Πλίνθοι, κέραμοι και τα Ζερέλια!

Δεκαήμερο στη Μαγνησία, μέρος 3ο

(συνέχεια από Στο Πήλιο, στην Αργαλαστή...και όχι μόνο! 2)

15-16 Ιουλίου 2020

Τετάρτη 15 Ιουλίου

Το πρωί κάναμε το τελευταίο μπάνιο στο Πήλιο, φάγαμε πρωινό, πληρώσαμε, φορτώσαμε και ξεκινήσαμε γύρω στις 12.00 για Βόλο.

Λίγες μέρες πριν, ο Δημήτρης είχε την ιδέα να μείνουμε 1-2 νύχτες στο Βόλο, να πάμε σε κανένα τσιπουράδικο. Συμφώνησα γιατί ήθελα να πάω στη Μακρινίτσα, που είχα να πάω από το 1986 και ήθελα να δω ένα μουσείο στην πόλη. 

Το Υπέροχο Αρχαιολογικό το είχα δει 2 φορές στο παρελθόν.

Αυτή τη φορά ήθελα να δω το Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Ν. & Σ. Τσαλαπάτα.

Για το Βόλο λοιπόν, όπου είχαμε κλείσει να μείνουμε μία νύχτα. Στα Καλά Νερά κάτσαμε για φαΐ. Δροσιά, δίπλα στη θάλασσα, ήταν ότι έπρεπε.

Μιας και στο ξενοδοχείο έπρεπε να κάνουμε check in μετά τις 3 το μεσημέρι, φεύγοντας από τα Καλά Νερά πήγαμε κατευθείαν στο μουσείο.

Παρκάραμε στο πάρκινγκ του μουσείου, πήραμε τα εισιτήριά μας και μπήκαμε.

Για το μουσείο αντιγράφω από την επίσημη ιστοσελίδα του:

«Το Μουσείο

Το Μουσείο στεγάζεται στο παλιό Εργοστάσιο Πλινθοκεραμοποιίας Νικολάου & Σπυρίδωνος Τσαλαπάτα, στον Βόλο. Παρουσιάζει την καθημερινή ζωή στο εργοστάσιο, καθώς και όλα τα στάδια της παραγωγής διαφορετικών τύπων τούβλων και κεραμιδιών. Στόχος του είναι αναδείξει την ιστορική ταυτότητα της πόλης του Βόλου και να συμβάλει στη διάσωση και την προβολή της βιομηχανικής κληρονομιάς της.

Τι θα δείτε;

Το Εργοστάσιο Πλινθοκεραμοποιίας Ν. & Σ. Τσαλαπάτα ήταν ένα από τα μεγαλύτερα του είδους του. Τα εργαστήρια και οι βιομηχανικοί χώροι έχουν αναστηλωθεί και αποτελούν σήμερα σπάνιο δείγμα διασωζόμενου βιομηχανικού συγκροτήματος στον ελληνικό χώρο.

Στις εγκαταστάσεις του εργοστασίου, η παραγωγική διαδικασία έχει ανασυντεθεί βήμα προς βήμα: βαγονέτα, δεξαμενές αργίλου, τριβεία, πρέσες, κοπτήρες, ξηραντήρια,

η επιβλητική κάμινος Hoffmann, καθώς και τελικά προϊόντα, τούβλα και κεραμίδια διαφόρων τύπων. Έτσι, το Εργοστάσιο Τσαλαπάτα «λειτουργεί» ξανά, ζωντανεύοντας:

·     Όλα τα στάδια της παραγωγής πλίνθων και κεράμων

·     Την καθημερινή ζωή των εργατών που δούλευαν στο εργοστάσιο

Η γνωριμία σας με την πλινθοκεραμοποιία γίνεται πιο άμεση με τις μακέτες και το πλούσιο εποπτικό υλικό που διαθέτει το Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Ν. & Σ. Τσαλαπάτα.»

Η επίσκεψη στο εργοστάσιο, που ιδρύθηκε το 1926 και διέκοψε τη λειτουργία του οριστικά το 1975, ξεκινά από τα τριβεία,

παλιά

και νέα

και στη συνέχεια ανεβαίνουμε τη ράμπα προς το πατάρι του μύλου. Από αυτή τη ράμπα ανέβαινε ο άργιλος για να πέσει στον μύλο, για την παραγωγή του πηλού. Αρχικά ανέβαινε με βαγονέτα που τραβούσαν συρματόσκοινα και στη συνέχεια με ιμάντα. Στο πατάρι πάνω από τον μύλο, το πάτωμα σε ένα μέρος του είναι γυάλινο και φαίνεται ο μύλος, από κάτω.

Κατεβήκαμε πάλι κάτω και περάσαμε στο λεβητοστάσιο, όπου τρεις ατμοκίνητοι λέβητες,

με τη βοήθεια ιμάντων, δίνουν κίνηση στα διάφορα μηχανήματα παραγωγής, που βρίσκονται στη διπλανή αίθουσα.

Τούβλα

και κεραμίδια διαφόρων τύπων, αλλά και κάποια κορυφοκέραμα, ήταν τα προϊόντα

που πήγαιναν στη συνέχεια στα ξηραντήρια.

Οι ξύλινες «καμινάδες», σήμα κατατεθέν του εργοστασίου, στην πραγματικότητα εξυπηρετούσαν στην ξήρανση, επιτρέποντας στην υγρασία των προϊόντων να φύγει στην ατμόσφαιρα.

Στη συνέχεια τα ξεραμένα προϊόντα

οδηγούνταν στην ελλειψοειδή κάμινο,

όπου στοιβάζονταν με ειδικό τρόπο, έτσι ώστε ο αέρας να βοηθά στη μέγιστη απόδοση του καμινιού.

Μέσα στο ξηραντήριο είδαμε ένα πιάνο, που κάποιος δώρισε στο μουσείο και χρησιμοποιείται σε κάποιες εκδηλώσεις που γίνονται εκεί.

Ακόμα είδαμε το έργο της Βασιλικής Πέρκα «Γλάροι», από χρωματισμένο πηλό, του 2018.

Από το ξηραντήριο περάσαμε στο διάδρομο που είναι ανάμεσα σε αυτό και την κάμινο

για να μπούμε στο εσωτερικό της.

Από την κάμινο βγήκαμε, από άλλη έξοδο, έξω από τα κτίρια, στον υπαίθριο χώρο.

Σωροί από κάρβουνα περίμεναν να γίνουν σκόνη και να τροφοδοτήσουν την κάμινο, ενώ σε κάποια υπόστεγα βρίσκονται διάφορα εργαλεία.

Μια ατμομηχανή, τύπου Ντεκοβίλ και μικρά βαγονάκια εξυπηρετούσαν την μεταφορά του χώματος από τις γύρω περιοχές στο εργοστάσιο. Το μικρό αυτό τρένο, με τη στενή γραμμή, φτιάχτηκε γι αυτόν, ακριβώς, το σκοπό.

Εκεί τελείωσε η επίσκεψή μας στο μουσείο. Ένα μουσείο ξεχωριστό και πολύ ενδιαφέρον.

Πήγαμε στο ξενοδοχείο, κάναμε check in και ανεβήκαμε στο δωμάτιο. Η Σοφία ξάπλωσε και εγώ αφού χαλάρωσα λίγο, βγήκα για μια μικρή βόλτα γύρω από το ξενοδοχείο.

Η πρώτη μου φωτογραφική στάση ήταν ο Σιδηροδρομικός Σταθμός της πόλης. Έχω δει πολλούς από τους σταθμούς του ΟΣΕ σε όλη τη χώρα. Όλοι είναι από γραφικοί ως πολύ όμορφοι, όμως ο σταθμός στον Βόλο είναι μοναδικός. Τον είχα δει τα Χριστούγεννα του 1996 και είχα μείνει με το στόμα ανοικτό. Δεν πίστευα στα μάτια μου. Και μιας και δεν έχει αλλάξει τίποτα εκεί, και οι σημερινές εικόνες είναι το ίδιο υπέροχες.

Όμορφος είναι και από τη μεριά των γραμμών.

Ένα παλιό μηχάνημα, που εκτίθεται στο χώρο του, προσθέτει στις υπέροχες εικόνες.

Στον ευρύτερο χώρο του σταθμού υπάρχει και το Ηρώο της Αθηνάς, ένα γλυπτό που χρονολογείται τη δεκαετία του 1880 για να θυμίζει την απελευθέρωση της Θεσσαλίας και το οποίο συνδέθηκε με τα εγκαίνια του θεσσαλικού σιδηροδρόμου.

Επόμενη στάση ο κυκλικός κόμβος, εκεί κοντά

και η πλατεία Ρήγα Φεραίου

με το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης, έργο του γλύπτη Άγγελου Βλάσση (2006).

Γύρισα και ξάπλωσα για λίγο. Σηκωθήκαμε το απόγευμα και συνεννοηθήκαμε με τους άλλους να ανέβουμε στη Μακρινίτσα για φαΐ. 

Σουρούπωνε σαν αρχίσαμε να σκαρφαλώνουμε στο βουνό και να περνάμε μέσα από τα πρώτα Πηλιορείτικα χωριά.

Σε λίγο είδαμε απέναντί μας τη Μακρινίτσα. Τι χωριό!!

Στη Μακρινίτσα πήγαμε το 1986, την πρώτη φορά που πήγαμε στο Πήλιο και από τότε δεν ξαναπήγαμε. Από τότε όλα έχουν αλλάξει.

Όλα εκτός της ομορφιάς του χωριού.

Έχει γίνει πολύ τουριστικό

αλλά η γραφικότητα είναι δεδομένη.

Αφήσαμε το αυτοκίνητο στο πάρκινγκ και ακολουθώντας το πλακόστρωτο φτάσαμε στην πλατεία.

Τι πλατεία είναι αυτή! Τα πλατάνια χαρίζουν τη σκιά και τη δροσιά τους σε όλη της την έκταση.

Στη βόρεια άκρη της είναι η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη,

με το λιτό εσωτερικό

και η μαρμάρινη βρύση,

ενώ από τη νότια πλευρά της η θέα προς τον Βόλο και τον Παγασητικό δικαιολογεί απόλυτα το χαρακτηρισμό «το μπαλκόνι του Πηλίου».

Όταν μπαίναμε στην πλατεία είδαμε τη βρύση από τα πλάγια. Μου θύμισε έντονα τη βρύση στην κεντρική πλατεία της παλιάς πόλης του Σαράγιεβο. Βλέποντάς την όμως από μπροστά, μου θύμιζε τις εντυπωσιακές κρήνες της Κωνσταντινούπολης.

Δίπλα στην εκκλησία είναι το καφενείο «Ο Θεόφιλος»,

στο τοίχο του οποίου είναι η μεγάλη τοιχογραφία του Θεόφιλου με τίτλο «Μάχη στην Κρύα Βρύση» (1910).

Από την πλατεία καλντερίμια οδηγούν στις γειτονιές του χωριού.

Είχε αρχίσει να σκοτεινιάζει και να ανάβουν τα φώτα.

Η εκκλησία,

η βρύση

και η ίδια η πλατεία άρχισαν να παίρνουν άλλη όψη.

Κάτσαμε για φαγητό,

έχοντας θέα προς το Βόλο,

που φωτισμένος έμοιαζε στολισμένος γιορτινά

και προς τις γύρω γειτονιές. 

Απολαύσαμε δροσιά και θέα, αλλά όχι φαΐ (ήταν από μέτριο ως χάλια).

Φτάνοντας στο πάρκινγκ είδα τη βρύση. Μια εικόνα, που ήταν ότι καλύτερο για φινάλε ενός υπέροχου ταξιδιού στο αγαπημένο Πήλιο.

Ανεβαίνοντας στη Μακρινίτσα με το αυτοκίνητο

Πέμπτη 16 Ιουλίου (επιστροφή)

Όταν πριν λίγες μέρες πήγαμε στη Ζαγορά να δούμε τους φίλους μας, ο Β. μου μίλησε για τα Ζερέλια. Δύο μικρές, στρογγυλές λίμνες, πολύ κοντά στον Αλμυρό.

Μετά το πρωινό, πληρώσαμε και φορτώσαμε. Η υπόλοιπη παρέα είχε αποφασίσει βόλτα στα τσιπουράδικα της παραλίας με τη σχετική τσιπουροκατάνυξη. Εγώ όταν οδηγώ δεν πίνω (με ελάχιστες εξαιρέσεις και πολύ λίγο) και έτσι η πρότασή τους απορρίφθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα. Είχαμε να κάνουμε και τη μεγαλύτερη διαδρομή απ’ όλους, μου είχε καρφωθεί και η ιδέα των Ζερελίων, οπότε τους αποχαιρετήσαμε και ξεκινήσαμε.

Βγήκαμε στην εθνική και λίγα χιλιόμετρα μετά ξαναβγήκαμε στην έξοδο για Αλμυρό. Η πόλη του Αλμυρού έχει μεγάλη ιστορία. Δεν ξέρω πως ήταν πριν το 1980, αλλά με την πλήρη ανοικοδόμηση, μετά τον καταστροφικό σεισμό που έγινε τότε, η εικόνα της πόλης που περάσαμε, ήταν εντελώς αδιάφορη. Ακολουθώντας τις πινακίδες, μετά από 4χμ φτάσαμε.

Περιβαλλοντικό και Πολιτισμικό Πάρκο «Λίμνες-Μαγούλα Ζερέλια Δήμου Αλμυρού», που αποτελείται από τις δύο λίμνες και στο ύψωμα τα ερείπια του προϊστορικού οικισμού «Μαγούλα Ζερέλια».

Οι λίμνες απέχουν μεταξύ τους περίπου 250μ.

η μικρή είναι στα ανατολικά, έχει διάμετρο 160μ και βάθος 8μ,

ενώ η μεγάλη που είναι στα δυτικά έχει διάμετρο 240μ και βάθος 10μ. 
Ο χώρος είναι αρκετά αξιοποιημένος αλλά…. Στα νότια της μικρής λίμνης έχει χτιστεί ένα κτιριακό συγκρότημα, που αν και είναι επενδυμένο με πέτρα, θυμίζει τσιμεντοκατασκευή κακής αισθητικής που την πνίγουν τα αγριόχορτα. Υποτίθεται πως φτιάχτηκε σαν κέντρο περιβαλλοντικής ενημέρωσης, κέντρο υποδοχής και ενημέρωσης και αναψυκτήριο. Όλα αυτά θεόκλειστα. Ψυχή ένα γύρω! Γύρω από τις λίμνες έχουν κατασκευαστεί ξύλινα παρατηρητήρια. Σε κάποιο που ανέβηκα τα βάτα έχουν καταλάβει τα σκαλιά, αν και δίπλα ο κάδος των απορριμμάτων είχε καινούρια σακούλα. Όλα αυτά δείχνουν πως μια στοιχειώδη φροντίδα υπάρχει, αλλά ταυτόχρονα και μια εγκατάλειψη, για να επαληθευτεί για άλλη μια φορά ο ποιητής, που είπε: «όπου κι αν ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει».

Παλιότερα θεωρήθηκε πως οι λίμνες δημιουργήθηκαν από ηφαιστειακή δραστηριότητα ή από κατακρήμνιση οροφής σπηλαίων. Οι σύγχρονες έρευνες δείχνουν πως πρόκειται για λίμνες που δημιουργήθηκαν από πρόσκρουση μετεωριτών, φαινόμενο πολύ σπάνιο (περισσότερες πληροφορίες εδώ).

Αποτελούν σημαντικό βιότοπο, με πλούσια χλωρίδα και πανίδα (κυρίως πουλιά). Αν και δεν είδαμε πουλιά, τα ακούγαμε μέσα στις καλαμιές.

Έβγαλα αρκετές φωτογραφίες από διάφορα σημεία του χώρου και ξεκινήσαμε για την επιστροφή.

Κάπου στην εθνική κάτσαμε να τσιμπήσουμε κάτι και στην Χαλκίδα μπήκαμε στην Εύβοια για να πάμε στην Κάρυστο. Άλλη μια στάση στη δροσιά της πλατείας των Στύρων για καφέ και το απόγευμα φτάσαμε.

Άλλο ένα ταξίδι έφτασε στο τέλος του. Ένα ταξίδι στα πάτρια, σε μέρη γνωστά και αγαπημένα.

Αγαπώ την Ελλάδα πάρα πολύ και σχεδόν πάντα τα μέρη που πάω μου αρέσουν, περισσότερο ή λιγότερο. Αν και δεν έχω κάποια σχέση με το Πήλιο, το θεωρώ ίσως το ομορφότερο μέρος της χώρας μας. Βουνό, (και τι βουνό!) θάλασσα με υπέροχες παραλίες στο Αιγαίο και τον Παγασητικό, μοναδικής ποικιλίας, πυκνή βλάστηση, και καταπληκτικής αρχιτεκτονικής χωριά. Να γιατί αυτή η προτίμηση. 
Η συνάντηση με τους παλιούς και η γνωριμία με τους νέους μας φίλους απογείωσε αυτό το ταξίδι, κάνοντάς το, απλά ΥΠΕΡΟΧΟ.

Με το καλό στο επόμενο ταξίδι μας, όπου κι αν είναι αυτό!

Θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλιά σας