Μια Αράχωβα και η Ακρόπολη των Αθηνών!

 11 Ιουνίου 2024

 

 
Το θερμόμετρο έδειχνε 39^ο C όταν φύγαμε από την Αθήνα. Ο «πρώιμος» καύσωνας του Ιουνίου στο φόρτε του και εμείς φεύγουμε για λίγες μέρες σε ένα νησί που χρόνια θέλουμε να πάμε. Επιτέλους «θα βρούμε τα Κύθηρα»! Επειδή το καράβι θα έφευγε από τη Νεάπολη Λακωνίας νωρίς το επόμενο πρωί και για να μην έχουμε το άγχος να «μη χάσουμε το πλοίο της γραμμής», είχαμε κλείσει μια βραδιά σε ξενοδοχείο της Νεάπολης.
Το ταξίδι μέχρι τη Νεάπολη είναι περίπου 350χμ και πάνω από 4.30 ώρες. Είπαμε να το σπάσουμε με μια στάση για ξεκούραση και φαγητό. Ψάχνοντας στο χάρτη κατά μήκος της διαδρομής εντόπισα ένα χωριό από το οποίο έχουμε περάσει απ’ έξω 2-3 φορές, αλλά δεν είχαμε μπει ποτέ μέσα. Μια μικρή λοιπόν παράκαμψη και φτάσαμε στα 950μ υψόμετρο.

Όμορφο χωριό με πέτρινα σπίτια, κόκκινες, κεραμιδένιες στέγες

και μια πολύ ωραία πλατεία

με μια μεγάλη εκκλησία,

ένα ηρώο και πλατάνια, στη σκιά των οποίων κάτσαμε για φαγητό. Το αεράκι ήταν υπέροχο και το φαγητό (βραστά βλήτα και μπαρδουνιώτικο κοτόπουλο) ήταν όλα τα λεφτά.
 
Μέχρι να φάμε και να ξαποστάσουμε ας πούμε κάποια πράγματα, που σχετίζονται με τον παραπάνω τίτλο.
Τι σχέση έχει η Αράχωβα με την Ακρόπολη των Αθηνών; Απ’ όσο ξέρω καμία, αν μιλάμε για τη γνωστή Αράχωβα της Βοιωτίας. Λίγοι όμως ξέρουν (κι εγώ το έμαθα τυχαία πριν κάποια χρόνια) πως υπάρχουν και άλλα χωριά με το όνομα Αράχωβα ή Αράχοβα ή είχαν αυτό το όνομα παλιότερα. Έτσι σήμερα ξέρουμε για άλλες τρεις Αράχοβες (Αρκαδία, Μεσσηνία, Ναυπακτία) και καμιά 10αριά ακόμα που έχουν αλλάξει όνομα ενώ παλιότερα λέγονταν έτσι.
Για την προέλευση του ονόματος υπάρχουν διάφορες εκδοχές με επικρατέστερη αυτή που λέει πως είναι σλάβικης προέλευσης και σημαίνει «καρυδότοπος».
Μια τέτοια Αράχοβα ή μάλλον πρώην Αράχοβα, μιας και άλλαξε και πήρε το αρχαίο της όνομα και λέγεται πια Καρυές (Καρυές=Καρυδιές), είναι και το χωριό που είχαμε έρθει και απολαμβάναμε τις δροσιές και το πεντανόστιμο φαγητό του.
Και τι σχέση μπορεί να έχουν οι Καρυές της Λακωνίας με την Ακρόπολη;
-Πως λέγονται οι καταγόμενες γυναίκες από τις Καρυές;
- Καρυάτισσες ή Καρυάτιδες
-Νάτη η σχέση!
 
Και αφού λύσαμε το γρίφο ας έρθουμε στην πραγματικότητα.
Οι Καρυές υπήρξαν πόλη της Αρχαίας Σπάρτης, στην οποία υπήρχε ιερό της Αρτέμιδος Καρυάτιδος.
«Οι Καρυάτιδες κόρες των Καρυών ήταν ιέρειες παρθένοι που χόρευαν λατρευτικό χορό κάθε χρόνο στα Καρυάτεια, γιορτή προς τιμή της Αρτέμιδος Καρυάτιδος.
Ο Λουκιανός (περί ορχήσεως 10) έγραψε: Λακαιδεμόνιοι μεν άριστοι Ελλήνων είναι δοκούνται παρά Πολυδεύκους και Κάστορος καρυατίζειν μαθόντες….άπαντα μετά μουσικής ποιούσιν άχρι του πολεμείν προς αυλόν και ρυθμόν, δηλαδή: Οι Λακαιδεμόνιοι οι θεωρούμενοι άριστοι των Ελλήνων αφού έμαθαν να καρυατίζουν (να χορεύουν το χορό των Καρυάτιδων) από τον Πολυδεύκη και τον Κάστορα….κάνουν το καθετί με μουσική  μέχρι και τον πόλεμο με συνοδεία αυλού και ρυθμού.
Όταν αργότερα στο χορό αυτό πήραν μέρος και κοπέλες από άλλες πόλεις της Λακωνίας, ονομάστηκαν και αυτές Καρυάτιδες,
Οι κόρες των Καρυών έγιναν περίφημες για το καλλιτεχνικό χορό και την αρμονική κορμοστασιά τους ώστε όλες οι αρμονικές γυναικείες μορφές στη γλυπτική τέχνη των αρχαίων χρόνων άρχισαν να ονομάζονται Καρυάτιδες. Στην αρχιτεκτονική είναι γλυπτά που έχουν γυναικεία μορφή και χρησιμεύουν είτε στη στήριξη κτιρίων αντί για κίονες είτε για διακοσμητικό στοιχείο σε πύλες, προσόψεις, γείσα, ζωφόρους και σκεπές» (Κείμενο από την επιγραφή του Συνδέσμου των Απανταχού Καρυατών από το χώρο του Μνημεόυ των Καρυάτιδων).
Εδώ να πούμε πως η αντικατάσταση κιόνων από ανθρώπινες μορφές έγινε στον μεν Ιωνικό ρυθμό με τις Καρυάτιδες στον δε Δωρικό κυρίως με τους Άτλαντες.
Βρισκόμασταν λοιπόν στον τόπο καταγωγής των Καρυάτιδων.

Φτάνοντας στο χωριό, στην είσοδο, λίγο πριν και λίγο μετά τη γέφυρα είναι δύο μαρμάρινα αγάλματα καθιστών γυναικείων μορφών.

Η πρώτη κρατά φλόγα και παριστά τη θεά Εστία

και η δεύτερη κρατά στάχυα και παριστά τη θεά Δήμητρα.
Τα δύο αυτά αγάλματα έχουν τη δική τους ιδιόμορφη ιστορία, που σχετίζεται κι αυτή με την Αθήνα, του μεσοπολέμου αυτή τη φορά.
Την εποχή εκείνη λειτούργησε το υπόγειο κομμάτι του ηλεκτρικού και στην Ομόνοια χρειάστηκε να φτιάξουν εισόδους καθόδου και εξαερισμό. Ο Δήμος αποφάσισε να τοποθετήσει σε αυτά τα ανοίγματα τα αγάλματα των εννέα μουσών, των τριών χαρίτων και δύο θεών. Όλα ήταν από οπλισμένο σκυρόδεμα, εκτός από αυτά των θεών, που ήταν από μάρμαρο. Τελικά λόγω ανασχεδιασμού τοποθετήθηκαν τα 8 από τα δεκατέσσερα και λίγα χρόνια μετά, επί δημαρχίας Κοτζιά ξηλώθηκαν κι αυτά. Αργότερα μοιράστηκαν σε διάφορες πόλεις και τόπους (Καρδίτσα, Θήβα, Αμοργό. Πρόσφατα είχα δει στην κεντρική πλατεία της Καρδίτσας κάποιες από αυτές).
Η Αθήνα, τιμώντας τις Καρυές για το «δώρο» τους (τις Καρυάτιδες), έκαναν «αντίδωρο» τις δύο Μαρμάρινες θεές στο χωριό τη δεκαετία του 1960.

Αν από τη θέση της Εστίας σηκώσεις το βλέμμα θα δεις ένα γκρεμό με ένα πλάτωμα στην κορυφή και «θα πάθεις μια σύγχυση». Γιατί εκεί πάνω, που πιστεύεται πως ήταν η ακρόπολη της αρχαίας πόλης στέκει το Ερεχθείο (!!!!!!).
Στην παραπάνω επιγραφή του Συνδέσμου των Απανταχού Καρυατών διαβάζουμε:
«Το μνημείο των Καρυάτιδων δεσπόζει πάνω στην κατά τους ιστορικούς αρχαία ακρόπολη των Καρυών και αποτελεί αντίγραφο τμήματος του αρχαίου ναού του Ερεχθείου της Ακρόπολης των Αθηνών.
Κατασκευάστηκε με δαπάνες πολλών δωρητών και με πρωτοβουλία του Συνδέσμου των Απανταχού Καρυατών και εγκαινιάσθηκε το 1983. Αποτελεί πλέον σύμβολο των σύγχρονων Καρυών και σηματοδοτεί την σύνδεση του παρόντος με το ένδοξο παρελθόν του τόπου».

Μετά το φαγητό ανεβήκαμε στο μνημείο. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό

και η θέα σε όλη τη γύρω περιοχή απρόσκοπτη και υπέροχη.
Εκεί τελείωσε η επίσκεψή μας στον τόπο καταγωγής των Καρυάτιδων.

Μπήκαμε στο αυτοκίνητο

και το απόγευμα φτάσαμε στη Νεάπολη της Λακωνίας.

Άραγμα και ξεκούραση. Την επομένη θα περνάγαμε απέναντι.
Καλή συνέχεια!
 
θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλια σας