Πόρτο, γλυκό σαν το κρασί του! Α΄

 Στη γη των μεγάλων θαλασσοπόρων!

Ταξίδι στην Πορτογαλία 2018. Μέρος 4^ο.

(Συνέχεια από Εκεί που γεννήθηκε η Πορτογαλία!)

 

26 Απριλίου 2018

 

Μετά το πρωινό μας, η Μαριάννα έφυγε να συναντήσει μια φίλη της ντόπια κι εμείς πήραμε το αυτοκίνητο και παρκάραμε κάπου στο κέντρο,

κοντά στην πλατεία Praça de Dom João I.

Και εκεί ξεκινήσανε οι πρώτες εικόνες της υπέροχης πόλης, όπως αυτές με τα παλιομοδίτικα τραμ.

Λίγο πιο κάτω μπήκαμε στο Café A Brasileira (συνονόματο αυτού της Braga), του 1903. Υπέροχο το εξωτερικό του,

ακόμα πιο εντυπωσιακό το εσωτερικό και ο καφές και τα pasteis de nata πρώτης ποιότητας.

Αφού απολαύσαμε τον καφέ και τα γλυκάκια μας, σηκωθήκαμε και τραβήξαμε προς

τον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό São Bento (estação ferroviária de São Bento).

Η εικόνα με το σταθμό αριστερά και στο βάθος, στην κορυφή του λόφου τον καθεδρικό, σαν φρούριο, μοναδική.

Στη θέση του σταθμού υπήρχε το Μοναστήρι του Αγίου Βενέδικτου (Mosteiro de São Bento de Avé-Maria) του 16^ου αι, που όμως μια σειρά καταστροφών είχε σαν αποτέλεσμα να γκρεμιστεί τελικά το 1892. Στη θέση του αποφασίστηκε να χτιστεί ο σταθμός της πόλης. Άρχισε να χτίζεται το 1904 και το 1916 ολοκληρώθηκε η κατασκευή των εξαιρετικών παραστάσεων azulejos, οπότε και εγκαινιάστηκε ο σταθμός.

Η είσοδος του σταθμού με τα azulejos είναι συγκλονιστική.

Οι παραστάσεις είναι τόσο εντυπωσιακές που δεν θα μου έκανε εντύπωση αν μάθαινα πως πολλοί επιβάτες έχαναν εξ’ αιτίας τους το τρένο τους. Είναι να μη χαζεύεις;

Οι παραστάσεις με τα μπλε azulejos παριστούν ιστορικές στιγμές της χώρας

ή σκηνές της καθημερινότητας, όπως γιορτές,

λιτανείες,

αγροτικές δουλειές, συναθροίσεις κλπ.

Στη λωρίδα ψηλά, με τα έγχρωμα azulejos, που φέρνει ένα γύρω το χώρο,

παρουσιάζονται σκηνές με ανθρώπους από τις διάφορες περιοχές της χώρας.

Ο χώρος των αποβάθρων είναι κι αυτός πολύ ενδιαφέρον.

Βγήκαμε, χαζέψαμε τις εικόνες γύρω και πήραμε την ανηφόρα για να πάμε να δούμε τον καθεδρικό.

Πριν όμως, ας πάρουμε μιαν ανάσα, κάνοντας μια βουτιά στην ιστορία της πόλης.

Αν και υπάρχουν διάσπαρτα ίχνη κατοίκησης από το 300π.Χ. σαν Πρωτο-Κέλτικος και Κέλτικος οικισμός, ουσιαστικά είναι στα χρόνια των Ρωμαίων που δημιουργείται ένα λιμάνι, στο σημείο που ο ποταμός Douro εκβάλει στον Ατλαντικό. Το λιμάνι αυτό είναι ανάμεσα σε αυτά της Olissipona (σημερινή Λισαβόνα) και της Bracara Augusta (σημερινή Braga). Ο οικισμός αυτός είναι ο Portus Cale.

Το Πόρτο κατακτήθηκε από τους Μαυριτανούς κατά την εισβολή τους στην Ιβηρική το 711 μ.Χ. Το 868 η κυριαρχία της πόλης πέρασε στον χριστιανό στρατιωτικό Vímara Peres, ο οποίος ίδρυσε την πρώτη κομητεία της Πορτογαλίας (Condado de Portucale). Από τον όρο Portucale προήλθε και το όνομα της χώρας Portugal.

(Ο Vímara Peres ίδρυσε λίγο πιο βόρεια την πόλη Βιμαράνις, που θα αλλάξει διαδοχικά το όνομά της σε Γκιμαράνις και Γκιμαράες. Εκεί θα πεθάνει ο ιδρυτής της και 1^ος Κόμης της Πορτογαλίας, το 873 και θα γίνει η γενέτειρα της χώρας 2 αιώνες αργότερα).

Από τον 13^ο αι το κρασί που παράγεται στην κοιλάδα του Douro μεταφερόταν στο Πόρτο με τις επίπεδες ιστιοφόρες βάρκες (barcos rabelos). Το κρασί παίρνει το όνομα Vinho do Porto και καθορίζει τη ζωή και την οικονομία της πόλης. Τον 18^ο αι, αγγλικές εταιρείες «εισβάλουν» στο χώρο του κρασιού και με την πάροδο του χρόνου κυριαρχούν. Ο 19^ος αι χαρακτηρίζεται από ξεσηκωμούς και επαναστάσεις κατά των Άγγλων αλλά και κατά της απόλυτης μοναρχίας, που τελικά το 1910 οδήγησε στην ίδρυση της Πορτογαλικής Δημοκρατίας. Από εκεί και πέρα ακολουθεί την τύχη της χώρας με την αστάθεια, τον πόλεμο και τα πραξικοπήματα, τη μακροβιότερη δικτατορία της Ευρώπης, αυτή του Σαλαζάρ (1926-1974), την επανάσταση των γαρυφάλλων και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας το 1974.

Φτάνοντας στο λόφο, όπου κυριαρχεί ο καθεδρικός της πόλης,

μας προϋπαντεί το άγαλμα του Vímara Peres και περνώντας το στενό πέρασμα ανάμεσα στο ναό και ένα σύγχρονο πυργοειδές κτίριο

φτάσαμε στην πλατεία που είναι μπροστά από το ναό.

Σε αυτήν βλέπουν ο ναός

και το επισκοπικό μέγαρο.

Από εκεί έχει κανείς υπέροχη θέα προς τις κεραμιδένιες στέγες της πόλης.

Μπήκαμε να δούμε το ναό, που είναι πολύ εντυπωσιακός

με τα υπέροχα παρεκκλήσια και εικονοστάσια.

Σύμφωνα με την ενημερωτική επιγραφή που βρίσκεται απ’ έξω, ο ναός φτιάχτηκε τον 12^ο αι σε Ρωμανικό ρυθμό, αλλά υπέστη πολλές αλλαγές, κυρίως στα Γοτθικά χρόνια και τον 18^ο αι.

Βγαίνοντας απολαύσαμε για λίγο τις εικόνες ένα γύρω και τους ήχους της τρομπέτας, που απλώνονταν γύρω,

μιας και εκεί, στην πλατεία, ένας τρομπετίστας ξεδίπλωνε την τέχνη του προς τέρψη των επισκεπτών και βέβαια έναντι κάποιου μικρού φιλοδωρήματος.

Κατηφορίσαμε μέχρι τον κεντρικό,

που έρχεται από τον σταθμό των τρένων, τον προσπεράσαμε και συνεχίσαμε μέχρι άλλη μια σπουδαία εκκλησία.

Την εκκλησία της Αγίας Κλάρας. Ο ναός αυτός είναι του 15^ου αι, αλλά και αυτός υπέστη αλλαγές και κυρίως τον 18^ο αι, όταν όλο το εσωτερικό αντικαταστάθηκε από εντυπωσιακά ξυλόγλυπτα, που αποτελούν, ίσως το σημαντικότερο δείγμα της Σχολής Ξυλογλυπτικής του Πόρτο.

Όταν φτάσαμε γίνονταν έργα στον εξωτερικό χώρο, μπήκαμε να δούμε και εκεί μάθαμε πως απαγορεύονταν η φωτογράφηση.

Μια λαθραία φωτογραφία και λίγες σκηνές στο βίντεο επιβεβαιώνουν την υψηλή ποιότητα των έργων μέσα σε αυτή την ξεχωριστή εκκλησία. 

(και στο YouTube https://www.youtube.com/watch?v=oRrCgnwmZaI)

Βγήκαμε και γυρίσαμε προς τα πίσω.

Περάσαμε από τον σταθμό και αμέσως στρίψαμε αριστερά

για να βρεθούμε στην πλατεία ελευθερίας, που προς τα βόρεια ενώνεται με την πλατεία του Δημαρχείου, την πλατεία που είχαμε δει και είχαμε κάτσει για φαγητό το σούρουπο της προ-προηγούμενης μέρας, που μόλις είχαμε φτάσει στην πόλη.

Στην κάτω μεριά της πλατείας Ελευθερίας, αριστερά στο βάθος φαίνεται η πρόσοψη μιας ακόμα εντυπωσιακής εκκλησίας, της μπαρόκ Igreja dos Clérigos, του 18^ου αι, με την ιδιόμορφη ελλειπτική κάτοψη και τον εντυπωσιακό πύργο-καμπαναριό, στο πίσω μέρος.

Μέσα στην πλατεία υπάρχει εκτός των άλλων ένα όμορφο σιντριβάνι-μνημείο για τα νιάτα, το «γυμνό κορίτσι» (Fonte da Juventude Menina Nua), έργο του Henrique Moreira, του 1929.

Περπατήσαμε στην πλατεία

μέχρι το Δημαρχείο

και ξανακατεβήκαμε μέχρι το άγαλμα σύμβολο της πόλης, το O Porto. Ένας στρατιώτης από γρανίτη, με δόρυ και ασπίδα, που φτιάχτηκε το 1818.

Μέσα από τα στενάκια κινηθήκαμε προς τα ανατολικά για να πάμε στον επόμενο προορισμό μας.

Βγήκαμε στη Rua das Carmelitas, όπου βρίσκεται ένα βιβλιοπωλείο αλλιώτικο από τα άλλα.

Το Βιβλιοπωλείο Lello (Livraria Lello), γνωστό και σαν το βιβλιοπωλείο του Harry Potter, μιας και στάθηκε έμπνευση για τη συγγραφέα του βιβλίου.

Είναι ένα διώροφο κτίσμα νεογοτθικού ρυθμού με στοιχεία αρ νουβό, που άνοιξε τις πόρτες του το 1906.

Το εσωτερικό του είναι εξαιρετικά εντυπωσιακό με την κόκκινη σκάλα που οδηγεί στον 1^ο όροφο,

τη βιτρό οροφή

και τις ξύλινες βιβλιοθήκες του.

Στην πραγματικότητα είναι περισσότερο ένα «μουσείο» παρά βιβλιοπωλείο με την τρέχουσα έννοια. Γι αυτό και περιμένεις στην ουρά για να προμηθευτείς το εισιτήριο των 5,00 €, το οποίο μπορείς να το εξαργυρώσεις αν αγοράσεις κάτι όταν μπεις μέσα. Και είναι μέγα το πλήθος των επισκεπτών. Και πιστέψτε με, αξίζει τον κόπο και το κόστος. Δύσκολα μπορεί να ξαναδείς κάτι παρόμοιο σε όλο τον κόσμο. Υπάρχουν κι άλλα εντυπωσιακά βιβλιοπωλεία σε διάφορες χώρες, αλλά ένα είναι το Livraria Lello. Μην το χάσετε αν βρεθείτε στο Πόρτο.

Και στη δική μας στην παρέα είχαμε «αποστάτες» που είχαν κάτσει για καφέ απέναντι. Εκεί πήγαμε κι εμείς όταν βγήκαμε. Κάτσαμε για καφέ χαζεύοντας ένα γύρω.

Πίσω μας είναι η Praça de Lisboa, μια πλατεία με πράσινο, πολλά μαγαζιά και φόντο τον πύργο-καμπαναριό της Igreja dos Clérigos.

Δίπλα μας είναι η πλατεία Praça de Carlos Alberto. Στην πλατεία αυτή βλέπει μια εκκλησία. Ή μήπως δύο εκκλησίες;

Ναι είναι δύο οι εκκλησίες και χωρίζονται από ένα σπίτι πλάτους 1μ (!!!!). Όσο ένας διάδρομος. Και όμως αυτό το «σπίτι-διάδρομος» κατοικούνταν μέχρι τη δεκαετία του 1980.

Οι δύο εκκλησίες είναι Igreja dos Carmelitas ή Igreja dos Carmelitas Descalços, αριστερά και Igreja do Carmo ή Igreja da Venerável Ordem Terceira de Nossa Senhora do Carmo, δεξιά.

Η εκκλησία των Καρμελιτών χτίστηκε το 1^ο μισό του 17^ου αι, όταν και ολοκληρώθηκε εξωτερικά και εσωτερικά, ενώ αυτή του Carmo, ένα αιώνα αργότερα σε ρυθμό μπαρόκ/ροκοκό.

Το εσωτερικό της έχει εντυπωσιακά παρεκκλήσια με θέματα από τα πάθη.

Αυτό όμως που εντυπωσιάζει είναι ο ανατολικός εξωτερικός τοίχος που καλύπτεται από συνθέσεις azulejos, που δείχνουν σκηνές που παραπέμπουν στην ίδρυση του τάγματος των Καρμελιτών και στο όρος Κάρμελ

και διάφορα διακοσμητικά μοτίβα. Φτιάχτηκαν το 1912 στη Vila Nova de Gaia.

Πήγα μέχρι τις εκκλησίες, έβγαλα τις φωτογραφίες μου και γύρισα στους άλλους για να συνεχίσουμε τη βόλτα μας στην πόλη. 

 

(το ταξίδι συνεχίζεται Πόρτο, γλυκό σαν το κρασί του! Β΄)

θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλια σας