτω από το κάστρο. Αφήσαμε το βανάκι στο πάρκινγκ

και πήραμε τον ανήφορο.

Το κάστρο Ajlun βρίσκεται στην θέση ενός παλιού μοναστηριού. Μετατράπηκε σε φρούριο το 1184 από τον Izz al-Din Usama, στρατηγό του στρατού του Σαλαντίν, για να ελέγχει την κυκλοφορία κατά μήκος του δρόμου που συνδέει τη Δαμασκό με την Αίγυπτο. Το φρούριο σηματοδοτεί το πιο μακρινό όριο των φράγκικων επιδρομών κατά τη διάρκεια των Σταυροφοριών. Οι Μαμελούκοι πρόσθεσαν ένα πύργο σ’ αυτό. Καταλήφθηκε από τους Μογγόλους το 1260 και καταστράφηκε εν μέρει. Μεγάλη ζημιά προκάλεσαν ο σεισμός της Γαλιλαίας το 1837 και ο σεισμός της Ιεριχούς του 1927.

Είναι χτισμένο στην κορυφή του λόφου και αναπτύσσεται σε οκτώ διαδοχικά επίπεδα, που αναπτύσσονται σε τρεις γραμμές άμυνας, με πύλες από τη μια στην άλλη και το πέρασμα από το ένα επίπεδο στο επόμενο να γίνεται με τέτοιο τρόπο, που εξασφάλιζε το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού απέναντι στους επιτιθέμενους. Έχει ένα σύστημα με δεξαμενές και υπερχειλίσεις που εξασφάλιζε το νερό σε όλα τα επίπεδα.

Πρόκειται για ένα σπουδαίο δείγμα μεσαιωνικής «καστροποιίας».

Περάσαμε την ξύλινη γέφυρα, που είναι πάνω από την τάφρο και μπήκαμε στο εσωτερικό του κάστρου.

Σκάλες και πάλι σκάλες!

Στα διάφορα επίπεδα μικρά και μεγάλα δωμάτια

και στους εξωτερικούς τοίχους ανοίγματα-πολεμίστρες.

Τα κατώτερα επίπεδα ήταν αποθήκες, στάβλοι και οι κοιτώνες των στρατιωτών.

Στο τρίτο επίπεδο υπήρχε η μεγάλη τραπεζαρία και στο έβδομο το παλάτι.

Σε κάποια σημεία είναι κάποια διακοσμητικά μοτίβα, σκαλισμένα στην πέτρα.

Σε ένα από τα πιο ψηλά επίπεδα, υπάρχει το ψηφιδωτό δάπεδο της Βυζαντινής εκκλησίας του μοναστηριού, που προϋπήρχε (δυστυχώς καλυμμένο).

Φτάσαμε στην κορυφή του κάστρου

από όπου η θέα είναι απρόσκοπτη. Προς την Ιεριχώ, τα υψώματα του Γκολάν και τη Συρία, όσο φτάνει το μάτι. Η περιοχή αυτή της βόρειας Ιορδανίας είναι η πιο εύφορη και γι αυτό πράσινη.

Κατεβαίνοντας, μπήκαμε να δούμε το μικρό μουσείο, που είχαμε προσπεράσει. Λίγα τα εκθέματα, κυρίως προϊστορικά, Νεολιθικά και της εποχής του Χαλκού.

Στο τοίχο είναι ένας πίνακας με τις περιόδους της Ιορδανικής ιστορίας στα Αραβικά και τα Αγγλικά.

Είχαμε τελειώσει με το κάστρο Ajlun. Είχε μεσημεριάσει και αποφασίσαμε νε πάμε για φαΐ. Μέσα στην πόλη της Jerash, σε ένα εστιατόριο με παραδοσιακή Ιορδανική κουζίνα, κάτσαμε να «τσιμπήσουμε» κάτι, μόνο που δεν τσιμπήσαμε. Φάγαμε τον αγλέορα! Έπαιξε ρόλο βέβαια πως όλα ήταν πεντανόστιμα.

Πολλές σαλάτες, κυρίως κρεμώδεις, όπως το χούμους και η ταχινοσαλάτα, ψητά, όπως τα κεμπάπ και τα σουβλάκια και το κορυφαίο Ιορδανικό πιάτο, το Mansaf. Αρνί με ρύζι τυλιγμένο σε λεπτή πίττα και μια σάλτσα γιαουρτιού, που το απογειώνει. Το επιστέγασμα όλων αυτών η καταπράσινη λεμονάδα με το δυόσμο. Τι αναψυκτικό!! Θεϊκό!

Εκτός του υπολοίπου προσωπικού, ήταν και ένας μικροσκοπικός τύπος με παραδοσιακή στολή και φέσι, που κουβαλούσε πέρα δώθε ναργιλέδες. Πολύ γραφική φιγούρα.

Στην είσοδο του μαγαζιού είναι ο φούρνος, όπου σε δημόσια θέα, ψήνουν το αραβικό ψωμί (πίττα), που σερβίρουν.

Ώρα για ένα γερό περπάτημα, μπας και χωνέψουμε, μετά από εκείνο το γαστριμαργικό όργιο. Αν και με τόσο φαΐ, ήταν πραγματικά δύσκολο να πάρουμε τα πόδια μας. Δεν είχαμε όμως άλλη επιλογή.

Για λίγο στο βανάκι και κατεβαίνουμε στο πάρκινγκ του αρχαιολογικού χώρου.

Για να μπούμε σ’ αυτόν περνάμε μέσα από μια στεγασμένη αγορά με μαγαζιά αναμνηστικών και έργων τέχνης.

Μπροστά μας μια σκάλα και στο βάθος, αριστερά ένας τοίχος με διαδοχικές καμάρες και μια εντυπωσιακή θριαμβική αψίδα. 

Πριν μπούμε όμως ας πούμε λίγα για την πόλη από στοιχεία που βρήκα στο ίντερνετ.

Αν και στην περιοχή υπάρχουν αρχαιολογικά ευρήματα της ίδιας εποχής με το Αμμάν (Νεολιθικά και εποχής του Χαλκού), η πόλη φαίνεται να ιδρύθηκε από τον Αλέξανδρο και τον στρατηγό του Περδίκκα, που φέρεται να εγκατέστησε εκεί ηλικιωμένους Μακεδόνες στρατιώτες την άνοιξη του 331 π.Χ. όταν επέστρεφε από την Αίγυπτο, στο δρόμο του για τη Μεσοποταμία.

Το όνομα Αντιόχεια η επί Χρυσορρόη, με το οποίο ήταν γνωστή παραπέμπει σε μεταγενέστερη αλλαγή της εποχής των επιγόνων.

Τα χρόνια αυτά η πόλη άκμασε και η ακμή αυτή έγινε ακόμα μεγαλύτερη μετά τη Ρωμαϊκή κατάληψη το 63 π.Χ. Η πόλη έγινε μέρος της Ρωμαϊκής Δεκαπόλεως μαζί με τη Φιλαδέλφεια (Αμμάν) και η σταθερότητα και ειρήνη, που εξασφάλισαν οι Ρωμαίοι της επέτρεψαν να γίνει μεγάλη και τρανή. Η Γέρασα θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους και πιο καλά διατηρημένους χώρους της ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής στον κόσμο εκτός Ιταλίας. Αναφέρεται συχνά ως η "Πομπηία της Μέσης Ανατολής", αναφερόμενη στο μέγεθός της, την έκταση της ανασκαφής και το επίπεδο συντήρησης. Το πλήθος και η μεγαλοπρέπεια των ερειπίων των κτισμάτων που βλέπουμε σήμερα βεβαιώνει του λόγου το αληθές.

Αν και η ιστορία της πόλης στη συνέχεια ήταν ταραχώδης και πέρασε από πολλά χέρια, τα ρωμαϊκά και βυζαντινά ερείπια δείχνουν, πως σε αυτή την ιστορική περίοδο είχε τη μεγάλη της ακμή.

Ανεβήκαμε τη σκάλα και φτάσαμε στην Αψίδα του Αδριανού, που χτίστηκε για να γιορτάσει την επίσκεψή του αυτοκράτορα, όταν αυτός επισκέφθηκε την πόλη το 129-130 μ.Χ.

Πίσω της ξεκινά ένας δρόμος,

που στα αριστερά έχει μια σειρά καταστήματα,

κάποια με ψηφιδωτό δάπεδο. Από μια πόρτα, ανάμεσά τους,

περνάμε αριστερά και βρισκόμαστε μέσα στον Ιππόδρομο. Ο τοίχος με τις καμάρες, που είχαμε δει στην αρχή, είναι ο νότιος τοίχος του,

ενώ τα καταστήματα στεγάζονταν κάτω από τις κερκίδες του.

Ξανά πίσω στο δρόμο και πάμε προς τη Νότια Πύλη της πόλης και είσοδο στον αρχαιολογικό χώρο.

Από μακριά βλέπαμε το οβάλ Forum (την αγορά της πόλης) και τη σειρά των κιόνων της αρχαίας ρωμαϊκής οδού Cardo.

Μπαίνοντας στον αρχαιολογικό χώρο βρεθήκαμε στην εντυπωσιακή οβάλ αγορά της πόλης με του Ιωνικούς κίονες γύρω-γύρω. Πόσο εντυπωσιακή! Εμείς δεν συνεχίσαμε προς την Cardo, αλλά στρίψαμε αριστερά και αρχίσαμε να ανηφορίζουμε.

Ψηλά βλέπαμε το Ναό του Δία (1^ος αι. π.Χ. με αρκετές μεταγενέστερες τροποποιήσεις και προσθήκες) και δίπλα το Νότιο Θέατρο (Δομιτιανός 90 μ.Χ.), που χώραγε περίπου 5000 θεατές.

Εκεί φτάσαμε, μπήκαμε στο θέατρο και χαζέψαμε το πολύ όμορφο κτίσμα,

τους μουσικούς με τη γκάϊντα και το νταούλι, που φορούσαν την παραδοσιακή τους στολή και τον κόσμο, που ήταν αρκετός.

Στη βάση του κοίλου είδαμε επιγραφές στα Ελληνικά,

ενώ στη βάση της εντυπωσιακής σκηνής

είχε ναόσχημες κόγχες.

Βγήκαμε και συνεχίσαμε βόρεια, παράλληλα με την Cardo, έχοντας πανοραμική θέα της, μαζί με την αγορά, μια εξαιρετική «καρτποσταλική» εικόνα. 

Περάσαμε τη μία από τις δύο Decumanus (την οδό που με προσανατολισμό ανατολή-δύση κόβει κάθετα την Cardo) και ανεβήκαμε λίγο ακόμα για να φτάσουμε στα ερείπια του βυζαντινού ναού των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου (7^ος αι.) και στη συνέχεια στις Τρεις Εκκλησίες

με τον Ναό των Κοσμά και Δαμιανού με το πολύ ενδιαφέρον μωσαϊκό (6^ος αι.).

Συνεχίζοντας προς τα βόρεια, περάσαμε τις κολώνες που σχημάτιζαν τον Καθεδρικό και φτάσαμε στο Ιερό της Άρτεμης. 

Προστάτιδα της πόλης η Άρτεμη είχε εδώ ένα μεγαλοπρεπή και τεραστίων διαστάσεων ναό, που χτίστηκε στα μέσα του 2^ου αι.

Η θέα από εκεί ψηλά προς τα προπύλαια του ναού και την πόλη απέναντι είναι εξίσου εντυπωσιακή.

Από εκεί πήραμε την κατηφόρα. Αφήσαμε αριστερά μας το βόρειο θέατρο

και φτάσαμε στο ύψος του βόρειου Τετράπυλου, βλέποντας στο βάθος αριστερά το Πρόπυλο.

Εκεί συναντήσαμε την Cardo και στρίψαμε προς τα νότια ακολουθώντας το λιθόστρωτο της

με τους κορινθιακούς κίονες δεξιά και αριστερά. Πραγματικά είναι μοναδική εμπειρία να περπατάς στα χνάρια των αρχαίων κατοίκων της πόλης.

Περάσαμε από τα Προπύλαια του Ναού της Άρτεμης και μετά από λίγο φτάσαμε στην Αγορά.

Ο ήλιος πήγαινε προς τη δύση του όταν βγήκαμε από τον αρχαιολογικό χώρο ψόφιοι στην κούραση. 

Δυο ώρες μετά τρώγαμε όλοι μαζί το βραδινό μας στο ξενοδοχείο και νωρίς πήγαμε στο δωμάτιο.

Εκεί τελείωσε η πρώτη μέρα στην Ιορδανία, με πληθώρα εικόνων της πλούσιας ιστορίας αυτής της χώρας της Μέσης Ανατολής. Αλλά βέβαια, μόλις είχαμε αρχίσει. Μας περίμεναν ακόμα πολλά και θαυμαστά.

Το ταξίδι συνεχίζεται Κάστρα, χάνια και παλάτια στην Ανατολική έρημο!

Θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλιά σας