Οι ΜΕΤΑΞΟΤΥΠΙΕΣ του Σπύρου Παπασπύρου!

12 Ιανουαρίου 2019

Απόψε επισκέφτηκα 

την γκαλερί THE BOX, στην πλατεία Μαβίλη, στην Αθήνα,

για να δω την έκθεση του φίλου Σπύρου Παπασπύρου, με τίτλο ΜΕΤΑΞΟΤΥΠΙΕΣ.

Πρόκειται για παλιότερα, αλλά και σύγχρονα έργα του καλλιτέχνη, που τα δούλεψε ξανά και τα τύπωσε με μεταξοτυπία

σε χαρτί

και πλεξιγκλάς.

Σύγχρονη τέχνη με γεωμετρικά σχέδια και επιφάνειες,

όπου το χρώμα είναι καθαρό, χωρίς διαβαθμίσεις,

που δημιουργεί «επίπεδες» συνθέσεις,

αφήνοντας τα πασπαρτού (στις χάρτινες μεταξοτυπίες)

ή το φως και τη διαφάνεια (σε αυτές στο πλεξιγκλάς) να δημιουργήσουν μια τρίτη διάσταση, έναν όγκο.

Εξαιρετική δουλειά Σπύρο! Σε ευχαριστώ για την ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ (με την κυριολεκτική σημασία του όρου).

Αντιγράφω από την ιστοσελίδα της γκαλερί αποσπάσματα των κειμένων που υπάρχουν στον πολύ όμορφο και κατατοπιστικότατο κατάλογο της έκθεσης (ολόκληρα τα κείμενα Σπύρος Παπασπύρου – ΜΕΤΑΞΟΤΥΠΙΕΣ)

Αφορμή για να δημιουργηθούν αυτά τα έργα για την έκθεση στάθηκε ένα τηλεφώνημα κάπου στον Οκτώβριο του ΄17 από κάποιους συμφοιτητές της Φλωρεντίας για το κατά πόσο είμαι διατεθειμένος να συμμετάσχω σε μια ομαδική έκθεση στη Θεσσαλονίκη. Μιας και ο χρόνος το επέτρεπε και άλλα έργα δεν είχα είπα ναι σκεπτόμενος να μεταφέρω με μεταξοτυπία σε πλεξιγκλάς ένα έργο που είχα φτιάξει το 1977 στη Φλωρεντία με ακριλικό.

Η έκθεση πραγματοποιήθηκε τελικά στη Δημοτική Πινακοθήκη της Θεσσαλονίκης από τις 10 Μαρτίου έως τις 27 Απριλίου του 2018 με τίτλο: “Κοινός Τόπος, 23 εικαστικοί από την Academia di Belli Arti στη Villa Bianca”.

Επειδή “τρώγοντας έρχεται η όρεξη” συνέχισα να δουλεύω πάνω σε παλιά έργα μου, που από τα περισσότερα σωζόταν μόνο κάποια προσχέδια και φωτογραφίες, μεταφέροντας τα με μεταξοτυπία σε χαρτί ή πλεξιγκλάς. Ταυτόχρονα δημιουργήθηκαν και κάποια καινούργια έργα, είναι εμφανής η διαφορά, εν ολίγοις από την πρώτη σύνθεση του 1973 μέχρι σήμερα τέλη του 2018, μια εικαστική πορεία 45 περίπου χρόνων.

Αυτά.

Αθήνα 5 Δεκεμβρίου 2018

Σπύρος Παπασπύρου

Χώρος και επιφάνεια

Για τον Σπύρο Παπασπύρου το χρώμα έχει μεγάλη σημασία. Οι μεταξοτυπίες του αρθρώνονται με γεωμετρικά σχήματα και επιφάνειες καθαρού χρώματος. Είναι ένας καλλιτέχνης της λεπτομέρειας, της εξαιρετικής προσοχής, της αυστηρής επεξεργασίας της αρχικής του ιδέας, των πολλών δοκιμών και προσχεδίων. Το έργο του χρειάζεται υπομονετικούς και ευαίσθητους θεατές: εκείνους που δεν θα μείνουν στην πρώτη εντύπωση, αλλά θα αναζητήσουν τις εντάσεις που δεν φαίνονται με μια ματιά, τις ισορροπίες και τις αρμονίες που υπάρχουν αλλά δεν κραυγάζουν, τους εικαστικές πειραματισμούς που, παρότι ξεκάθαροι στην έκφρασή τους, δεν προσφέρονται για γρήγορη και αδιάφορη προσέγγιση.[…..]

[….]Η επανάληψη σχημάτων με άλλο τόνο το καθένα, αλλά στο ίδιο χρώμα, μέσα από μια μελετημένη επιλογή, διαμορφώνουν εικαστικές επιφάνειες που καλούν τον θεατή να διερευνήσει τις όψεις του χώρου που δημιουργείται από την παρουσία και την απουσία τους. Το κενό, το λευκό, δεν αποτελεί μόνο υπόμνηση της υπαρκτής δισδιάστατης επιφάνειας, αλλά και δομικό στοιχείο της εικόνας. Με τον ίδιο τρόπο λειτουργούν τα κενά, σε αντίστιξη με τα πλήρη στοιχεία, στη μοντέρνα γλυπτική. Ράστερ σε σκούρους τόνους ή σε απροσδόκητα μεταλλικά ακρυλικά, δημιουργούν ένταση στις πλακάτες επιφάνειες χρώματος.

Η εκτύπωση σε plexiglass δημιουργεί μια διαφορετική συνθήκη πρόσληψης και θέασης. Οι χρωματιστές αδιάφανες επιφάνειες στο διαφανές υλικό, η τοποθέτηση του έργου σε απόσταση από τον τοίχο μέσω του πάχους των πλαισίων ή η εκτύπωση σε διαδοχικές επιφάνειες και η τοποθέτηση στον χώρο, δίνουν στα έργα μια άλλη δυναμική. Ο χώρος εμπεριέχεται λόγω της σκιάς (και όχι της φωτοσκίασης, τυπικού γνωρίσματος της ζωγραφικής παράδοσης) που δημιουργείται ανάλογα με τις κάθε φορά συνθήκες φωτισμού, αλλά και τη γωνία της παρατήρησης. Τα δισδιάστατα σχήματα αποκτούν όγκο, εφήμερο και απρόοπτο, αλλά ουσιαστικά παρόντα οπτικά. Ακόμη και ένα ομοιόχρωμο τετράγωνο σε μία συμμετρική σύνθεση, βοηθούμενο από τη βάθυνση που δημιουργεί το πασπαρτού, δημιουργεί με το φως απρόβλεπτα μικρότερα τετράγωνα και σχήματα μέσω φυσικής σκιάς στον πραγματικό χώρο.[…]

Ιωάννινα, 28 Νοεμβρίου 2018.

Αρετή Αδαμοπούλου,

Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης,

Σχολή Καλών Τεχνών,

Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Το αποτύπωμα της μνήμης

[….]Με οδηγό ένα μολυβένιο προσχέδιο, ο καλλιτέχνης μέσα σε αυστηρά γεωμετρικά σχήματα, άπλωνε  το πρώτο χρώμα, στη συνέχεια ένα δεύτερο και μετά σταματούσε. Μεταφερόταν στην κουζίνα, έπινε λίγο κρασί,  κάπνιζε μισό πακέτο τσιγάρα και καθόταν αμίλητος για ώρα σαν γνήσιος Ηπειρώτης. Μπορεί κάποια στιγμή να τον έπιαναν και τα γέλια γιατί θυμήθηκε μια λεπτομέρεια από ένα διήγημα του Νόλλα και ξαφνικά, σηκωνόταν κι ερχόταν στο δωμάτιό μου να μου πει : «Λέω να βάλω ένα μπεζάκι». Κι έτσι με τη διαδικασία αυτή, τελεσιδικούσαν σιγά-σιγά τα χρώματα  πάνω στον μουσαμά.[….]

[….]Ο Σπύρος διακρίνεται, έντονα από μια φυσική λιτότητα και μια χαρακτηριστική, δωρική εκφορά του λόγου, όπου το κάθε του σύντομο σχόλιο, αξιώνει πυκνότητα αποφθέγματος. Το ίδιο θα παρατηρήσει κανείς και στο ιδιόμορφο χιούμορ του. Αυτός ο μηχανισμός στην τελική  διατύπωση της σκέψης του, που στέκεται μονίμως απέναντι σε κάθε λογής πληθωρικότητα, αποτυπώνεται και στη ζωγραφική του.

Επιχειρώντας, κάθε φορά, με ολιγάριθμα στοιχεία και με ελάχιστες ζωγραφικές  κινήσεις να φτάσει σ’ ένα αποτέλεσμα, αυτό που θα προκύψει στο τέλος μπορεί να είναι κάτι σαν ένα εικαστικό απόφθεγμα.Κοιτάζω τις καινούργιες του συνθέσεις που αποτελούν και τον βασικό πυρήνα της έκθεσης. Μια ιδιότυπη σκακιέρα όπου το χρώμα παίζει με διαφορετικές εντάσεις μέσα στα τετράγωνα, ενώ κάποια παραμένουνε κενά. Σαν μια αποτύπωση της μνήμης , σκέφτηκα για μια  στιγμή, ενώ έγραφα αυτές τις γραμμές με την έγνοια να θυμηθώ επαρκώς και να μην παρεκτραπώ σε φαντασιακές αναπαραστάσεις. Της μνήμης με την επιλεκτικότητά της, τις διαφορετικές εντάσεις της, την αδιαφορία της, τα κενά της.

Έδεσσα 3 Δεκεμβρίου 2018

Βασίλης Παπάς

Ποιητής

Βιογραφικό

Ο Σπύρος Παπασπύρου γεννήθηκε στις 11 Μαρτίου του 1954 στα Ιωάννινα. Σπούδασε στον “Α.Τ.Ο.” (Σχολές Δοξιάδη) Συντήρηση – Αντιγραφή Έργων Τέχνης (1973 – 1975). Από το 1975 έως το 1980 σπούδασε Restauro στο Universita Internazionale del Arte της Φλωρεντίας και Ζωγραφική στην Accademia di Belle Arte στο εργαστήριο του pr. Ciulietti (1935 – 2003). Δίδαξε σε Γυμνάσια και λύκεια, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, στη Ζ.Π.Α. Ιωαννίνων στην Ε. Α. Βελλάς και στο Τ.Ε.Ι. Ηπείρου. Με απόσπαση εργάστηκε στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο ως καλλιτεχνικός υπεύθυνος εκδόσεων. Έχει οργανώσει μία ατομική έκθεση και έχει λάβει μέρος σε πολλές ομαδικές, Ζει στην Αθήνα.

Θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλια σας.