Αρχαία Μεσσήνη!

 Μεσσηνία. Στη γη που «άρχισε και τελείωσε» η Επανάσταση!, Μέρος 3^ο

(συνέχεια από Ενετική Μεθώνη!)

28 Αυγούστου 2015

 

Το 371 π.Χ. στα Λεύκτρα της Βοιωτίας γίνεται μια από τις σημαντικότερες μάχες του αρχαίου κόσμου των Ελλήνων. Η Μάχη των Λεύκτρων. Οι Θηβαίοι απέναντι στους μέχρι τότε θεωρούμενους αήττητους Σπαρτιάτες. Οι Θηβαίοι με αρχηγό τον στρατηγό Επαμεινώνδα καταφέρνουν να νικήσουν τους Σπαρτιάτες.

Θα μου πει κάποιος τι δουλειά έχει αυτή η μάχη με τη Μεσσηνία. Και όμως. Ο Επαμεινώνδας εισβάλει στη Λακωνία και ιδρύει το χειμώνα του 370-369 π.Χ. μια πόλη. Τη Μεσσήνη. Η πόλη, πρωτεύουσα του Μεσσηνιακού κράτους άκμασε στα Μακεδονικά και Ρωμαϊκά χρόνια και άρχισε να παρακμάζει τον 4^ο αι μ.Χ., ενώ δέχτηκε επίθεση των Γότθων το 395 μ.Χ. Οι περίπου 7 αιώνες ακμής άφησαν μια από τις καλύτερα διατηρημένες πόλεις της αρχαιότητας.

Οι ανασκαφές των τελευταίων χρόνων έφεραν στο φως θαυμαστά ευρήματα.

Ο εκτεταμένος αρχαιολογικός χώρος βρίσκεται γύρω στα 32χμ Β.Δ. της Καλαμάτας, δίπλα στο χωριό Μαυρομάτι.

Ήταν απογευματάκι όταν περάσαμε το Μαυρομάτι και λίγα μέτρα μετά το Αρχαιολογικό Μουσείο για να αφήσουμε το αυτοκίνητο στο χώρο στάθμευσης του Αρχαιολογικού χώρου. Ο δρόμος από το μουσείο συνεχίζει προς την Αρκαδική πύλη, τη μόνη σωζόμενη από τις αρχαίες και την οποία, κακώς σκεπτόμενοι δεν επισκεφτήκαμε. Μια άλλη φορά ίσως.

Ξεκινήσαμε από το Μουσείο.

Το κτίριο κτισμένο σε επικλινές έδαφος έχει την είσοδο στον 1^ο όροφο, όπου και είναι οι τρεις αίθουσες, η μια μετά την άλλη σε σχήμα Γ. Ο αριθμός των ευρημάτων είναι τεράστιος και το κτίριο ανεπαρκέστατο. Γι αυτό μόνο ένα πολύ μικρό μέρος του εκτίθενται.

Μπαίνοντας στην πρώτη αίθουσα,

βλέπεις το πιο εντυπωσιακό, ίσως, άγαλμα του μουσείου. Είναι ένα ρωμαϊκό αντίγραφο του Ερμή του 1^ου αι μ.Χ. Εκτιμάται πως το πρωτότυπο ήταν του 4^ου αι π.Χ..

Στην ίδια αίθουσα είναι ο γυμνός κορμός του «Δορυφόρου» του Πολυκλείτου. Και αυτό αντίγραφο του 1^ου αι π.Χ. από το πρωτότυπο του 5^ου αι π.Χ..

Στην επόμενη αίθουσα

βλέπεις μια μακέτα του Ασκληπιείου και γύρω

διάφορα αρχιτεκτονικά μέλη,

αγάλματα και γλυπτά.

Ανάμεσά τους και τα δύο αγάλματα, που θεωρούν πως είναι των γιων του Ασκληπιού , του Μαχάωνα και του Ποδαλείριου.

Στην τελευταία αίθουσα,

πάλι αγάλματα,

όπως αυτό της Άρτεμης

και αυτό της Ίσιδας Πελαγίας.

Μετά το μουσείο σειρά είχε ο αρχαιολογικός χώρος. 

Εκτείνεται σε αρκετά μεγάλη έκταση, αλλά δυστυχώς δεν υπάρχει καμιά υποδομή για εμποδιζόμενα άτομα. Ούτε ομαλά μονοπάτια και κυρίως χωρίς ράμπες.

Μπαίνοντας αρχίζουν οι εντυπωσιακές εικόνες.

Αμέσως μετά την είσοδο, σχηματίζεται ένα «μπαλκόνι» με μερικά δέντρα, που προσφέρουν την πολύτιμη σκιά τους. Βρίσκεται πάνω από το θέατρο και από εκεί φαίνονται αρκετά από τα πρώτα κτίσματα του χώρου.

Η Κρήνη της Αρσινόης,

το θέατρο,

η βασιλική

και μέρος της αγοράς.

Κάπου εκεί είδαμε και κάποιο ψηφιδωτό δάπεδο.

Εκεί, στη σκιά, άφησα τη Σοφία να αγναντεύει το χώρο και ξεκίνησα.

Πήρα το μονοπάτι με πρώτη στάση στην Κρήνη της Αρσινόης.

Εντυπωσιακή κρήνη, 

μπροστά από αναληματικό τοίχο και δεξαμενή μήκους 40μ.

Δεχόταν τα νερά από την πηγή Κλεψύδρα, που βρίσκεται ακόμα μέσα στο χωριό. Η Αρσινόη ήταν η κόρη του μυθικού βασιλιά Λεύκιππου και μητέρα του Ασκληπιού.

Δίπλα είναι το θέατρο, αλλά ένα συνεργείο έκανε εργασίες εγκατάστασης ηχητικών για κάποια εκδήλωση και έτσι το είδαμε μόνο από κάποια απόσταση. 

Πολύ κοντά στο θέατρο βρίσκονται τα ερείπια μια τρίκλιτης βασιλικής του 7^ου αι μ.Χ., φτιαγμένη από αρχιτεκτονικά τμήματα παλαιότερων κτιρίων και από την οποία σώζονται, μεταξύ άλλων,

τμήματα του ψηφιδωτού δαπέδου. Λειτούργησε σε όλη τη διάρκεια της Βυζαντινής εποχής με πολλές αλλαγές και προσθήκες.

Ανατολικά της βασιλικής ήταν ο χώρος της αγοράς, από την οποία σώζονται διάφορα τμήματα,

όπως η δωρική στοά

με το ψηφιδωτό πάτωμα, που την ονομάζουν «του κρεοπωλείου»,

από το κρεοπωλείο που λειτουργούσε στο περίστυλο αίθριο ανατολικά της.

Στον ίδιο χώρο της αγορά ήταν ο ναός της θεοποιημένης Μεσσήνης, της προ-δωρικής βασίλισσας της χώρας, που έδωσε το όνομά της στην πόλη.

Από την παρακείμενη δωρική στοά

βλέπουμε μια ζωφόρο με ανάγλυφες έλικες και λεοντοκεφαλές.

Νοτιοανατολικά της αγοράς ήταν το Ασκληπιείο. Αν και το όνομά του παραπέμπει σε ναό που πρόσφερε θεραπεία σε ασθενείς, στην πραγματικότητα ήταν το πολιτικό και θρησκευτικό κέντρο της πόλης.

Εκτός του ναού με το βωμό του, έχουν βρεθεί οι βάσεις πάνω από 140 βάσεις για χάλκινους ανδριάντες επιφανών προσώπων, που τον ζώνουν ασφυκτικά, καθώς και άλλα ακόμα στις στοές. Στο συγκρότημα του Ασκληπιείου ανήκαν και άλλα κτίσματα με δημόσιο και θρησκευτικό χαρακτήρα,

όπως το Εκκλησιαστήριο (μικρό θέατρο), το Βουλευτήριο, το Αρχείο κ.ά.

Πολλά είναι τα αρχιτεκτονικά μέλη του, που έχουν βρεθεί και βρίσκονται εκεί. 

Κοντά στο Ασκληπιείο βρισκόταν και μια ρωμαϊκή έπαυλη του 1ου-4ου αι μ.Χ., χτισμένη πάνω στα ερείπια άλλης ελληνιστικής. Σώζονται τμήματα του περίτεχνου μωσαϊκού δαπέδου.

Από εκεί πήραμε να κατηφορίζουμε προς αυτό που σήμερα θα ονομάζαμε αθλητικό κέντρο της πόλης.

Το εντυπωσιακό οικοδομικό συγκρότημα αποτελείται από δύο τμήματα, που με τη σειρά τους αποτελούνται από άλλα.

Το Στάδιο

και το Γυμνάσιο.

Το επιμήκες στάδιο έχει το πέταλο στη βόρεια πλευρά του,

κερκίδες με σειρές πέτρινων καθισμάτων

και περιβάλλεται από δωρικές στοές στις τρεις πλευρές του. Οι στοές αυτές αποτελούν το γυμνάσιο.

Στη νότια πλευρά του σταδίου, απέναντι από το πέταλο, είναι το ναόσχημο ηρώο-μαυσωλείο των Σαιθιδών.

Στο γυμνάσιο, εκτός από τους χώρους όπου γυμνάζονταν οι αθλητές,

όπως η παλαίστρα, υπήρχαν ανδριάντες Γυμνασιαρχών, λατρευτικοί χώροι αφιερωμένοι στον Ηρακλή, τον Θησέα, τον Ερμή,

ταφικό μνημείο,

με τάφους κάτω από το δάπεδο

και πρόπυλο.

Σε φωτογραφία του Σεπτεμβρίου του 2019, που βρήκα στο ίντερνετ φαίνεται η ολοκληρωμένη αναστήλωση του ταφικού μνημείου με την ιδιόμορφη στέγη και του πρόπυλου με το αέτωμα στην κορυφή του.

Τα τελευταία 20 λεπτά που βολοδέρναμε ανάμεσα στα ερείπια, πάνω από τα κεφάλια μας έκανε κύκλους ένα ελικόπτερο. Λέτε να μας ψεκάσανε και να μην το πήραμε χαμπάρι (!!!!);

Κάπου εκεί τελείωσε η επίσκεψή μας σε ένα αρχαιολογικό χώρο, που δεν θα πιστεύαμε πόσο εντυπωσιακός είναι. Είναι από τους ομορφότερους που έχω επισκεφτεί ποτέ μου και συνιστώ σε όσους βρεθούν σε εκείνα τα μέρη μιαν επίσκεψη.

Πήραμε το αυτοκίνητο και κάναμε μια στάση στο κέντρο του χωριού για ένα καφέ.

Η θέα είναι μοναδική. Δεν είναι μόνο τα βουνά ένα γύρω, αλλά και ο αρχαιολογικός χώρος πιάτο από κάτω μας.

Αργά το απόγευμα γυρίσαμε στη Μεθώνη και μια βουτιά έκλεισε με τον καλύτερο και πιο δροσερό τρόπο, μια υπέροχη μέρα.

  

(Το ταξίδι συνεχίζεται Σκόρπιες εικόνες της Μεθώνης (χωρίς λόγια)!)

  

Θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλιά σας